Boğaz şişmesinin temel nedeni bademciklerin bakteri ve mikroplar yuzunden iltihaplanmasıdır Bademcikler, boğazımızın ust kısmında ve her iki yanında bulunur. Geniz etiyle birlikte vucudumuzun bağışıklık sisteminin bir parcadır. Dışarıdan gelen bakteri ve mikroplara karşı filtre gorevi gorur. Vucudumuzun savunma sisteminin temeli olan antikor uretiminde onemli rol oynar
Bademcikler, bakteri ve mikroplarla savaşta oncu birliktir. Ancak cok fazla bakteri ve mikrop girişi olduğu zaman vucudumuz da buna paralel olarak antikor uretimini arttırır. Bu artış ve bakterilerin etkisiyle bademciklerimiz iltihaplanarak şişer. Bademcik iltihaplanmasına “tonsilit” adı verilir.
Bademcik iltihaplanması cocuklarda daha sık gorulur. Genelde 7-10 gun arasında gecen bu durum kronikleşirse bademcik ameliyatı kacınılmaz olur
Yutkunmada Zorluk: bademcikler boğazımızın ust kısmında ve her iki yanında bulunur. Bademcikler şişince boğazımızda doğal olarak bir tıkanma olur ve yutkunmada zorluk cekeriz. Yuttuğumuz şeyin boğazımıza takıldığı hissi oluşur.
Ağrı: Boğazımızda ağrı başlar.
Ateş: Bademciklerdeki iltihaplanmayla orantılı olarak ateşimiz cıkar. Bunun nedeni vucudun mikroplarla savaşmak icin kendini korumaya almasıdır. Kucuk cocuklarda yuksek ateşe karşı tetikte olmak gerekebilir. Havale gecirme riski unutulmamalıdır. Havale, kucuk cocuklarda ozellikle beyinde kalıcı hasar bırakabilir.
Halsizlik ve Yorgunluk: Vucut bakteri ve mikroplarla savaştığı icin yorgun duşer. Bu sebeple kişi kendini halsiz ve yorgun hisseder. Yatarak dinlemesi tedavinin onemli bolumunu kapsar.
Ağızda Kotu Koku Oluşması: Bakteri ve mikropların neden olduğu iltihaplanma ağzımızın kotu kokmasına sebep olur.
Boyunda Şişkinlik: Boynumuzun her iki tarafında bulunan bezlerde şişmeler olur.
Ses Kısılması: Boğazımızdaki şişme ve iltihaplanma ses tellerini de etkileyerek sesimizin kısılmasına neden olur.
Bu belirtiler beraberinde baş ağrısı, cene ve boyunda hassasiyet, bademciklerin aşırı kızarması gibi belirtileri de beraberinde getirir.
Boğaz Şişmesine Ne İyi Gelir?
Boğaz şişmesi her insanın başına gelen ve genellikle kolay atlatılan bir hastalıktır. Ancak kucuk cocuklarda dikkat edilmesi gerekir. Ozellikle yuksek ateş ciddi riskler taşır. Boğazdaki iltihaplanma ileri duzeydeyse antibiyotik ya da penisilin tedavisi gerekebilir. Bu tedavilerin de cozum olmadığı durumlarda bademciklerin ameliyatla alınması gerekir.
Ote yandan yeni başlayan boğaz şişkinliğine karşı evde uygulanabilecek bitkisel veya doğal cozumler de vardır. Bu sayede gunluk yaşamımızı etkilemesine izin vermeden bu rahatsızlığı kolayca atlatabiliriz.
Bal-Limon: Boğaz şişkinliğine en iyi gelen ikili bal ve limondur. Bir tatlı kaşığı bal ve bir limonun suyunu, bir su bardağı sıcak suyun icinde iyice karıştırın. İsteğe bağlı olarak karışımın icine bir tutam karabiber de ekleyebilirsiniz. Bu karışımı icin. Bal-limon karışımı boğazdaki şişliğe iyi gelecek ve rahatlama sağlayacaktır. Gun icinde 3-4 kez bu karışımı icebilirsiniz.
Sut: Ilık sut bademcik iltihabı uzerinde etkilidir. Sutun yaralar ve iltihaplar uzerindeki onarıcı etkisi boğaz şişmesine karşı da koruyucudur. Ayrıca 1 bardak ılık sutun icine 1 tatlı kaşığı zerdecal ve bir tutam karabiber eklerseniz daha da etkili olacaktır.
Zerdecal: Zerdecal doğal antibiyotiktir. İltihap onleyici ve antiseptik etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır. 1 bardak sıcak suyun icine 1 tatlı kaşığı zerdecal ilave edin ve guzelce karıştırın. Su ılıdıktan sonra boğazınıza bu su ile gargara yapın. Gunde 4-5 kez yapabileceğiniz bu karışım boğazınızdaki iltihabın kurumasında etkili olacaktır.
