Biyonik kulak işitme cihazından cok farklıdır. İşitme cihazı kulağa gelen sesin şiddetini arttırarak tıpkı bir hoparlordeki gibi kulağa verir. Buna karşılık biyonik kulak ic kulakta harap olmuş hucreleri aşarak doğrudan işitme sinirini uyarır. Erişkinler icin biyonik kulak işitme duyusunun yeniden oluşmasını sağlayarak ileri derecede işitme kaybı veya işitmesini tamamen kaybetmiş olan kişilere yeniden sosyal iletişimi sağlar. Bunun yanı sıra işitme cihazlarından farklı olarak biyonik kulak ile işitmenin tam sağlanabilmesi icin bir iyileştirme surecine ihtiyac duyulur.
Biyonik kulak bir deney aracı mıdır?
Biyonik kulak 1970ler den bu yana kullanılmaktadır. Şimdiye dek dunyada yaklaşık 200.000 kişiye biyonik kulak takılmıştır. Yaklaşık 3000 kişide her iki kulağında birden biyonik kulak taşımaktadır. Bunların 1600 u bebektir. 1984 yılında cocuklar icin biyonik kula uygulama yaşı 18 ay olarak belirlenmiştir ve 2002 de bu yaş sınırı 12 aya indirilmiştir.
Biyonik kulaktan kimler yararlanır?
Biyonik kulak işitme cihazından yeterince yarar goremeyen ileri derecede işitme kaybı olan kişilere uygulanır. 3 aydan 100 yaşına kadar tum yaş gruplarında biyonik kulak takılması planlanabilir. İşitmesini yeni kaybetmiş kişilerde biyonik kulak en buyuk katkıyı sağlar. Sağır olarak doğmuş bebeklerde biyonik kulak operasyonları erken planlanmalıdır. Boylelikle bu cocuklar erken donemde ses uyarısını alarak 2-3 yaşlarında konuşmaya başlarlar. Doğuştan işitme kaybı olan cocuklar arasında 2 yaşından once biyonik kulak takılanlar daha sonra takılan gruba gore daha başarılı olurlar. 2-4 yaşında biyonik kulak takılan cocukların konuşmaları bira bozuk kalır. 9 yaşından sonra biyonik kulak takılması durumunda cocuğun konuşmayı oğrenme ihtimali nerede ise hic yoktur. Dolayısıyla işitme kaybı olan cocuğun erken yaşta implantasyonu onemlidir.
Biyonik kulak ile hangi cins işitme kayıpları tedavi edilir?
Biyonik kulak standart işitme cihazlarının yeterli olmadığı ic kulak tipi işitme kayıplarında kullanılır. Normalde ses dalgaları kulağa gelince kulak zarı tarafından algılanır ve orta kulaktaki kemikcikler vasıtası ile ic kulağa yonlendirilir. Ses dalgaları burada salyangozun (işitme organı) icindeki sıvılara yansır ve sıvıların hareketi ile ic kulaktaki duyu hucreleri hareket eder. Duyu hucrelerinin bu hareketi ses dalgasını elektrik sinyaline donuşturur. Bu elektrik sinyali işitme siniri vasıtası ile beyne yonlendirilir. Bircok olguda ic kulaktaki bu duyu hucrelerinin hayatiyeti işitme kaybından sorumludur. Ancak sıklıkla bu hucrelerden bir kısmı canlı kalabilir. Biyonik kulak doğrudan işitme sinirini uyardığından bu harap kısmı aşarak ses sinyallerini beyne gonderir.
Ciddi işitme kaybı olan her hasta biyonik kulaktan yararlanabilir mi?
Maalesef hastaların tamamı biyonik kulaktan yararlanamaz. Bazı cins işitme kayıpları işitme sinirin hastalanmasından kaynaklanır. İşitme siniri olmayınca biyonik kulağın elektrik sinyallerini beyne gonderebileceği bir yapı kalmaz. Bazı kişilerde ic kulak yapısı şekilsel olarak anomalilidir. Bu kişilerde biyonik kulağın kablolarını yerleştirecek alan bulunamayabilir.
