Kadınların kendilerini daha guzel ve mutlu hissetmek icin yaptıkları sac boyama işlemleri bazen husranla sonuclanabilir! Ozellikle cok erken yaşlarda başlanan sac boyamalar, ciddi alerjik reaksiyonlarla sonuclanabiliyor. Sac boyasından kaynaklanan alerjiler; yuzde, goz kapaklarında ve kulak arkasında kızarıklık, kabuklanma, sulantı, kaşıntı ve tum vucutta odeme neden olabiliyor.
Ciddi sağlık sorunlarına neden olabilen sac boyalarının alerjik etkilerini oğrenmek icin oncelikle bir yama testi yaptırın. Testin sonucunda tespit edilen alerjik madde varsa, bu maddeyi icermeyen boyaları tercih edin. Sık değil uzun aralıklarla sacınızı boyatmaya ve boyanın sacta bekletilme suresinin kısa olmasına ozen gosterin. Kalıcı ve iceriğinde PPD maddesi olan boyalara karşı temkinli olun.
Sac boyama işlemine erken yaşta başlanmamalı
Saclar; guzelliğimizin tamamlayıcısıdır, insanın dış gorunumunu etkiler. Bu nedenle de gorunumlerinde farklılık yaratmak isteyenler, bunu ilk saclarının rengini değiştirmekten başlarlar. Sac renginin değişmesi; kişinin kendini iyi hissetmesini sağlarken, bazen boyadan kaynaklanan istenmeyen yan etkiler de gorulebilir. Son yıllarda sac boyalarından kaynaklanan alerjik hastalıklarda artış saptanmaktadır. Sac boyama işlemine erken yaşlarda başlanılması bunun en onemli sebeplerindedir.
Sac boyaları, sacın dış yuzeyine yapışarak, sacın rengini değiştiren maddelerdir. Boyanın, sac uzerinde kalma suresine ve boyanma mekanizmalarına gore farklı tipleri bulunmaktadır. Kalıcı, gecici, doğal, yarı kalıcı ve progresif olmak uzere farklı boya ceşitleri vardır.
En alerjik olan kalıcı boya
Kalıcı boyalar, gunumuzde en sık tercih edilen boya ceşididir. Kalıcı denilmesinin sebebi; boyanın kılın ust tabakasına yerleşmesi ve yıkanma sonrası kolaylıkla uzaklaştırılamamasıdır. Tekrar boyama işlemi 4-6 hafta arasında olmaktadır. Bu tip boyalar toz, krem veya sıvı şekillerde olabilmektedir.
Gecici sac boyaları; ozel bir durum icin sacını boyatmak ve kısa sureli etki elde etmek isteyenler icin bir secenektir. Kişi sacını yıkadığında, boya, sactan uzaklaştırılmış olacaktır. Alerjik reaksiyonlara neden olma riskleri cok duşuktur.
Doğal sac boyaları icinde en tanınmış olanı kınadır. Cok şiddetli renk verebilen bu tip boyaların, sacta kararlı renk vermemeleri ve cabuk kaybolmaları populerliklerini kısıtlamaktadır. Diğer boya turlerine gore kınanın sacta bekletilme suresi daha uzundur.
Erkeklere progresif boya
Yarı kalıcı sac boyaları, daha cok beyaz sacın boyanması amacıyla tercih edilirler. Boyanmaları gucludur ve gecici boyalara gore daha uzun sure sacta kalırlar. Yıkanma sıklığına bağlı olarak 3-6 hafta saclı deride etkileri devam eder.
Progresif sac boyalarında bulunan metalik maddeler, sacın renginin değişmesinden sorumludur. Duzenli kullanım sonrasında sacın renginde değişiklik gorulmektedir. Ozellikle erkekler tarafından sac rengini koyulaştırmak amacıyla tercih edilirler. En sık tercih edilen madde kurşundur. Ortaya cıkan rengin kalıcı olmaması, duzenli kullanım gerektirmesi ve renk yelpazesinin kısıtlı olması dezavantajlarıdır.
