ayak tarağı cıkığı kol askısı nasıl takılır bacakta kravat nasıl bağlanır omuz askısı takılır
Eklem yuzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır. Kendiliğinden normal konumuna donemez.

Cıkık belirtileri nelerdir?
Ø Yoğun ağrı
Ø Şişlik ve kızarıklık
Ø İşlev kaybı

Cıkıkta ilkyardım nasıl olmalıdır?

Ø Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir,
Ø Kırık yerine oturtulmaya calışılmaz,
Ø Hasta / yaralıya ağızdan hicbir şey verilmez,
Ø Bolgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir,
Ø Tıbbi yardım istenir (112).

Kırık cıkık ve burkulmalarda tespit nasıl olmalıdır?
Tespit icin ilkyardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar ucgen sargı, rulo sargı, battaniye, hırka, eşarp, kravat, vb. tahta, karton vb. malzemeler olabilir.

Tespit sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Ø Tespit yapılırken yaralı bolge sabit tutulmalıdır,
Ø Yara varsa uzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır,
Ø Tespit edilecek bolge once yumuşak malzeme ile kaplanmalıdır,
Ø Yaralı bolge nasıl bulunduysa oyle tespit edilmelidir, duzeltilmeye calışılmamalıdır,
Ø Tespit kırık, cıkık. ve burkulmanın ustundeki ve altında kalan eklemleri de icerecek şekilde yapılmalıdır.

Tespit yontemleri nelerdir?

Kol ve koprucuk kemiği kırığı tespiti:

Ø Koltuk altına yumuşak malzeme yerleştirilir,
Ø Kol askısı yerleştirilir,
Ø Ucgen bandaj yaralının govdesinin uzerinde, ucgenin tepesi dirsek tarafına, tabanı govdeyle aynı hizada olacak şekilde yerleştirilir,
Ø El dirsek hizasında bukulu olarak goğsun alt kısmına yerleştirilir. ucgen bandajın iki ucu yaralının boynuna duğumlenir, tespit edilen elin parmakları gorulebilir şekilde olmalıdır,
Ø Kol askısı desteği, goğus boşluğu ve yaralı kol uzerine yerleştirilir (geniş dış bandajda yerleştirilebilir.), boylelikle vucuda yapışık bir şekilde yaralı kol ve omuz eklemi sabitlenmiş olur.

Pazı kemiği kırığı tespiti:
Ø Sert tespit malzemesiyle yapılır,
Ø Kırık kemiği tespit edecek olan malzemeler yerleştirilmeden once, kolun altına (koltuk boşluğundan yararlanılarak) iki şerit yerleştirilir,
Ø Malzemelerden kısa olanı koltuk altından itibaren dirseği icine alacak şekilde yerleştirilir,
Ø Uzun olanı omuzla dirseği icine alacak şekilde yerleştirilir,
Ø Daha onceden yerleştirilen şeritlerle bağlanarak tespit edilir. Şeritler cok kısa bağlanmamalıdır,
Ø Dirseği tespit icin kol askısı takılır,
Ø Omur tespiti icin, goğus ve yaralı kol uzerinden geniş kumaş şerit veya ucgen bandaj uygulanır.

Dirsek kırığı tespiti:
Ø Kol gergin vaziyette bulunduysa, hastanın vucudu boyunca gergin ve deri ile arası yumuşak malzemeyle doldurulmuş tespit malzemeleri yardımıyla tespit edilir,
Ø Eğer bukulmuş vaziyette bulunduysa, bir kol askısı desteği yardımıyla tespit edilir.

Kol askısıyla on kol, bilek ve el tespiti:
Ø Kırık dirsek ve bilek ekleminin hareketini onlemek icin yaralı on kolun altına ucgen kol askısı yerleştirilir. Hasta/yaralının boynunun arkasına ucgenin iki ucu duğumlenir,
Ø Aşırı hareket etmesini engellemek icin geniş bir bandaj yardımıyla, govdeye bağlanır.
Dirsek kemiği ve/veya on kol kemiği kırığında sert malzemelerle tespit:

Ø On kolun altına 2 şerit yerleştirilir,
Ø Yumuşak maddeyle desteklenmiş sert tespit malzemelerinden biri parmak diplerinden dirseğe kadar ice, diğeri elin dış yuzunden dirseğe gelecek şekilde dışa konarak tespit edilir,
Ø Daha onceden yerleştirilen şeritlerle bağlanır, fazla sıkılmamalıdır,
Ø Dirsek eklemini tespit icin kol askısı takılır,
Ø Bilek kemiklerinde veya el tarak kemiğinde, bolgeyi bir kol askısı ile tespit yeterlidir,
Ø Parmak kemiği kırıkları ile cıkığı ayırt etmek zordur. Tespit icin, bir tespit malzemesi ile, yaralı parmak, yanındaki sağlıklı parmakla bandaj yapılabilir.