Ameliyattan hemen sonra, uyanınca ne beklemeliyim?
Ameliyattan uyanınca başında kocaman bir kulak sargısı beklenmelidir. Bu bandaj bir miktar sıkı olabilir. Hafif dengesizlik soz konusu olabilir. Boğazda kuruluk ve yanma hissi olabilir (anesteziye bağlı). Ameliyattan hemen sonra implant’dan bir şey duymayı beklemeyin. Bircok kişi biyonik kulak ameliyatını tahminlerinden daha kolay olduğunu soyler.
Ameliyattan 3-4 hafta sonra hastaya implantın dış parcası takılır. Odyolog tarafından implant’ın programlanması yapılır. İlk programlama saatler surebilir. Bu surecte hasta ve odyolog bir harita bicimine karar verir. Bu harita ile hastanın en iyi işitebildiği ayarlar sağlanır. Takip eden aylarda hastanın odyologa olan ziyaretleri ile elektrotlardaki sinyal seviyeleri daha da geliştirilir. Hastanın en rahat duyabileceği ayarlar yapılır. Başlangıcta duyulan sesler işitme kaybı oncesi hatırlanandan oldukca farklıdır. Oncelikle hastanın cevre seslerine adapte olması sağlanır. Deneme ve tecrube ile seslere adaptasyon sağlanır.
Biyonik kulak riskleri nelerdir?
Biyonik kulak riskleri yapılan cerrahiye ait risklerdir. Kanama, enfeksiyon, fasiyal sinirin (yuz siniri) zedelenmesi, anestezi sorunları iyileşmenin gecikmesi, dengesizlik bu risklerden sayılabilir. İmplanta ait riskleri ise mekanik veya elektrik arızası, implantın atılması sayılabilir.
Ameliyat sırasında kafatasıma bir delik acılacak mı?
Hayır delik acılmaz ancak implantın yerleştirilmesi icin bir yuva oluşturulur. Bu alan daha sonra kafa derisi ile ortulur. Bu bolgede gelişebilecek hafif şişlik kısa surede duzelir. Ardından kafa derisi altından implantı hissetmek mumkun olur. Ancak dışarı cıkan bir parca veya kablo yoktur.
Ameliyat izi dışarıdan gorulur mu?
Yara iyileştikten sonra kesi izini secmek zorlaşır. İmplantın yarattığı tumsek gorulebilir ki bu da sacla ortulebilir.
Teknolojinin gelişmesi ile yeni ameliyatlar gerekebilir mi?
İmplant hayat boyu fonksiyon gorecek bicimde tasarlanmıştır. Dışarıya takılan sesi işleyen aygıt teknolojinin ilerlemesi ile değişebilir.
Cocuğum buyuyunce yeni implant takmak gereği doğar mı?
Hayır, doğum sırasında ic kulak tam buyume seviyesine ulaşmış durumdadır. Kafatası ise 2 yaş itibariyle tam gelişmiş olur. Elektrotlar is cocuğun buyuyeceği hesaplanarak tasarlanmıştır.
Kohlear implant teknolojisinin yenilenmesini beklemeli miyim?
Hayır, implantın ameliyatla yerleştirilen kısmı biyonik kulak evriminde cok aza değişikliğe uğramıştır. Ancak sesi kodlama teknolojileri surekli gelişim halindedir. İşte bu teknolojileri kullanan kısım implantın dışta kalan kısmıdır.
İmplantın ameliyatla yerleştirilen kısmında pil vat mıdır? Bunun değişmesi gerekir mi?
Hayır, implantın yerleştirilen kısmında pil yoktur. Enerji implantın dışarıda kalan kısmına verilir. Şarj edilebilir piller kullanılır.
Pil omru ne kadardır?
Kulak arkasındaki cihazın pilleri gunlerce aktivitesini surdurur. Gurultulu ortamlarda cihaz yoğun calışır ve pil omru kısalır.
Ne tip pil kullanılır?
Kulak arkası cihazlar yuksek enerjili cinko alaşımlı piller kullanır.
Biyonik kulak takıldıktan sonra Manyetik Rezonans incelemesine girebilir miyim?
