sırta bardak cekme boğulmalarda ilk yardım video boğulmalar ve ilk yardım slayt boğulmalarda slayt suda
Boğulmalar
Solunum yolunun yabancı cisim ile tıkanması sonucu olur.Bu yutulamayan bir yemek parcası olabildiği gibi, suda, gocuk altında vb boğulmalarda olabilir.

Yapılması gerekenler:
Solunum yollarına kacan yabancı cismi cıkarmak gerekir.

HEİMLİCH MANEVRASI: Solunum yollarına kacan cismi cıkarmak icin yapılan manevradır.

Şuuru kapalı hastada: Hasta sırt ustu yatırılarak cenesi yukarı kaldırılır elin ayası gobek cukurunun ustune konarak art arda beş kez basınc uygulanır. Hastanın cenesi sağ elle acılarak sol el işaret parmağı ile yabancı cisim araştırılır cıktıysa dışarı alınır. Hasta soluk almaya başlamazsa suni solunuma gecilir. Eğer yabancı cisim cıkmadıysa aynı manevra tekrarlanır. Yardım gelinceye kadar canlandırma işlemine devam edilir.

Şuuru acık, hareket halindeki hastada: Hastanın arkasına gecip iki kol hastanın karnında birleştirilir art arda hastanın karnına basınc uygulanır.

Bebeklerde: Bebek sağ kolun ustune yuzu koyun ve baş aşağıya yatırılır. Sırtına art arda vurulur, cisim cıkmazsa bu kez sol kolun ustune sırt ustu ve baş aşağıya yatırılır, sağ elin baş ve orta parmağı ile goğus kemiğinin ustune art arda basınc uygulanır. Bu işlem cisim cıkıncaya kadar tekrarlanır. Solunum kendiliğinden donmezse canlandırma işlemine başlanır ve yardım gelinceye kadar devam edilir. Suda boğulmalarda hasta yan yatırılır, ağzındaki kum, yosun gibi yabancı cisimler temizlenir ve yaşam bulguları kontrol edilir gerekiyorsa canlandırma başlatılır.



Bocek ve Surungen Sokmaları halinde İLKYARDIM

Turkiye`nin kuzeydoğusunda da bulunan Kafkas engereği gibi cok zehirli birkac tur dışında ısırıkları olumcul olabilecek yılan pek yoktur. Gene Guney ve Guneydoğu Anadolu dışındaki akrep, cıyan gibi surungenler soktukları zaman cok acı vermelerine karşın tropikal bolgedeki akrabaları kadar tehlikeli değildir.
Sanıldığının aksine, zehirli haşarat arasında arılar `anaflaksi` dediğimiz cok şiddetli allerjik reaksiyona yol acmaları dolayısıyla yılan ve akreplerden daha tehlikelidir. Ozellikle bahar ve yaz aylarında birden cok yabanarısının sokması, doğru yaklaşımda bulunulmadığında olumcul olabilir. Bu tur haşarat sokmalarında olum tehlikesi kucuk ve ileri yaş gruplarında daha fazladır.

Her turlu zehirli hayvan ısırığı veya sokmasında ilk ve en onemli yaklaşım cok suratli bir şekilde zehrin yayılmasını engellemek icin ısırılan bolgenin ustune, govdeye yakın kısmına turnike dediğimiz boğma işlemi uygulamak ve ısırılan bolgeyi kanatmaktır.

Yılan sokmalarında 5-10 mm, akrep sokmalarında 3-5 mm, yabanarısı sokmalarında 2-3 mm diklemesine uzvun eksenine paralel vaziyette cilde batırılan bisturi bol kanamaya neden olur. Bu sayede zehir suratle vucuttan atılır. Bu kesi sonucu oluşan kanama basit, yuzeysel baskıyla kolaylıkla durur. Şayet kanatmada gecikilmişse zehirli kan ekstaktor (vakumlu enjektor) ile cekilmelidir. Bu tur aparattan yoksunsanız eskilerin adale ağrılarında kullandığı ``şişe, bardak cekme`` denen yontemden de yararlanabilirsiniz. Bir cay bardağının icine atılan alkollu pamuk yakılır, hemen ardından bardak ısırık bolgesinin uzerine kapatılır. Birkac saniye icinde bardaktaki oksijenin tukenmesiyle oluşan vakum, cizilen ısırık bolgesini kanatmak suretiyle zehrin uzaklaştırılmasını sağlar. Bu yonteme yılan ısırıkları dışında pek gerek duyulmaz. Zira diğer haşarat sokmalarında bisturiyle kesi sonucu oluşturulan kanama yeterlidir. Isırık bolgesi asla emilmelidir, cunku zehir ağızdan gecerek emen kişiyi de kolaylıkla etkiler.

Zehrin vucuttaki etkisi kişiden kişiye ve bağışıklık sistemine gore değişir. Bazı kişilerde ısırık-sokma bolgesiyle sınırlı kalır. Tum vucudu etkileyen ağrı, kızarıklık, kaşıntı, şişme ve his azalmasına, bir başkasında arı sokmasında bile solunum gucluğu, tum vucudu etkileyen kızarıklık, carpıntı, tansiyon duşmesi, gozlerde kızarma ve şişme, bulantı, kusma ve karın ağrısına yol acabilir. Bazen de bu tablo larinks odemine (gırtlağın şişip daralması) bağlı solunum yollarında tıkanma sonrası olume kadar gidebilir.

Yapılması gerekenler:

*Isırılan ya da sokulan kişi ıstirahate alınmalıdır. (hareketle zehir yayılır)

*Sokulan veya ısırılan uzuv kalp hizasının altında tutulur. (alt uzuvdaysa kişi ayakta tutulur veya ayakları boşluğa sallandırılarak oturtulur)

*Kanatma işlemine gecilinceye kadar,ısırığın ustune,vucuda yakın kısımdan turnike uygulanır.

*Sokulan ve ısırılan bolge antiseptik bir madde veya sabunla temizlenir.

*Kanatma işleminde kesi uzvun eksenine paralel gercekleştirilir.

*Ağrıdaki azalmayla beraber zehrin de vucuttan uzaklaştığı anlaşılabilir.

*Kucuk kesilerde (ozellikle balarısı sokmalarında) kanamayı artırmak icin sıvazlama,sıkma uygulanmamalıdır. Zira iğnenin ucundaki kese patlatılabilir. Once kese bir cımbız ucuyla uzaklaştırılır.

*Balarılarının ``tek atımlık kurşunları``vardır.Sokmayla beraber zehir keselerini de vucutta bırakırlar.Dolayısıyla ince bir cımbız kullanarak iğne ve kesenin uzaklaştırılması gerekir.

*Yabanarısı birkac yerden sokabilir. Her biri minik minik bisturi batırılarak kanatılıp,gerekirse hafifce sıkılmalıdır.

*İmkan varsa ağrıyı azaltmak icin ısırık veya kesi bolgesine buz tatbik edilebilir.

*Son aşamada kesi bolgesi yara bandıyla kapatılmalıdır.