Pelvis kemiği kırığı tespiti:
Ø Her iki bacak arasına bir dolgu malzemesi konur,
Ø Sekiz şeklindeki bir bandajla bilekler tespitlenir,
Ø Doğal boşlukların altından (dizler ve bilekler) bandajları kaydırmak ve iki tanesi kalca ve dizler arasında diğer ikisi dizler ve bilekler arasında olacak şekilde duğumlenerek tespit edilir. Butun duğumler aynı tarafta olmalıdır.

Uyluk kemiği kırığının tespiti:
Sert tespit malzemesi ve sağlam bacağı (ikinci bir tespit malzemesi gibi) kullanarak tespit etme:

Ø Bir el ayağın ust kısmına, diğeri bileğe konularak yaralı bacak tutulur ve sağlam bacakla bir hizaya getirmek icin yavaşca cekilir. Aynı zamanda hafif bir dondurmede uygulanır,
Ø Her iki bacak arasına (dizler ve bilekler) bir dolgu malzemesi konur,
Ø Sekiz şeklinde bir bandajla bilekler sabitlenir,
Ø Yaralının vucudunun altından, kımıldatmaksızın doğal boşlukları kullanarak bel, diz ve bileklerin arkasına 7 kumaş şerit (veya benzeri) gecirilir,
Ø Yumuşak malzemeyle desteklenmiş sert tespit malzemesi, koltuk altından ayağa kadar yerleştirilir ve ayaklardan yukarı doğru bağlanır,
Ø Duğumler tespit malzemesi uzerine atılarak bandajlar bağlanır,
Ø Bilek hizasındaki bandaj oncekinin uzerine sekiz şeklinde bağlanır,
Ø Sert tespit malzemesi bulunmaması halinde, sağlam bacağı tek destek olarak kullanarak, geniş bandajlarla tespit edilir.

Diz kapağı kırığı tespiti:
Ø Geniş bandajlar yardımı ile iki bacağı birleştirerek dizkapağı tespit edilir. Dizin ust ve altında kalan bandajları sıkarken dikkatli olunmalıdır,
Ø Geniş ve sert tespit malzemesi (tabla) varsa, kalcadan ayağa kadar yaralı bacağın altına yerleştirilir ve iki tane kalca ve diz arasında, iki tanede diz ile bilek arasında olmak uzere geniş bandajlarla bağlanabilir. Bunun uzerine eklemi sabitlemek amacıyla, sekiz şeklinde bir bandaj sarılır.

Kaval kemiğinin tespiti:
Uyluk kemiği kırığı tespitindeki gibidir,
Ø Bacaklar tutulur ve yavaşca cekilir,
Ø Doğal boşluklar kullanılarak (dizlerin altı, bileklerin altı) yaralı bacağın altından kumaş şeritler gecirilir,
Ø Uygun bir şekilde yumuşak dolgu malzemesiyle desteklenmiş tespit malzemelerinden biri ic tarafta kasıktan ayağa kadar, diğer tarafta kalcadan ayağa kadar yerleştirilir,
Ø Ayaklardan başlanarak şeritler dış tespit malzemesi uzerinde duğumlenerek bağlanır. Bilek hizasındaki bandaj ayak tabanı uzerine sekiz şeklinde duğumlenir.

Bileğin / ayağın tespiti:
Ø Yaralının ayakkabıları cıkarılmadan bağları cozulur,
Ø Bilek seviyesinde sarılmış sekiz şeklinde bir bandajla her iki ayak birlikte tespit edilir ve yumuşak malzemelerle iyice kaplanmış (rulo yapılmış bir battaniye) bir yuzeye dayamak suretiyle bacakları yukarıda tutmak gerekir.