MR makinalarında oluşan manyetik alan cihazın mıknatısına guc uygular. Son cıkan implantlarda duşuk guclu MR makinalarının olumsuz etkisi gorulmez. Yuksek teslalı makinalarla film cekilecek ise kucuk bir operasyonla implantın mıknatısı cıkartılabilir.
Normal film cektirebilir miyim?
Evet, Kohlear implant ile normal film ve bilgisayarlı tomografi cekilebilir..
Manyetik alanlardan uzak kalmalı mıyım?
Duşuk manyetik guce sahip alanlarda sorun yaşanmaz.
Cep telefonu kullanabilir miyim?
Evet, biyonik kulak takılan bircok kişi cihazları ile cep telefonu kullanmaktadırlar.
Biyonik kulak kullanıcıları yuzebilir mi, duşa girebilir mi? Spor yapabilir mi?
Biyonik kulak kullanıcıları yuzebilir, duşa yapabilir ve bircok sporu yapabilir. Bu sırada dışta kalan cihaz kullanılmamalıdır. Spor sırasında kafa koruyucu kask kullanılmalıdır.
Dibe dalış yapabilir miyim?
Yuzerken dış ısım cıkartılmalıdır. İceride kalan kısım sudan etkilenmez. Boks gibi sporlar yapılmamalıdır. Bazı implantlar 25 metre derinliği oluşturduğu basınca dayanıklıdır.
Eğer bugun implant operasyonu gecirir isem, iki yıl icinde cok yeni teknolojili implant yapılır ise yeniden ameliyat olmam gerekir mi?
Biyonik kulak teknolojisindeki yeniliklerin buyuk kısmı cihazın dışarıda kalan kısmı ile ilgilidir.
15 sene once ameliyat olmuş olsa idim ve yeni teknolojiden yararlanmak istese idim, yeni ameliyat olmam gerekir mi idi?
İlk cıkan implantlar analog teknoloji kullandıklarından yeni ameliyat gerekebilir idi. Orneğin daha once tek kanallı cihaz takılmış ise ve cok kanallı cihaz istenirse o takdirde yeni ameliyat gerekir.
Eğer implant kullanmak istemezsem cıkartılabilir mi?
Dışta kalan kısım zaten geceleri cıkartılmaktadır. İcte kalan kısmın cıkartılması icin yeni cerrahi gerekir.
Yeni gelişen teknoloji icin ameliyat istense bu mumkun mudur?
İmplantın ilk takılması sırasında yaratılan travma sonucu ic kulak-ta bir miktar harabiyet gelişmiş olsa da yeni implant kullanılabilir. Bu şekilde implant değiştirilen kişilerde işitmenin en az ilk implantdaki kadar guzel hatta daha iyi olduğu saptanmıştır.
Cocuğumun yaşı biyonik kulak ameliyatı icin kucuk değil mi?
Erken yaşta implant takılan cocuklarda işitmenin ve konuşmanın cok daha normale yakın geliştiği gorulmuştur. Bu cocuklar konuşmayı daha hızlı oğrenmektedirler.
75 yaşındayım. Kohlear implant icin fazla yaşlı değil miyim?
Biyonik kulak uygulamasında yaş sınırı yoktur. Eğer iyileştirme programlarına katılma konusunda istekli iseniz biyonik kulak ameliyatı her yaşta yapılır.
Her iki kulağımla da işitmiyorum. Tek mi yoksa cift mi implant taktırmalıyım?
Şimdiye dek buyuk coğunluğa tek implant takılmıştır. İlki taraflı implantın sesin yonunu tayin etmek, gurultulu ortamlarda daha iyi anlamak gibi avantajları vardır. İki taraflı implant takılan cocuklar okulda derslere daha iyi konsantre olmaktadırlar.
İmplantım hava alanlarında alış veriş merkezlerindeki tarayıcılardan etkilenir mi?
İmplantınız bu tip ortamlarda etkilenmez. Ancak cihazınız bu ortamlarda sinyal vereceğinden bu durumlarda ozel bir belge taşımanızda yarar olacaktır.