Boğazda ağrı, yanma, kuruluk hissi, kaşınma, yutkunurken zorlanma, oksuruk, ateş, ses kısılması, halsizlik, yorgunluk, burnun akması, baş ağrısı, boyunda beze oluşumu temel belirtileridir. Yalnız kronik farenjitte genelde ateş olmaz. Hastanın halsizlik gibi bir sorunu yoktur. Hastaya boğazında bir şey varmış gibi gelir. Boğazı temizleyince gececeği hissi vardır. Fakat boğazı temizlemek daha cok tahriş eder. 5-15 yaş grubu cocuklarda sık rastlanır. Tukuruk ve burun salgısından bulaşabilir. Evde hasta biri olduğunda ortak hicbir malzeme kullanılmamalı, eller sık sık sabunla yıkanmalıdır.
Kimler Risk Altında?
Ağızdan nefes alanların coğunda farenjit gorulmesi mumkun. Alerji, burun kemiğinde eğrilik, doğuştan gelen birtakım ozellikler, stresli ve duzensiz yaşamak, sigara kullanmak, uyku bozukluğu hastalığa yakalanma ihtimalini artırır. Antibiyotik kullanımı, virusler uzerine olmasa da bakterileri ortadan kaldırmak icin gereklidir. Boylece hastalığın iyileşmesi hızlanır. Antibiyotik kullanımından başka ateş duşurucu, ağrı kesici, alerjisi olanlar icin alerjiyi onleyici ve oksuruk kesiciler kullanılabilir. Geniz akıntısı icin ilac verilebilir. Kronik farenjit icin tedavi uzun surer.
Korunma Yolları
Oncelikle sigarayı bırakın. Boğazı tahriş eden aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kacının. Boğazı temizlemek de tahriş edici olduğu icin bunu sık yapmayın. Tozlu ve kirli ortamlardan, kapalı yerlerden uzak durun. Elleri sık yıkamak ise enfeksiyonu onler. Alerjiniz varsa buna neden olan şeylerden korunun. Reflu gibi bir sorununuz varsa cay, kahve, alkol, kola gibi icecekleri azaltın, fazla yemekten kacının. Duzgun bir yaşam, duzenli yapılan spor ve vitaminsiz kalmamak da farenjitten korunmayı sağlar.
Larenjite Dikkat Edin
Gırtlak, yani ses borusu iltihaplanması olarak bilinen larenjit, genellikle tahriş ve enfeksiyon sonucu oluşur. Hafif ateş, halsizlik, ses kısıklığı, oksuruk, gırtlakta kızarıklık ve odemli ses telleri en belirgin ozellikleridir. Hastalık ses kısılmasına ya da kaybına yol acar. Gırtlağın tahriş olması nezleden, mide asidinin geri cıkmasından, bronşitten, gripten ve akciğer iltihabından kaynaklanır. Diğer sebepler, bağırmak, cok konuşmak, kirli hava ya da kimyasal solumak ya da cok fazla icki veya sigara icmektir. Kendiliğinden 1-3 hafta arasında iyileşen hastalıkta, sesinizi dinlendirmeli, sıcak sıvılar tuketmelisiniz. Tedavi edilmeyen akut larenjit, kronikleşebilir. Bu durum ozellikle surekli uşuten, sinus iltihabı olan ya da sesini cok kullananlar ile aşırı sigara icenlerde gorulur.
Az Konuşmalısınız
Butun gırtlak iltihabı olgularında sigara icmemek ve olabildiğince az konuşmak gerekir. Solunum havası nemlendirilmeli, bol su icilmeli, ses istirahati yapılmalı, doktor kontrolunde uygun bir tedavi uygulanmalıdır. Tedavi iltihap onleyici ilaclar ile kanlanma giderici, ağrı kesici, mukus salgısını sulandırıcı ve kortizonlu ilaclardan oluşur. Antibiyotik cok az uygulanır. İlac tedavisinden cevap alınmazsa, gırtlak tıkanıklığını gidermek icin soluk borusunun delinmesi gerekebilir. Aksi takdirde boğulma riski gelişir.
Tonsilit En Cok Cocuklarda Goruluyor
Diğer adıyla bademcik iltihabıdır. Bademcikler, vucuda giren bakteri ve virusleri yakalar, vucudun mikroplarla savaşmasına yardımcı olan hucreleri uretir. Ancak vucuda giren bazı mikroplar yok edilemez. Coğalarak bademciklerde buyumeye, kızarmaya, bazen de uzerinde beyaz-sarı iltihap birikmesine neden olur. Tukuruk, burun ve boğaz sıvıları gibi vucut sıvılarıyla, yakın temasla ve hava yoluyla insandan insana bulaşır.
Belirtileri Gribe Benzer
Tonsilit belirtileri gribe benzer. İlk belirti yutmayı zorlaştıran boğaz ağrısıdır. Ağrısı, kulağa kadar uzanır. Bademcikler şişer, kızarır. Uzeri beyaz-sarı iltihapla kaplıdır. İştahsızlık, 39-40 dereceyi bulan ateş, uşume, titreme, halsizlik, kırgınlık, vucutta yaygın ağrı, eklem ağrıları, baş ağrısı, kotu ağız kokusu ve ses değişiklikleri şikayetleri de gorulur. Cocuklarda bunlara ek olarak mide bulantısı, kusma ve karın ağrısı da eşlik eder. Coğunlukla 7-8 gun icinde kendiliğinden duzelir. Ateş 48 saatten uzun suruyorsa, hastalık kotuye gidiyorsa, farklı şikayetler gelişiyorsa, yeme icme sırasında zorluk cekiliyorsa, soluk alıp vermede zorluk varsa hemen bir KBB uzmanına gorunun.
Evde Neler Yapabiliriz?
Hastalık, kendi yaptığı rahatsızlıktan cok, vucudun başka yerlerinde ceşitli organlarda meydana getirdiği dolaylı bozukluklar sebebiyle onemlidir. Bol bol dinlenin. Bol su icin ve sıvı gıdalar tuketin. Fazla soğuk, fazla sıcak yiyecek ve icecek tuketmeyin. Tuzlu su ile gargara yapın. Gargarayı bir bardak kaynamış suya 1 cay kaşığı silme tuz ve yarım cay kaşığı karbonat koyarak hazırlayabilirsiniz. Bol sebze ve meyve tuketin. Bunlar vucut direncinin artmasına yardımcı olur. Pastil kullanın. Bulunduğunuz ortamın havasının nemli olmasına dikkat edin. Sigara ve dumanlı, havası kirli ortamlardan uzak durun. Yatak istirahatı yapın. Antibiyotiği doktor kontrolunde kullanın. Cunku antibiyotiklerin az dozda veya kısa sureli kullanımında bakteriler tam olmez ve şekil değiştirir. Daha guclu bir şekilde yeniden saldırıya gecer. Şiddetli, zor tedavi edilebilen ve antibiyotiklere cevap vermeyen enfeksiyonlara neden olur. Bu vakalarda boğaz kulturu tanı ve tedavi icin oldukca değerlidir. Sık bademcik enfeksiyonu gecirilmesi, enfeksiyonun kronikleşmesi, bademciklerin buyuyerek yemek yemeyi zorlaştırması, solunum yolunu tıkayıcı hale gelmesi, bademcik cevresinde apse gelişmesi gibi durumda hastaların KBB uzmanınca değerlendirilip bademciklerinin ameliyatla cıkarılması gerekmektedir.