Burun solunumu vucudun rahat etmesi icin gereklidir. Burun icinde konka denilen, solunan havayı akciğere yonlendiren ve termostat gorevi goren icleri kan damar ağı ile dolu olan etler vardır. Ortamın sıcaklığına gore bu etler şişer veya kuculur. Soğuk havalarda kan damarlarının ici kanla dolar şişerler ve soluna soğuk havayı ısıtırlar. Sıcak havalarda kan damarlardan cekilir etler kuculur solunan sıcak hava vucut sıcaklığına duşurulur. Ayrıca bu etleri ve burun icini doşeyen mukoza denen doku tabakası icinde salgı hucreleri vardır ve sumuk denen sıvıyı salgılarlar. Bu salgılar teneffus edilen havadaki toz ve mikropları tutarak temizlerler. Ayrıca burun icinde etlerle (konkalar) hava temas eder etmez akciğer hava keseleri (alveol) otomatik olarak acılır ve bir efor sarf etmeden temiz hava akciğerlere ulaşır.
Burun deliklerinden biri 2-3 saatte bir sırayla acılıp kapanarak akciğerlerin calışmasını duzenler. Normal şartlarda burun deliklerinin ikisi birden tam acık olmaz. Bu normal fizyolojik bir durumdur. Burun yapısı normal olan bir insan bu durumun farkına varmaz. Acık olan burun deliği tarafındaki akciğer daha fazla hava cekip acılarak calışır, diğeri ise dinlenmeye gecer. Bu şekilde gun icinde vucut, burun sayesinde, akciğerleri donuşumlu calıştırarak kendini dinlendirir.
Burun eti (konka) neden buyur?
Burun ici etleri (konka) sağ ve sol burun boşluğunda 3’er adet olmak uzere toplam altı tanedir. En cok calışan burunun en altında yerleşen alt konka denen organdır. Teneffus edilen havanın sıcak, soğuk veya kirli oluşuna gore buyuyup kuculur. Alerjisi olanlarda alerjik madde (toz, polen, kuf, mantar. vb.) solunduğunda burun etleri en fazla da alttaki et şişer. Hava kirliliği, sigara burun etlerinin şişmesine yol acar. Bunun yanında sinuzit, burun iltihapları, burun kemik eğriliği burun etlerinin şişmesi de buna sebep olabilir.
Burun eti en cok kimlerde gorulur?
Burun etleri en cok sigara icenlerde ve alerjik bunyelilerde şişer. Ayrıca burun kemiğinde kırık ve eğrilik nedeniyle burun deliklerinden biri devamlı tıkalı olanlarda acık olan burundaki etler devamlı calıştığı icin şişer. Bu nedenle bir sure sonra her ki burun deliği de tıkanır.
Burun eti belirtileri nelerdir?
En bariz belirtisi burun tıkanıklığıdır. Burundan alınan hava yetmediği icin ağız istem dışı acılarak ağızdan soluk alınır. Bu sebeple ortamın havası ağzı ve ust solunum yollarını kurutur. Bu uyku sırasında belirginleşir. Burun solunumu yeterli olamadığı icin akciğerler yeterli hava alamaz, dolayısıyla vucut yeterli oksijen sağlayamaz. Bunun sonucu olarak dokular ve organlar yeterli oksijen alamadığı icin vucut yeterince dinlenemez. Sabahları yorgun uyanma olur. Gece boyunca ağız solunumu yapıldığı icin sabahları ağız kuruluğu ve tat bozukluğu olur.
Burun eti teşhisi nasıl yapılır? Burun tıkanıklığı teşhis koymak icin yeterli bir belirti midir?
Teşhisi kolaydır. Hastanın verdiği bilgiler, calışma ve yaşam ortamı, alerji ve sigara hikÂyesi teşhis icin onemlidir. Yapılan endoskopik burun muayenesi ile teşhis konur. Ayrıca alerji testleri de yapılarak alerjik durumun olup olmadığı belirlenir.
Burun eti tedavisinde ilaclar ne kadar etkilidir?
