Oluşumu:
Diabetes mellitus:Şeker hastalığı iyi tedavi edilmezse oncelikle damarlarda dolayısiyle sinir sisteminde harabiyet gelişir.
Tumor inir sistemi veya sinir sistemine yayılan tumorlere ikincil NM gorulur.
Ttravma:Ozellikle trafik kazaları,savaşlarda ve diğer yaralanmalarında NM gelişir
Multiple skleroz: Sinir sistemini tutan ozel bir hastalık
Tuberkuloz
Meningo myolosel
Norojen mesaneli hastada bobrek ve idrar yollarındaoluşan ileri derece bozuklukların ilaclı bobrek filmi incelemesindeki gorunumu
Sınıflandırma
a)Spinal Şoknarşi devridir.Mesane kapasitesi artmıştır. Uninhi kontraksiyonlar yoktur. Lezyon alt kısmında anestezi vardır. Olay6 hafta bazen de 1 yıl surer.
b)Uninhibe NorojenMesanepastik mesanenin hafif şeklidir. serebro vaskuler hastalık arterioskleroz,Zedelenme ve harabiyet ust merkezlerde yani beyin seviyesindedir. multiple skle roz,parkinsonda gorulur. Rezidu yok,kapasite az,sık ve acil işeme hissi vardır.
Bircok istemsiz idrar kesesi kasılması olur.Bunlardan biri işemeyi başlatacak kadar gucludur.
İdrar kesesi kapasitesi normalden kucuktur.(150-200 cc)
İşeme akımı gucludur.
İdrar kesesinde “artık idrar” kalmaz.
İdrar kesesinde dolgunluk hissi vardır.(100-150 cc de oluşur)
c)Reflex Norojen Mesane = Spastik Mesane : Zedelenme ve harabiyet T 12 omurganın uzerindedir. Hasta sık sık istem dışı idrar yapar. Kapasite az,rezidu var. (150-200cc) İstemli miksiyon yok, hastada babinski, clonus gibi 1.Motor Noron lezyonlarına ait reflexler var. VUR sık gorulur, rontgende”cam ağacı”manzarasında gorulur.
İstemsiz idrar kesesi kasılmaları vardır
İdrar kesesi kapasitesi değişmemiş veya hafif artmıştır.(250 cc kadardır)
İşeme akımı istemsiz,zayıftır,kesintilidir.
İdrar kesesinde işemeye rağmen”artık idrar kalması”(100-150 cc)
İdrar kesesinde dolgunluk hissi yoktur.
d)Autonom Norojen Mesane(Flask):İşeme hissi yok,rezidu cok fazla,kendiliğinden idrar yapamaz.T12 vertebra alt kısmı zedelenme ve harabiyetlerimnde oluşan norojen mesane tipidir.
İstemsiz idrar kesesi kasılması yoktur.
İdrar kesesi kapasitesi cok artmıştır (700 cc)
İşeme zayıftır.Gobek altı bası ile işeme desteklenir.
Artık idrar vardır.(En az 150 cc)
İdrar kesesi dolgunluk hissi yoktur
)Sensory Norojen Mesane :
Sadece duyu sinirleri bozulur buna bağlı işeme hiss oluşmadığı icin cok idrar birikse bile işeme olayı gercekleşmez.DM, alkoliklerde olur.
Motor Norojen Mesane:Motor dal bozuktur.Başlarda his normaldir.Rezudi cok (1000cc) miksiyon yapamaz. Lezyon T12 altıdır.
a-Mesaneye ait nedenler
b-Mesane cıkımına ait nedenler
2)Boşaltma Bozukluğu:
a-Mesaneye ait nedenler
b-Mesane cıkımına ait nedenler
Norojenik mesanenin genel belirtileri:
• İdrar kacırma
• Sık sık ve acil idrara cıkma ihtiyacı
• İdrar yaparken acı veya yanma
• Belin alt bolumunde, veya yan tarafında acı
• İdrar miktarında artma veya azalma
• Uşutmek
• Ateş diye ozetlenebilir.
Yan Etki:Norojen mesanede işeme bozukluklarına ilave olarak aşağıda değini len başka hastalıklar da gorulebilir.
Taş (%15-20):İdrar yollarında” enfeksiyon-tıkanıklık-taş” adeta “uclu cete“ gibidir.her bir neden diğer birini oluşturur.
Amiloidoz:İdrar kesesinde zararlı bir protein birikimidir.
Enfeksiyon: Sinirleri bozuk idrar kesesinin beslenmesi bozulur kaslar da olan bozukluk nedeniyle artık idrar oluşumu başlar,İdrar kesesi en ic doşemesi olan mukoza ve mukozal engelleme bozulması tedavi edilemez enfeksiyonlara yol acar.
VUR (%10-40):İdararın bobrek yonune kacışı demektir.Onemli hastalık ların habercisidir.
Renal yetmezlik:Norojen mesanede son duraktır.Asıl amac bu sondan hastayı korumaktır.
Tedavi:
1)Spastik Norojen Mesane
Depolamaya Yardımcı İlaclar .; Probantin Bantinova ,Urispas (Flavoksat Ditropan (oxybuty) Bricanyl ,Uropan (Oksibutinin),Detrusitol ( Tolterodin),Mictonorm(Propiverine)
Emselex(Darifenasin),Spasmex (Trospium)
TUR(trans uretral rezeksiyon);Elektrik enerjisi kullanarak, kurşun kalem kalınlığında.iceriyi gore bilen ozel bir aletle dış idrar yolundan girilip idrar kesesi cıkımının kesilerek cıkartılması işlemidir. Urolojide hastalıkların tetkik ve tedavisinde en suk kullanılan yontemdir
Pudental Blok:İdrar kesesine ait bir sinirin ilacla felc edilmesi işlemidir
2)Flask Norojen Mesane:
Boşalmaya Yardımcı İlaclar:Urocholin, Ephedrin ,Dideral,Dibenzilin ,Aldomet. Dantamacrin, Liorosel, kadında ostrojenli kremler.
3)İntermittant self kateterizasyon veya yeni adı ile TAK:Takılacak sonda disposable olabileceği gibi 700 watt lık mikrodalga fırında 30-60-90 Sn de steril edilmiş sondalar da kullanılabilir.
4) Uriner Diversiyon:Tedavide yukardaki yontemler yontemler yeterli değilse yapılır.