Siyah Turp: Son zamanlarda yaygınlaşan ve boğaz şişmesinde cok etkili olan siyah turp kurunu evde rahatca hazırlayabilirsiniz. Bir adet siyah turp ve bal, bu kur icin gerekli olan malzemeler. Siyah turbun ortasını dikkatlice oyun. Oyuk kısmın icine bal dokun. Bunu yaptıktan sonra turbun tepesinden kestiğiniz parcayı yine kapak biciminde kullanarak turbun ağzını ortebilirsiniz. Ballı turbu bir bardağın ustune oturtarak sabaha kadar bekletin. Suzulen suyu icin. Boğaz şişmesine karşı cok etkili bir yontemdir. Kucuk cocuklara ve iyot hastalarına ise onerilmez.
Ada Cayı: Ada cayı da boğaz şişmesine karşı etkili doğal cozumlerden biridir. Ada cayını 1 bardak sıcak suda 10 dakika kadar demleyin su ılıdıktan sonra gargara yapın. Ayrıca ada cayı bademcik iltihabına bağlı boğaz ağrılarının gecmesinde de etkindir.
Ihlamur: Ihlamur kış aylarının vazgecilmezdir. Boğaz şişmesinde de boğazımızın rahatlatması acısından onemlidir. Ihlamuru demlerken icine 1 dilim elma ve limon kabuğu atarsanız daha da faydalı olacaktır. Şeker yerine bal koymayı da unutmayın. Ballı ıhlamur boğaz icin şifa deposudur.
Tarcın Cayı: Tarcın antibakteriyel bir ozellik taşır. Bakterilerin uremesini, coğalmasını engeller. Boğazımızda da bakterilerden meydana gelen iltihaplanmaya karşı tarcın cayı oldukca etkilidir. 1 su bardağı sıcak suyun icine ½ tatlı kaşığı toz tarcın koyarak yaklaşık 7-8 dakika demlenmesini bekleyin. İsterseniz sade isterseniz de icine bal ve limon ekleyerek tuketin. Gunde 3 bardaktan fazla icmemeye ozen gosterin. Unutmayın her şeyin fazlası zarar.
Sarımsak: Doğanın bize sunduğu sağlık mucizelerinin başında şuphesiz ki sarımsak geliyor. Doğal antibiyotiklerin başında saydığımız sarımsak boğaz şişmesine karşı da cok etkilidir. Bir diş sarımsağı ikiye bolup ağzınıza atın ve şeker emer gibi suyunu emin. Eğer bunu yapamıyorsanız 1 bardak suyu cezveye dokun ve icine 3 diş sarımsak atarak 10 dakika kaynatın. Daha sonra karabiber ilave ederek icin. Sarımsak deyince aklınıza kokusu gelmiştir. Sarımsağın ağızda bıraktığı kokuyu gidermek icinde 4-5 tane maydanoz ciğnemek işe yarayacaktır.
Zeytin Yağı ve Kuru Soğan: Zeytin yağı ve soğanın iyileştirici etkisi yuz yıllardır biliniyor. 1 yemek kaşığı zeytin yağında orta boy 2 adet soğanı rendeleyerek kısık ateşte kavurun. Daha sonra temiz bir tulbentin icine koyun ve boğazınıza sarın. Boğaz şişkinliğini hemen rahatlattığını goreceksiniz.
Bitki Cayları: Boğaz şişkinliği rahatsızlığı yaşayanların gun boyu bol sıvı tuketmesi onemlidir. Kekik, boğurtlen, ebegumeci, nane, kuşburnu gibi bitki cayları sıvı tuketimi icin idealdir. Gun boyu bu cayları icerek sıvı ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
Taze Sıkılmış Meyve Suları: Tam bir vitamin deposu olan taze sıkılmış meyve suları sadece boğaz şişkinliğine değil tum hastalıkların tedavisinde etkindir. Bu yuzden bol bol taze sıkılmış meyve suyu tuketmeliyiz.
Şeker Emme: Direk bir tedavi yontemi olmasa da şeker emmek tukuruk bezlerinin calışmasını sağlar ve boylelikle boğazın kuru kalmasını onler.
Boğazımızda rahatsızlık hissettiğimiz andan itibaren kesinlikle sigara icmemeliyiz. Sigara zaten iltihaplanmaya başlayan boğazımıza daha fazla zarar verecek ve iyileşme surecini yavaşlatacaktır
Genellikle kış aylarında başımıza gelen ve bizi yorgun, halsiz bırakarak iş veya okul yaşamından geri bırakan boğaz şişmesine karşı yukarıda belirttiğimiz bitkisel cozumlerle onlem alabilir, hastalığın ilerlemesini onleyebilirsiniz. Ancak bu yontemlerin hastalığın hafif seyrettiği durumlarda işe yarayabileceğini unutmayın ve kesinlikle uzman bir doktora gorunmeyi ihmal etmeyin. Ozellikle kucuk cocuklarda boğaz iltihapları yuksek ateş gibi ciddi sorunlara neden olabilir.