Dunya ısındı kış gribi bahara kaydı

Cevre felaketlerine neden olmasından korkulan kuresel ısınma, gribe de mevsim atlattı. Kış hastalığı olan ve ekim ile ocak aylarında etkili olan kış gribi bu yıl mart ayında Turkiye'yi yatağa duşurdu. Hastalıktan korunmanın en etkili yolu ise aşı olmak ve hijyene dikkat etmek.

Kuresel ısınma nedeniyle bu yıl gripte mevsim kayması gozlendiğini acıklayan İstanbul Tıp Fakultesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Selim Badur, "Mutlaka grip aşısı olun" diyor. Yaz aylarında da parazitlerden kaynaklanan salgınların yaşanabileceği uyarısında bulunan Badur, kuresel ısınma ile tetiklenen diğer enfeksiyon hastalıklarıyla ilgili sorularımızı yanıtladı:

* Grip salgını bekleniyor mu?
Kuresel ısınmayla birlikte bizim calışmalarımızda da zaman kaymaları yaşandı. Biz aralık ayı başında başladığımız grip virusunu izole etme (etkeni saptayabilme) calışmasını şubat sonu ve mart başı gercekleştirebildik. Cunku bu kış doğru duzgun soğuk yaşanmadı ve beklenen salgınlar gozlenmedi. Bu nedenle mart sonunda grip salgını yaşanabilir.

* Salgından etkilenmemek icin neler yapılmalı?
Bugune kadar 'ekim-aralık aylarında grip aşısı olunacak' şeklinde bir ifade artık tabuya donuştu. Ama gercekten de gripten korunmak icin aşı hala en etkili yontem. Orneğin; iş, tatil veya balayı icin bile yurtdışına gideceklerin ya da sporcu, işadamı ve sanatcıların aşı olmalarını ozellikle istiyoruz. Aşı olmasına rağmen grip olduğunu soyleyenler ise bence soğuk algınlığı ile gribi birbirine karıştırıyor. Cunku aşı olan bir kişinin grip olması soz konusu değildir.

ELLERİNİZİ YIKAYIN!

* Yazın beklenen salgın hastalıklar var mı? Kuresel ısınma, beraberinde sıcak getirecek diye bir şey soylemek doğru değil. Yazın belki cok fazla yağmur yağabilir ve ani soğuyan havalar bircok insanı etkileyebilir. Buna paralel olarak da sindirim sistemi hastalıkları daha cok tehdit edecektir. Havaların sıcak olması durumunda ise parazitlerin yol actığı enfeksiyonlar gorulebilir. Orneğin sıtma (sivrisineğin sokmasıyla bulaşan ateşli hastalık) Turkiye'de daha cok Cukurova'da gorulurken havaların ısınmasıyla başka alanlara da kayabilir. O gune dek hic gorulmeyen yerlerde bile sivrisinekler kanalıyla sıtma cıkabilir. Sivrisinek ve kenelerle taşınan bazı enfeksiyon hastalıkları sadece Akdeniz havzasında gorulurken, bilim adamları "Bunlar Hollanda ve Belcika'da da cıkıyor" diyor.

* Bu donemde kişileri bekleyen tehlikeler neler?

Sıcak havalarda parazitler kolaylıkla gelişebiliyor. Cunku sıcak havalarda hijyen kurallarına yeterince dikkat edilmiyor ve bu yuzden sıcakta parazitler daha fazla canlı kalıp hızla ureyebiliyor. Turkiye, parazit hastalığının cok yoğun olduğu bir ulke. Turkler'in yuzde 85'inde parazit var ve bu da beslenme yetersizliğine yol acıyor. Ayrıca parazitin tipine bağlı olarak beraberinde diğer şikayetler de gozleniyor.

* Nasıl onlem almalı?
Her şeyin başında hijyen geliyor. El yıkama olayı hic hafife almayacak kadar onemli; ancak ne yazık ki ulkemizde olması gerekenin cok altında bir duzeyde. Bu durumda mikroorganizmaların sağa-sola bulaştırılması elbette cok daha kolaylaşıyor. Zaten kişisel su, sabun, diş macunu ve tuvalet kağıdı tuketimimiz olması gerekenin cok altında. Kişi başına duşen yıllık su/sabun tuketimi bu denli az olunca da hijyen temelli hastalıklara karşı daha fazla risk altında bulunuyoruz. Oysa Fransa ve İngiltere'de ana okullarında kampanyalar duzenleniyor, bilboardlarla halk hijyen konusunda bilgilendiriliyor.
SEVDİCAN GUNEŞ