Aşağıda konu ile ilgili yaptığım calışmayı bulacaksınız. Sorusu olan arkadaşları bilgilendirmeye calışırım.
LEKE GİDERİCİLER VE CİLT RENGİ ACICILAR
Cilt rengi ile ilgili, dunyanın ceşitli yorelerinde ceşitli eğilimler var.
Cilt rengine bakış acısının kulturel bir temeli vardır. Guneş varlığı simgeler. Guneşin altında calışan ve tenleri koyu olan bol guneşli iklimlerde, acık ten, calışmıyor olmanın ve varlıklı olmanın bir gostergesidir. Asyalı ve Arap yarımadasındaki kadınlar, cilt renklerini acmak icin caba sarfederler. Uzak Doğulu kadınların % 38'i cilt rengi acıcı bir urun kullanmaktadır. Kucuk kız cocukları dahi cilt rengi acıcılar kullanmaktadır.
Guneşten nasibini alamayan kuzey ulkelerinde yaşayan kadınların, ciltleri acık ve solgundur. Yaz tatilinde, bol bol guneşlenebilecekleri, tenlerinde guneşin ışıltısını edinebilecekleri guneye ve guneşe koşarlar. Kuzey ulkeleri kadınlarınrı guneş yanığı bir tene sahip olması, guneşli yerlerde tatil yapacak gelir duzeyini ifade etmektedir.
Ulkemizde durum, bolgeden bolgeye değişmektedir. Buyuk şehirlerde ve ofis ortamında calışanlarda eğilim, Kuzey ulkelerindeki gibiyken, Anadoılu’da guneş altında calışmakta olanlardaki eğilim Uzak doğudaki gibidir. Ancak cildin varolan renginin daha da acık gosterilmeye calışılması cok da yaygın değildir.
Ulkemiz nufusunun belli bir kısmı, cilt rengi acıcı urunler kullanıyor. Ulkemizdeki kadınları bu tur urunleri kullanmaya yonelten asıl neden, cildin rengini ve tonunu acmaktan cok, sonradan oluşan lekelerin giderilmesi cabalarıdır.
Guneşin topraklarımıza comert davrandığı bir gercek. Cildimiz, guneşin zararlı etkilerini, cildimizde lekelenmelerle gostermekte. Ciller, koyulaşan benler, doğum lekeleri dediğimiz şekilsiz lekeler, guneşin cildimiz uzerinde bize miras bıraktığı izlerdir.
GUNEŞ LEKELERİ NEDEN VE NASIL OLUŞUR?
Cilde rengini veren, derinin dermis ve epidermis tabalarında bulunan melanosit hucrelerinin icerdiği melaninlerdir. Genc, sağlıklı bir ciltte, melanin dağılımı homojendir. Yaşlılık, hamilelikte ve menapozda gorulen hormonal değişmeler, aşırı guneşe maruz kalmak, doğum kontrol ilacları gibi ostrojen hormonu iceren ilacların kullanımı, tuy dokucu kremler, lazer epilasyonu sonrası yeterli guneş koruması sağlamamak, mantar enfeksiyonları gibi faktorler, melaninlerin homojen dağılımını engellemekte ve bazı bolgelerde birikerek kahverengi lekelere yol acmaktadır.
Guneş ışınlarının daha guclendiği ilkbahar mevsiminde ortaya cıkmaya başlayan bu lekeler, yeterli guneş koruması sağlanmadığı taktirde, yazın ciddi renk farklarına yol acmaktadırlar.
Ozellikle hamilelik donemi, bircok kadında leke problemlerinin başladığı tarihi surectir. Menapozla beraber, yuzde, omuz başlarında, el ustlerinde lekelenmeyen neredeyse bulunamaz. Lekelenmeler bazen kucuk benler, bazen de belirli bolgeyi tutan şekilsiz halkalardır. Doğumdan veya lekeye neden olan ilac kullanımının bırakılmasından birkac ay sonra kendiliğinden gecer. Lekenin nedenini saptayarak yapılan doğru tedavi ile, sorun ortadan kaldırılabilir. Lekelerin nedeninin bir mantar enfeksiyonu olup olmadığını saptamak icin, ultraviyole lambası (Wood's Lamp) ile karanlıkta cildi incelemek, dermatolog acısından teşhise yonelik yapılan bir analizdir. Tetrasiklin veya hidroklortiyazid kullanımı, guneş lekelerinin artmasına yol acabilir.
TEDAVİ YONTEMLERİ
Leke giderilmesinde klinik olarak en etkin yollar: lazer tedavisi, kimyasal peeling ve renk acıcı urunlerdir. Bu urunlerin bir kısmı, oluşmuş olan lekelerin rengini acmaya yonelik, bir diğer kısmı ise oluşmasını engellemeye yonelik olarak formule edilmişlerdir. Kullanılan hammaddelerden bazıları, dunya sağlık orgutlerince guvenli bulunmakla beraber, bazıları halen kullanımı yasaklanmış hammaddeler. Orneğin Civa tuzlarının kozmetik urunlerde kullanımı, 1938 yılında FDA tarafından yasaklanmıştır. Hidrokinon ise %2 konsantrasyonun uzerinde kullanılmaması tavsiye edilmektedir. Kojik asit uzerine, karaciğer kanserine yol actığına dair bir iddia, halen tartışılmaktadır.
Cilt lekeleri alanında bircok kozmetik firma, urunlerini pazara vermiş durumda. Kimisi, cildin ust katmanlarını soyarak alttaki taze cildi ortaya cıkarmaya yonelik peeling sistemini kullanıyorken, kimisi melanin dağılımını duzenleyerek homojen bir goruntu sağlamaya calışıyor, kimisinin yontemi de, oluşmuş olan lekenin rengini acmaya yonelik.
Bazı cilt lekesi urunlrinin, ciltte kahverengi bir tabakalanma yaptığına dair duyumlar alıyoruz. Ozellikle cildi soymaya dayalı sistemlerde boyle bir yan etki gorulduğu bildiriliyor. O halde bu tur urunleri kullanan muşterilerimizi guneşten korunmaları konusunda uyarmalıyız.
Biz eczacılara duşen gorev, sattığımız urunun ozelliklerini bilmeli, olası yan etkileri konusunda bilincli olmalı, kullanım detaylarını acıklamalı, ve muşterimize zarar verebilecek urunleri satmamalıyız.
Belki de, bu tur lekelenmelerden uzak durmanın yollarını tarif edebiliriz. Orneğin hamile bir muşterimize guneş şapkası olmadan dışarıya cıkmamasını, menopozlu bir diğerine, yuksek faktorlu guneş koruyucuyu her zaman kullanmasını onermeliyiz. Lekelenmeye musait kişiler, orneğin hamileler, ostrojen takviyesi alanlar vs, yuksek faktorlu (30 SPF ve uzeri) guneş kremi kullanmalıdırlar. Ayrıca guneşin zararlı etkilerini de duşunursek, ciltte beliren lekelerin bir sağlık sorununun habercisi olabileceğini ve takibinin iyi yapılması gerektiğini muşterilerimize hatırlatmalıyız. Erken teşhis hayat kurtarır!
Gorulduğu gibi, kozmetik deyip gecmemek gerek, her turlu tedaviye yonelik urunlerin, ilac olsun, dermokozmetik olsun, satılması gereken nokta, eczanelerdir. Doktorunuza ve eczacınıza danışmadan ilac kullanmayınız.!
Herkese Sevgiler.