Lateks Nedir?

Lateks, Hevea brasiliensis isimli kaucuk ağacının sutlu ozsuyudur. Bugun icin lastik icerikli bir cok urunde bulunmaktadır.

Lateks Alerjisi Nedir?

Alerjik yapılı kişilerde oluşan bir reaksiyondur. Kişilerin deri veya mukozaları (ozellikle goz, burun, akciğerler, ağız, anus ve vajen) bu madde ile karşılaştığında vucutta histamin gibi bazı kimyasallar acığa cıkar ve ceşitli reaksiyonlara neden olur. Eğer bir kişinin latekse karşı alerjisi varsa diğer lastik urunlerine de alerjisi olur. Cunku bu urunlerin coğu lateks icerir.

Lateks Alerjisinde Hangi Tur Reaksiyonlar Gorulur?

Lateks alerjisi bulguları diğer alerji bulguları gibidir. Hafif vakalarda deriye temas halinde kırmızılık, şişlik ve kaşıntı olur. Daha ağır vakalarda deride catlamalar oluşur. Ayrıca temas halinde temas yerinde ve/veya tum vucutta kurdeşen oluşabilir.

Lateksin mukozaya kontağı ile daha ciddi reaksiyonlar oluşabilir. Bu daha cok havayollarına temas ile oluşur. Lateksin hava yolları ile teması genellikle cerrahi eldivenlerdeki pudraya yapışmış lateks parcacıklarının solunması ile olur. Hafif bulgular olarak gozlerde kızarık, kaşıntı ve sulanma, hapşırma, burun akması olur. Daha ağır bulgular olarak, goğuste sıkışma ve nefes almada zorlukla kendini gosteren astım oluşur. Lakteksten yapılmış balonların şişirilmesi ya da patlaması da yuzde ciddi şişmelere neden olabilir. Lateksten yapılan kondomlar (prezervatif) da duyarlı erkek ve kadınlarda kaşınma ve şişlik gibi benzer bulgulara neden olabilir.

Cok daha ciddi olan ve hayatı tehdit eden reaksiyon “anafilaksi” olarak adlandırılır. Bu durumda lateks ile karşılaşan kişide kan basıncı duşmesi, nefes darlığı gelişir. Bu tur reaksiyonlar kadın doğum muayeneleri, doğum, ameliyat, veya diş operasyonları esnasında olabilir.

Latekse Karşı Alerjiksem Nasıl Anlarım?

Lateks alerjisi sıklıkla şu iki tip kişide oluşur:

1. Ailesinde alerji hikayesi olan kişiler,
2. Lateks ile sık teması olan kişiler.

Lateks ile sık karşılaşan kişiler şunlardır: Sipina bifida veya idrar yolları anormalliği olan cocuklar, cok fazla cerrahi operasyon geciren erişkinler, Lastik endustrisinde calışan kişiler, sağlık calışanları. Bunun dışında egzeması olanlar, muz, kestane, avokado yediğinde ağızında kaşıntı olanlar, daha once sebebi bilinmeyen anafilaksi geciren kişilerde de lateks alerjisi riski vardır. Eğer sizde bu risk faktorleri varsa ve/veya lateks urunleri kullandığınızda alerjik reaksiyonlarınız oluyorsa latekse karşı alerjiksiniz demektir.

Risk Faktorlerini Taşıyorsam ve/veya Lateks Alerjisi Bulgularım Varsa Ne Yapmalıyım?

Eğer herhangi bir risk faktoru taşıyorsanız veya lateks alerjisi bulgularınız varsa hekiminize baş vurmalısınız. Lateks deri testi ve/veya RAST testi ile lateks alerjisi varlığı doğrulanmalıdır. Alerji tanısı koymada yalnızca deri testi oldukca yeterlidir.

Alerjik Kişilerin Tedavisi:

Hafif alerjik bulgular diğer tum alerjiler gibi tedavi edilirler. Antihistaminikler, kortizonlar ve/veya bronş genişleticiler lateks alerjisi icin en cok kullanılan ilaclardır. Şu anda lateks alerjisini tamamen iyileştirecek ya da korunma sağlayacak ne bir aşı tedavisi ne de ilac tedavisi yoktur. Lateks alerjisi olan kişilerin bu maddeye karşı alerjilerinin olduğunu bilmesi cok onemlidir. Eğer bu kişilerde anafilaktik reaksiyon gibi ağır reaksiyon bulguları varsa hemen acil servise baş vurmalıdırlar. Lateks alerjisi oluan kişilere şunlar onerilebilir:


Lateks iceren urunlerden sakınınız,
Alerjiniz olduğunu belirten bir kunye ya da bilezik takınız,
Tum hekimlerinize diş hekiminize lateks alerjiniz olduğunu belirtiniz,
Yukarıdaki belirtileri şiddetli olarak gecirmiş kişilerin yanında her zaman EpiPen taşıması gereklidir. Epipen kendi kendinize uyluk ust kısmından uygulayabileceğiniz bir enjeksiyondur. Epinerfin icerir. Epinefrin anafilaktik şokta kullanılan en onemli ilactır.
Size yapılacak tıbbi bir girişimde kullanılmak uzere yanınızda lateks icermeyen bir eldiven bulundurunuz.