İlac tedavileriyle şişen etlerin kucultulmesi uzun suren tedaviler gerektirir. Kortizonlu burun spreylerinin uzun sure kullanılması gerekir. Fakat uzun kullanımlar burunda kuruma kanama gibi yan etkilere de sebep olabilir. Genellikle ilac tedavileri pek sonuc vermez, bu nedenle onleyici tedbirler almak daha onemlidir. Tedavi et şişmesine neden olan durumun belirlenmesine bağlıdır. Cevresel nedenlere ve sigaraya bağlı olanlarda sigaranın kesilmesi, yaşam ve calışma ortamının duzeltilmesi durumu duzeltip iyileşme sağlayabilir.
Alerjisi olanlarda alerji sebebi olan madde belirlenirse ondan uzak durmak, alerjiyi onleyen ilaclar burun spreyleri rahatlama sağlar. Ayrıca sigara dumanından, tozdan uzak durmak, yatak odalarında toz ureten halı yunlu eşyaların kaldırılması, yunlu kıyafetlerden ziyade pamuklu ve alerjik olmayan kıyafetlerin tercih edilmesi evcil hayvanlardan uzak durulması alerjik bunyelilerde burun etlerinin devamlı uyarılmasını ve şişmesini onleyici tedbirlerdir.
Burun eti ameliyatı hangi durumlarda yapılır?
İlac tedavilerinin yeterli olmadığı ve burun tıkanıklığının devam ettiği durumlarda ameliyat tercih edilir. Burun etleri (konkalar) herkeste bulunan ve vucut icin gerekli organlardır. Bunların anormal şekilde buyuduğu ve ilaclarla tedavi edilemediği durumlarda ameliyatla kucultulerek orijinal boyutlarına getirilmesi gerekir.
Lazerle burun eti ameliyatı
Eskiden bu etler kesilerek tamamen cıkarılarak ameliyatlar yapılırdı. Ancak bu etlerin tamamen cıkarılmasının burunda kuruma kabuklanma, teneffus edilen havayı hissedememe burun acık olduğu halde tıkanıklık hissetme gibi yan etkilere yol actığı anlaşılmıştır. Bu nedenlerle gunumuzde bu etler lazerle veya radyofrekans yontemleriyle kucultulerek tedavi edilmektedir. Burun etinin cok buyuk olduğu durumlarda bir kerede bu kuculme sağlanamayabilir iki veya uc seans uygulama gerekebilir. Bir kerede yuksek enerji vererek burun etini kucultmek ette yanmaya ve tamamen etin komurleşmesine yol acar bu nedenle en az iki seanslı işlem yapılmalıdır.
Burun eti ameliyatının riskleri nelerdir?
Ameliyat riski yapılan cerrahi yonteme gore değişir. Tamamen uyutularak (genel anestezi) yapılan işlemde anestezi riski cok nadiren olabilir. Bu risk yaşa ve eşlik eden hastalık (şeker, kalp hastalığı gibi) olup olmamasına gore değişir. Ameliyat sonrası nadiren kanama olabilir. İyileşme doneminde burun icinde kabuklanma ve kuruluk gorulur.
Burun eti ameliyatı nasıl yapılır?
Ameliyat yontemleri yukarda sayıldığı gibi soğuk cerrahi (keserek etin cıkarılması) , lazer ve radyofrekans şeklindedir. Soğuk cerrahide şişen etler kesilerek cıkarılır. Bu yontem gunumuzde pek fazla kullanılmamaktadır. Et buyumesinin cok fazla olduğu burun arka kısmına taşarak buyuduğu durumlarda kısmi olarak cıkarma tercih edilir. Radyofrekans yonteminde buyuyen etin icine yerleştirilen bir elektrotla radyo dalgaları ile ısı verilir. Yaklaşık 70-80 dereceye kadar ısıtılan doku kuculur. Lazer yonteminde kuculme yapılabilir. Lazer ışınıyla burun eti icine ışın gonderilerek yeterli kucultme sağlanabilir.
Burun eti ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Burun eti ameliyatı sonrası iyileşme ne kadar surer?
Ameliyattan sonra 4-8 hafta sonunda iyileşme tamamlanır. Bu sure zarfında şiddetli sumkurme yapma kanamaya yol acabilir. Burunda kuruma ve kabuklanma olduğu icin nemlendirici spreyler, deniz suyu spreyler iyileşmeye yardımcı olur.