Kas yırtılması daha cok fiziksel kuvvet ve zorlama gerektiren spor aktivitelerinde bulunan insanlarda gorulur, fakat diğer durumlarda da kas yırtılmalarına rastlanabilir. Aşırı yoğun fiziksel aktivitelerden once yetersiz ve duzensiz ısınmalar ya da spor ve fitness egzersizleri icin gerekli olan gerdirme ve esnetme hareketleri yapılmazsa kas yırtılmaları riski artar.
Kas Yırtılması Neden Olur?
Coğu kas yırtılması iki nedenden dolayı ortaya cıkar:
Belirli kas grubunun limitleri uzerinde gerdirilmesiyle
Bu kasların cok kuvvetli bir şekilde kasılmasıyla
Orta şiddetli durumlarda sadece birkac kas lifi gerilir veya kopar. Daha ileri seviye durumlarda ise gerilen kas kopabilir ya da gorevini duzgun bir şekilde yapamaz hale gelir.
Doktorlar teşhis ve tedaviyi kolaylaştırmak icin kas gerilmelerini kas liflerindeki tahribatın şiddetine gore 3 dereceye ayırırlar:
I. Derece Gerilmeler
Bu hafif gerilmelerde sadece birkac kas gerilir ya da kopar. Zarar goren kas hassas ve ağrılı hale gelse de normal kuvvetini korur.
II. Derece Gerilmeler
Bu daha fazla sayıda lifin incinmesini, daha şiddetli kas ağrılarını ve kısmi olarak şişme ve morarmaları da iceren orta şiddetteki gerilmelerdir.
III. Derece Gerilmeler
Bu gerilmeler kasın baştan aşağı kopmasıyla sonuclanır, bazen de kasın tendonundan koparak iki parcaya ayrılmasıyla hafif bir patlama sesine benzer bir ses gelir. III. derece gerilmeler ciddi ağrılara, şişmelere, ve renk değişimlerine (rengin solması) yol acarak kasın işlevinin tamamen kaybolmasıyla sonuclanır. III. derece gerilmeler kasın ana yapısının tamamen bozulmasıyla ve kasın kopan parcalarının birbirinden ayrılmasıyla deri altında bariz bir cokme ya da boşluk ortaya cıkarır.
Kas yırtılmaları genellikle spor aktiviteleri sırasında gorulse de ağır bir kutuyu kaldırırken ya da bir yerden bir yere atlarken de gorulebilir.
Neredeyse tum spor aktiviteleri bir şekilde kas gerilmeleri riski taşır fakat bu sakatlıklar temas gerektiren futbol ve basketbol ve tenis gibi hızlı başlangıclara ihtiyac duyulan spor turlerinde daha sık gorulur.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Belirtileri
Ozellikle kasları esneten ve kasılmasını sağlayan sportif aktivitelerden sonra kaslarda gorulen ağrılar ve incinmeler. Kas ağrıları genelde kası zorlamaya devam ettiğinizde arta fakat dinlendirdiğinizde hafifler.
Kaslarda şişme, renk solması ya da hafif morarma
Kas spazmları ya da kramplar
Kas gucunde azalma veya III. derece gerilmelerde kasın işlevini tamamen kaybetmesi
Sakatlanma anında kastan hafif bir patlama sesi gelmesi
III. derece gerilmelerde kasın normal yapısında bozulmalar ve yırtılan bolgedeki deri altında cokme ya da boşluk ortaya cıkması
Kas Yırtılmasının Teşhisi
Doktorunuz kas ağrılarınızı tetikleyen aktivitenin turunu ve sakatlık anında kastan bir ses gelip gelmediğini sorar. Ayrıca sakatlıktan sonra gorulen belirtiler ve kas gucunde herhangi bir guc kaybı olup olmadığı ya da ilgili kası hareket ettirmede zorlanma olup olmadığı da doktor tarafından sorgulanır.
Doktor bunlara ek olarak son zamanlarda ateş, kilo kaybı, bileklerde karıncalanma, idrar veya mesane problemleri ya da daha ağır sağlık problemlerini işaret eden başka semptomlar olup olmadığını da sorgular.
Doktor belirtilerinizi ve tıbbi gecmişinizi not ettikten sonra muayeneye başlar ve kas hassasiyetinizi, spazmı, zayıflığı ve azalan kas hareketlerinizi kontrol eder. Eğer bu test sonucları hafif ya da orta şiddette kas gerilmelerini işaret ediyorsa daha fazla test yapmaya gerek yoktur. Fakat daha ağır bir kas sorunundan şuphe edilirse rontgen veya manyetik rezonans goruntuleme (emar) taraması yapılır.
