:BOBREKUSTU BEZİ YETERSİZLİĞİ


TEMEL BİLGİLER

TANIMLAMA

Bobrekustu bezinin primer hastalığına bağlı yetersiz calışması surumudur.Bobrek ustu bezinin tamamının veya bir kısmının hasarı nedeniyle oluşur. % 80 vakada bağışıklık sisteminde bozukluk ana sebeptir. Tuberkuloz ikinci sıradadır. AİDS, son yıllarda artan nedenlerdendir
• Surrenal krizi- Bobrek ustu bezini yetmezliğinin ani ve şiddetle gelişmesi sonucu oluşan ciddi bir taplodur.
• Genetik: Genetik geciş ispatlanmıştır.
• Yaş: Her yaşta gorulebilir
• Cinsiyet: Kadınlarda daha fazladır

BELİRTİ VE BULGULAR
• Kuvvetsizlik
• Yorgunluk
• Kilo kaybı
• Tansiyon duşmesi
• Deride koyulaşma
• Zayıflama
• Kusma
• İshal
• Soğuğa toleransın azalması

NEDENLERİ
•Bağışıklık sisteminde bozumaya bağlı bobrek ustu yetmezliği
•Sebebi bilinmeyen bobrek ustu bezi yetersiz buyumesi
• Mantar hastalığı (histoplazmoz. blastomikozis)
• Sarkoidoz hastalığıının bobrek ustu bezine sirayet etmesi
• Bobrek ustu bezi icine kanama
• Hemokromatozis hastalığı
• Ameliyatla her iki bobrek ustu bezinin alınması.
• Bobrek ustu bezi tumorleri
• Bazı hastalıklara(Tuberkuloz Sarkoidoz vs) bağlı bobrek ustu bezinine protein tabiatında madde birikmesi (Amiloidoz)
•AİDS

RİSK FAKTORLERİ
• Bağısıklık sisteminde bozukluğa bağlı Bobrek ustu yetmezliğinde aile hikayesi vardır
• Uzun sure steroid kullanımı, ciddi infeksiyon, travma veya cerrahi işlemler sonrası

TANI

LABORATUAR
• Duşuk serum sodyumu (130 mEq/ L'den az)
• Yuksek serum potasyumu (5 mEq/l_'den fazla)
• BUN yukselir
• Kortizol duşer, renin yukselir
• ACTH seviyesi yukselir
• Orta derecede notropeni

OZEL TESTLER
• Cosyntropin adlı madde 0,25 mg damardan injekte edilir.Enjeksiyondan once ve sonra kortizol seviyesi olculur. Addison hastalığında duşuk veya normal bulunur.

GORUNTULEME
• Batın bilgisayarlı tomografisimde bobrek ustu bezlerinde anormal buyukluk veya kucukluk.
• Batın grafisinde bobrek ustu bezinin olduğu bolgede kireclenme odakları.
• Goğus grafisi: kalp konturlarının kuculmesi


TEDAVİ
• Ayaktan tedavi hafi veya orta vakalrda yapılır
• Adrenal krizde hastaneye yatırmak şarttır.

GENEL ONLEMLER
. Adrenal yetmezliği, glukokortikoid ve mineralokortikoid ile tedavi edilir

AKTİVİTE
Tolore edebildiği kadar

DİYET
Sodyumve Potasyum dengesi sağlayacak diyet onerilir.

TERCİH EDİLEN İLACLAR

• Hidrokortizon Fludrokortizon Prednisone gibi kortizon preparatları kullanılır.
• Karaciğer hastalığı olanlarda doz azaltılır.
• Kullanılan doz yavaş yavaş azaltılır

ONLEM / KACINMA
• Addison hastalığının onlemi bilinmemektedir.

BEKLENEN GELİŞME VE PROGNOZ
• Uygun tedavide sonuclar iyidir
• Aktuf tuberkuloz ve mantar infeksiyonlarında ilac tedavisi gerekir