Ankara (AA)- Gazi Universitesi Tıp Fakultesi Endokrinoloji ve bolizma Bilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Goksun Ayvaz, son yıllarda obezite oranlarındaki artışın şeker hastası sayısındaki artışı da beraberinde getirdiğini belirterek, ulkede 6 milyon civarında şeker hastası bulunduğunun tahmin edildiğini bildirdi.

Ayvaz, yarınki Dunya Diyabet Gunu nedeniyle yaptığı acıklamada, 2000'li yılların başında acıklanan bir calışmanın, ulkedeki 20 yaş ve ustundekilerin yuzde 7.2'sinde bilinen, aşikar şeker hastalığı bulunduğunu ortaya koyduğunu soyledi.

Aynı calışmanın bu yaş grubundakilerin yuzde 6.3'unde ise gizli şeker olduğunu, bu kişilerin hastalığının 3-5 yıl icinde Tip-2 diyabete donuşme riski bulunduğunu da gozler onune serdiğini anlatan Ayvaz, buna gore o yıllarda bilinen ve gizli şekeri olanların sayısının toplam 5 milyon civarında olduğunu belirtti.

Son yıllarda yapılan araştırmaların ise kadın ve erkeklerdeki obezite oranlarında ortalama yuzde 2-3'luk bir artış olduğunu gosterdiğini kaydeden Ayvaz, ''Gecen 6-7 yıl icinde obezite oranlarında bu kadarlık bir artış olması, şeker hastalığı gorulme sıklığındaki artışı da beraberinde getirdi. Cunku obezite artıkca Tip-2 diyabet de artar. Bu
durumda ulkemizde 6 milyon civarında diyabet hastası bulunduğu tahmin ediliyor'' diye konuştu.

Butun diyabetlilerin yuzde 5'inde Tip-1, geri kalanında ise Tip-2 diyabet gorulduğunu anlatan Ayvaz, Tip-1 diyabetin altında genetik gecişin yattığını bildirdi.

Vucudun bağışıklık sisteminin normalde yabancı dokulara karşı savaş vermek uzere calıştığını, ancak Tip-1 diyabette ''yapım hatası'' diye adlandırılabilecek bir durum nedeniyle vucudun kendi organı olan pankreası yabancı bir cisim gibi gorerek bununla uğraşmaya başladığını anlatan Ayvaz, ''Tip-1 diyabet, insulin hormonunun mutlak eksikliğine bağlı olarak meydana gelen şeker hastalığıdır'' şeklinde konuştu.

Bu tip diyabet daha cok kucuk yaşlarda cıktığı icin ''cocukluk tipi diyabet'' de denildiğini kaydeden Ayvaz, ''Ailesinde Tip-1 diyabet olanlar risk grubunda oldukları icin gerekli kontrolleri belirli aralıklarla yaptırmalıdırlar'' dedi.

Doku ozelliği olmamakla birlikte genetik gecişin soz konusu olduğu Tip-2 diyabetin nedenlerinden birinin pankreasın işlevini tam olarak yerine getirememesi nedeniyle kalitesiz insulin salgılanması, diğer nedenin ise salgılanan insuline dokuların direnc gostermesi olduğunu belirten Ayvaz, şunları kaydetti:

''Tip-2 diyabet de genetik nedenlerle ortaya cıkar. Anne veya babada bu tur bir hastalık varsa cocukta ortaya cıkma ihtimali de vardır. Anne-babası veya ailesindeki diğer bireylerde bu tip bir şeker hastalığı olanlar, hastalığa zemin oluşturacak şartlardan kacınmalıdırlar.

Bunlardan biri kilo kontroludur. Obezite, Tip-2 diyabete gidişin ilk basamağıdır. Onlem alınmayan obezite zamanla gizli şekere, gizli şeker ise şeker hastalığına donuşur.''

-Şeker hastalığının belirtileri-

Ayvaz, şeker hastalığına donuşmeden hemen onlem alınması gereken gizli şeker aşamasında ac kalınca ya da şekerli bir gıda tuketilmesinin uzerinden 2 saat gectikten sonra vucuttaki şekerin aşırı duşmesine bağlı olarak terleme, halsizlik, uyku hali, kalp carpıntısı, el titremesi gorulduğunu ve kilo artışı meydana geldiğini soyledi.

Bunların hastalığın cok başında gorulen belirtiler olduğunu vurgulayan Ayvaz, ilerleyen donemlerde ise kan şekerinin yukselmeye başladığını ve gizli şekerin oturduğunu soyledi.

Ayvaz, bu aşamada da uyku hali, fazla idrara cıkma, el ve ayaklarda uyuşma ve kaşıntı, kilo kaybı ve gormede bulanıklık ortaya cıktığını belirtti.