Eğer belirtiler arasında sırt ağrıları da varsa doktor idrar yolu enfeksiyonu ya da omurga diskleri, omurga kanalı ve omurilikle ile ilgili bir sorun olup olmadığını anlamak icin ekstra testler yapar.
Onlem ve Tedbirler
Kas gerilmelerini ve yırtılmalarını onlemek icin :
Sportif aktivitelerden once ısınma hareketleri yapın
Kaslarınızı esnetmek ve guclendirmek icin bir egzersiz programı yapın ve bunu aksatmadan uygulamaya calışın.
Antrenman programınızın yoğunluğunu kademeli olarak artırın. Kaslarınızı hemen zorlamaya başlamayın.
Kilolarınıza dikkat edin. Obezite ozellikle kol ve bacak bolgelerinizdeki kaslara baskı yapar.
Oturup kalkarken vucut duruşunuza dikkat edin ve dik oturup kalkmaya ozen gosterin.
Ağır eşyalar kaldırırken kaslarınıza zarar vermeyecek doğru teknikler kullanın.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Tedavisi
1. Evde Tedavi Yontemleri
Kaslardaki sakatlıklardan sonra gorulen şişmeleri ve lokal kanamaları durdurmak icin erken bir buz torbası uygulaması ve gerilen kası gergin halde tutmak cok onemlidir. Şişme dindiğinde sıcak uygulamada yapılabilir. Fakat sıcağı erken uygulamak şişmeyi ve ağrıyı artırabilir.
NOT: Buz ya da sıcak cıplak deriye uygulanmamalıdır. Bu uygulamaları zarar goren kısma bir bez ya da havlu koyarak gercekleştirin.
Ağrıyı azaltmak ve hareket yeteneğini korumak icin nonsteroidal anti-enflamatuar ozellik gosteren ilaclar alın (aspirin gibi).
Dinlenme, buz uygulaması, basınc (kompres) ve sakatlanan bolgenin seviyesini yukseltmek cok onemlidir. Kas yırtılması ya da gerilmesi olan bolgede takı veya ziynet eşyası gibi kaslara baskı yapan eşyalar varsa cıkarın.
Gerilen kası dinlendirin ve gerilmeye ve ağrıya neden olabilecek aktivitelerden kacının.
Her saat başı kas bolgesine 20’şer dakikalık buz uygulaması yapın. Buz cok etkili bir antienflamatuar ve ağrı giderici bir aractır. Bolgeye buz torbalarıyla yapılacak baskı enflamasyonun azalmasını sağlar.
Şişmeyi azaltacak basınc ya da kompres, sakatlanan bolge elastik bir bandajla hafifce sarılarak sağlanabilir.
Sakatlanan bolgenin seviyesini yukseltmek de şişmeyi azaltır.
Kas ağrısı gecinceye kadar zorlayıcı aktivitelerden uzak durun.
2. Tıbbi Tedavi
Tıbbi tedavi de aşağı yukarı evde yapılan uygulamaları icerir. Fakat doktor kas ve tendon sakatlığının derecesini belirler iyileşmeyi hızlandırmak icin atel ya da koltuk değneği tavsiye edebilir. Doktor ayrıca aktivitelerinizi sınırlandırmayı ve calışıyorsanız ne kadar izne ayrılmanız gerektiğini ya da iyileşmeyi hızlandırıcı egzersizleri tavsiye edebilir.
Ayrıca aşağıdaki durumlarla ve belirtilerle karşılaşırsanız mutlaka doktora başvurmalısınız:
Sakatlanma anında kastan bir ses gelirse
Sakatlanan kasta şiddetli ağrı, şişme ve renk solması olursa
48 saat boyunca gecmeyen orta şiddette belirtiler olursa
Gunluk normal aktivitelerinizi engelleyici bel veya sırt ağrılarınız olursa ve bu ağrılar gittikce kotuleşirse
Bel ağrısıyla beraber orta şiddetteki bir bel ağrısından daha ciddi bir problemi işaret eden aşağıdaki semptomlar gorulurse:
– ateş ya da uşume
– idrarda yanma hissi
– bacakta ani bir zayıflık, uyuşma veya sızlama olursa
– kasıkta ya da rektumda uyuşma
– mesane ve bağırsak fonksiyonlarında anormallik