Sık boyama sacı bozar
Sac boyaları bazen istenmeyen etkilere neden olabilmektedir. Bu yan etkiler, ozellikle kalıcı boyalarda daha fazladır. Sac boyalarının deriden emilip, kana gecme ihtimali yok denecek kadar azdır. Cok sık aralıklarla ve uzun sure sacların boyatılması; sac koklerine zarar verip, sacların kırılgan, mat ve soluk gorunmesine neden olur. Sac koklerine zarar vermemek icin; kişiler uzun aralıklarla saclarını boyatmaya ve boyanın sacta bekletilme suresinin kısa olmasına dikkat etmelidirler.
Duyarlı kişilerde sac boyalarının iceriğindeki herhangi bir madde alerjik reaksiyonun gelişmesine neden olabilmektedir. Ancak bu reaksiyonun en sık sorumlu olanı PPD (parafenilendimane) maddesidir. Duyarlı kişilerde, vucudun bu maddeyle ikinci kez teması, alerjik reaksiyonların başlamasına sebep olmaktadır. İlk temas sonrası alerjik tepki gorulmemektedir. İkinci kez o maddeyle karşılaşıldığı zaman o maddeyi hatırlamakta ve direkt reaksiyon gorulmektedir.
Kaşıntı ve kızarıklığa dikkat
Alerjik reaksiyon; yuzde, goz kapaklarında, kulak arkasında hafif kızarıklık, kabuklanma ve sulantı şeklinde olabilmekle birlikte, tum vucutta gozlenebilen şiddetli kaşıntı, sulantı ve odem şeklinde de kendini gosterebilmektedir.
Alerjiye neden olan PPD maddesi, gecici dovmede de bulunmaktadır. PPD, guclu bir deri duyarlaştırıcısıdır. Hassas kişiler, tatil yerlerinde gecici dovme yaptırarak PPD ile karşılamış olurlar. Gecici dovme yapılan bolgelerde sulantılı, kızarık, kaşıntılı yaralar gorulmektedir. Kaşıntı sonrasında o bolgeler enfekte olabilir. Lenf bezlerinde şişlikler gorulebilir. Hikayesinde gecici dovme sonrasında alerjik reaksiyon tarif eden kişilerde, sac boyalarına karşı alerjik tepki gorulme olasılığı yuksektir. PPD maddesi gecici dovmelerde de yer aldığından gecici dovmelerin oluşturacağı sonuclar hakkında toplum bilgilendirilmelidir.
ALERJİK MADDEYİ YAMA TESTİYLE YAKALAYIN!
Alerjik maddenin tespitinde yama testine başvurulur.
Test, kişinin sırtına alerjik maddelerin yapıştırılıp 48-72 saat sonra değerlendirilmesi prensibine dayanır.
Bu sure icinde test materyalleri sırttan cıkartılmamalı ve ıslatılmamalıdır.
Yapıştırılan maddelerin iki ve ucuncu gunde vermiş olduğu tepkiye gore alerjik madde tespit edilmiş olur.
Test sonucuna gore, boyanın iceriğinde yer alan alerjik madde hastaya belirtilerek, o maddeyi iceren sac boyalarını hastanın kullanmaması konusunda bilgi verilir.
Yama testi sonrasında alerjik madde tespit edilmişse; sac boyası alırken urunun etiket bilgisine dikkat edilerek, iceriğinde o madde bulunmayan boya tercih edilmelidir.
İLK DEFA SACINI BOYAYANLARA PRATİK TEST TUYOSU
İlk defa sacını boyatacak kişiler, boyayı ilk kullanımdan once test etmelidir. Boya, dirseğin ic yuzu ve kulak arkasında test edilmelidir. İki gun boyunca kişi duş almamalıdır. Temas bolgelerinde kızarıklık, kaşıntı ve sulantı gibi bulgular oluşursa boya işlemi yapılmamalıdır. Sac boyama işlemi ilk defa yapılacaksa, evde olmamasına dikkat edilmelidir.
ALERJİ OLURSA İLK İŞ SACINIZI BOL SUYLA YIKAYIN
Boya sonrasında alerjik bulgular hissedildiğinde, ilk iş olarak boyanın hemen sactan uzaklaştırılması gerekir. Bunun icin saclar bol suyla yıkanmalıdır. Sac alerjisi durumunda; sulantıyı azaltacak kompresler, kaşıntı kesici ozelliği olan antihistaminik tabletler ve kortizon iceren kremler kullanılmaktadır. Yaralar enfekte olmuşsa antibiyotikler kullanılır. Ciddi, yaygın vakalarda sistemik kortizon tedavisine başvurulur.