Cene Eklemi Rahatsızlıkları Neden Oluşur?
Cene eklemi rahatsızlıklarının bilinen tek ve kesin bir nedeni yoktur. Bircok faktorun bir araya gelmesi sonucunda oluşabilir. Ceneye direk olarak gelen bir darbe, duşme, trafik kazası gibi travmalar, diş sıkma, gıcırdatma, tırnak yeme, kalemin arkasını kemirme gibi kotu alışkanlıklar, stres, depresyon gibi davranışsal bozukluklar, eklemin bir takım gelişimsel bozuklukları, diş eksiklikleri ve dişlerdeki capraşıklıklar sonucunda ceneye gelen dengesiz kuvvetler cene eklemi rahatsızlığına neden olabilir. Diş cekimleri sırasında ceneye dengesiz kuvvet uygulanması, ceneyi dinlendirmeden yapılan uzun sureli dental tedaviler de cene eklemi rahatsızlıklarının başlamasına neden olabilir.
Cene eklemimden ses geliyor? Bu ne anlama gelir? Bunun bir tedavisi var mıdır?
Alt cene kemiği ve kafa kemiği arasında, bu iki kemiğin birbiri uzerinden rahat kaymasını sağlayan kıkırdak yapıda bir eklem diski bulunur. Bu disk, sağlıklı bir eklemde ağız acma ve kapama sırasında bu iki kemik yapı arasındaki pozisyonunu korur. Bazı bireylerde bu disk one kaymıştır ve ağız acma sırasında ‘klik’ sesi alınarak yerine oturur. Bu ses tamamen hasta tarafından duyulan ve hissedilen, diskin ondeki pozisyonundan yerine oturması sırasında alınan yumuşak bir sestir. Bazı hastalarda bu ses cok daha tok bir sestir ve hastalar sesi ‘yan masada oturan kişiler tarafından da duyuluyor’ şeklinde tanımlar. Buna da ‘popping’ denir. Bir diğer eklem sesi de ‘krepitasyon’ olarak tanımlanan, eklemi oluşturan kemik yuzeylerindeki yapı bozukluğunda oluşan, karda yururken alınan sese benzeyen, sanki cenede bir şeyler eziyor hissi veren bir sestir.
Eklem seslerinin herhangi bir tedavisi yoktur. Ağrı ve cene hareketlerinde herhangi bir kısıtlılık olmadıkca eklem seslerine mudahale edilmez. Sadece popping sesi, bazen hastaları gercekten cok rahatsız edebilir. Bunun tedavisi, cerrahi mudahaleyle diskin yeniden konumlandırılmasıdır.
Ağzımı acarken cenemin yana kaydığını hissediyorum, cenemi eskisi kadar rahat acamıyorum. Bunun nedeni ne olabilir?
Ceneye alınan bir travma sonrası eklem bolgesinde oluşan bir kırık, ağız acma sırasında cenenin kaymasına neden olabilir ya da bu daha sıklıkla eklem bolgesinde yer alan eklem diskinin yerinden kayması sonucunda oluşur. Ayna karşısına gecip, ağzınızın acılışını izlerken cene once bir yana kayıyor sonra ortadaki yerine geliyorsa, eklem diski one kaymıştır ama ağız acma sırasında yerine oturuyor demektir. Buna ‘reduksiyonlu disk deplasmanı’ denir. Eğer acma sırasında cene sadece bir yana kayıyor ve ceneyi acma sırasında gerginlik hissi duyuyorsanız ve cenenizin eskisi kadar cok acılmadığını hissediyorsanız, eklem diski one kaymıştır ve acma sırasında yerine oturamıyor demektir. Buna da ‘reduksiyonsuz disk deplasmanı’ denir.
Cene eklemimde bu tur sorunlar var, ne yapmalıyım?
Cene eklemi rahatsızlıkları, cok faktorlu, komplike hastalıklardır. Hastalık ne kadar erken teşhis edilirse, tedavisi o kadar kolay ve kısa sureli olur. Bu nedenle, eklem rahatsızlığı şuphesi bulunan herkesin bir uzmana muayene olmasında fayda vardır. Cene eklemi rahatsızlıkları, kulak ağrılarına, kulak cınlamasına neden olduğu icin, hastalar genellikle ilk olarak kulak-burun-boğaz uzmanına başvururlar. Bu rahatsızlığın tedavisi icin uzman dişhekimlerine başvurmak gerekir.
Cene eklemi rahatsızlıklarında nasıl bir tedavi uygulanır?
Cene eklemi rahatsızlıkları, cok faktorlu, komplike hastalıklardır. Tek bir ilacla, tek bir uygulamayla kısa surede tedavileri mumkun değildir. Tedavideki en onemli nokta duzenli kontrollerdir. Tedaviye en basit yontemlerle başlanır, alınan cevaplara gore devam edilir. Tedavideki ilk adım, hastaların, bu rahatsızlıkla ilgili bilgilendirilmesidir. Davranışsal tedavi, ilac tedavisi, fizik tedavi, gece yatarken dişler uzerine uygulanan splint tedavisi, eklem ici ilac enjeksiyonları, artrosentez denilen eklem boşluğunun yıkama işlemi ve cerrahi tedaviler eklem rahatsızlıklarında uygulanan tedavi secenekleridir.