Dışkı DNA testi kolon kanseri taraması icin uygulanan yeni bir yaklaşımdır. Dışkı DNA testinde kolon astarındaki hucrelerin DNA’sında meydana gelen değişiklikler belirlenmeye calışılır. Dışkı kolon boyunca ilerlerken surekli olarak kolon astarından hucreler dokulur ve bu dokulen hucreler dışkıya katılır.



İncelenen bu hucrelerde kanserli tumorler veya kanser oncesi polipler olup olmadığına bakılır. Kolon astarından surekli olarak polip ve tumorlu olan yuzeylerden hucre dokulmeleri olduğundan dolayı gaitada tespit edilmeleri mumkun olmaktadır. Bir dışkı DNA testi prekanseroz (kanser oncesi) polipler veya kolon kanseri varlığını gosteren ceşitli belirtecler icerir.










DNA değişiklikleri ile kolon kanserleri arasında farklılıklar olabildiğinden dolayı, dışkı DNA testlerinde genellikle yuksek tespit oranları elde etmek icin birden fazla belirtec kullanılmaktadır. DNA işaretleri dışkı icinde sadece eser miktarlarda mevcut olabilir ve varlığını tespit edebilmek icin cok hassas bir metot gereklidir. Dışkı DNA testinin kolon kanseri ve prekanseroz poliplerin belirlenmesinde gaitada gizli kan testlerini aramadan daha etkili olduğu gorulmuştur. Yeni dışkı DNA testlerinin erken evre kolon kanserlerinin tespitinde yuksek tespit oranlarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Diğer noninvaziv testlerin aksine, bir dışkı DNA testi prekanseroz polipleri de tespit edebilmektedir.


Mevcut olan dışkı DNA testi bircok sozu gecen sağlık kuruluşunda kabul gormesine karşın FDA tarafından onaylanmamıştır. Ancak, cok gelişmiş algılama oranlarına sahip yeni testler cok merkezli calışmalar ile klinik doğrulamadan gecirilmektedir.


İŞLEM NİCİN UYGULANIR?
Dışkı DNA testi kolon kanseri ve prekanseroz polipler icin bir tarama testidir.


NASIL HAZIRLANMALI?
Dışkı DNA testi az bir hazırlık gerektirir. Testten once yeme ve icmenize normal olarak devam edebilirsiniz. İlaclarınızı da kullanabilirsiniz. Vaktinden once kolonu temizlemeye de gerek yoktur.


İŞLEMDEN NELER BEKLENEBİLİR?


Şu an mevcut olan dışkı DNA testi FDA tarafından onaylanmış değil, ama ozel kurallar cercevesinde doktor tarafından recete edilebilir. Gaita orneği almak icin hastaya bir tuvalet kiti verilecektir. Daha sonra icinde dışkı orneği olan kit laboratuara analiz edilmek uzere verilir.


Dışkı toplama ve ornekleme kolaylığını artırmak icin ceşitli yontemler değerlendirme aşamasındadır. Dışkı DNA testi her iki ila beş yılda bir tekrar edilebilir.


SONUCLAR


Doktorunuz dışkı DNA testinin analiz sonuclarını gozden gecirdikten sonra sizinle sonucları paylaşacaktır. Sonuclar aşağıdaki gibi olabilmektedir:


• Negatif sonuc. Kolon kanseri veya kanser oncusu poliplerin yaygın DNA işaretcileri dışkıda bulunmadıysa test sonucu “negatif” olarak kabul edilir.


• Pozitif sonuc. Kolon kanseri veya kanser oncusu poliplerin yaygın DNA işaretleri dışkı orneğinde tespit edilirse, test sonucu “pozitif” cıkmış demektir. Sonucun pozitif cıkmasından dolayı kolon veya vucudun diğer bolgelerinde kanserli veya kanser oncesi poliplerin araştırılması icin ek testler ve kolonoskopi onerilebilir.



• Yanlış negatif sonuc. Kolonda kanser hucreleri mevcutken yanlış negatif sonuc cıkması, kolon kanseri veya polip işaretcilerinin alınan dışkı icerisinde cok duşuk miktarda olmasından kaynaklanabilir. Yeni nesil dışkı DNA test yontemleri coğu kolon kanserleri ve prekanseroz poliplerini tespit yeteneğine sahip olduğu gorulurken, yanlış-negatif sonuc oranının duşurulmesi icin daha fazla calışma gerekmektedir.



• Yanlış pozitif sonuc. Vucutta kanser yokken test sonucunun pozitif cıkması, teste tabi tutulan kişilerin yuzde 5 ile 10 unda gorulebilmektedir. Yanlış pozitif sonuc cıkması kolon uzerinde tumor varlığından veya testteki bir hatadan kaynaklanabilir. Dışkı DNA testi sonucunuz pozitif ama takip kolonoskopisi sonucu normal olduğunda, doktorunuz ust sindirim sistemi icin test, tekrar kolonoskopisi, tekrardan bir Dışkı DNA testi veya bunların tumunun bir kombinasyonunu onerebilir. Yanlış pozitif test sonuclarını gidermek icin araştırmalar devam etmektedir.