40 yaş ve ustu kadınlara uyarılar
Koroner kalp hastalıkları ve meme kanseri, Turkiye'de yaşayan 40 yaş ustu kadınlar icin onemli bir sağlık riski olarak ciddiyetini koruyor.

Sağlık Bakanlığı, 40 yaş ustu kadınları karşı karşıya oldukları sağlık riskleri konusunda uyardı. Bakanlık, kadınların alkol ve sigaradan uzak durmalarını, yeterli ve dengeli beslenmelerini istedi. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Mudurluğu ve Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı'ndan yapılan ortak acıklamada, Turkiye'de kadınların karşılaştığı sağlık risklerinin başında koroner kalp hastalıkları ve meme kanserinin yer aldığı bildirildi. Acıklamada, Turkiye'de her yıl yaklaşık 30 bin kadında meme kanserinin gorulduğu ve meme kanserinin 40 yaş uzerindeki kadınlarda en sık gorulen kanser turu olduğu vurgulanarak, yeni meme kanseri tanısı konan kadınların yuzde 70'inin 50 yaş uzerinde olduğuna dikkat cekildi.

Meme kanserinin kadınlarda olumlere yol acan kanser turleri arasında ilk sırada yer aldığı kaydedilen acıklamada, 40 yaş uzerinde olan kadınlarda meme kanseri gorulme sıklığının, yaşı 40 yaşın altında olan kadınlardan 4 kat daha fazla olduğu ifade edildi. Acıklamada, Turkiye'de koroner kalp hastalıklarından olum oranının, tum olumler icinde yuzde 43 oranıyla ilk sırada yer aldığı vurgulanarak; bu olumlerin onemli bir bolumunun 41-58 yaş grubunda yer alan kadınlarda gercekleştiği ifade edildi. Yuksek tansiyon, sigara ve alkol kullanımı, şişmanlık, hareketsiz yaşam tarzı, diyabet ve bilincsiz beslenmenin, ozellikle 40 yaş ustu kadınlarda kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini artıran faktorlerin başında yer aldığına dikkat cekilen acıklamada, beslenme ve meme kanserinden korunma konularında, 40 yaş uzerindeki bayanlara yonelik şu uyarılar yer alıyor:

"Yeterli ve dengeli beslenin. Yeterli ve dengeli beslenme, dort besin grubunda bulunan besinlerin yeterli miktarda tuketilmesiyle sağlanır. Bu besinler, sut grubunda yer alan sut, peynir ve yoğurt, et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta ve kuru baklagiller, sebze ve meyve grubu ile tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinc, mısır ve tarhanadır. Bu besinlerin onerilen tuketim miktarları kişiye ozgu olarak değişmekte, bireyin yaşı, cinsiyeti ve fiziksel aktivite durumu bu oranları etkilemektedir.
Alkol ve sigaradan uzak durun. Sigara, oldurucu zararları nedeniyle cok onemli bir halk sağlığı sorunudur. Alkol tuketimi ise sindirim enzimlerini bozup, karaciğer ve beyin uzerinde olumsuz etki yapar. Sigara akciğer, ağız boşluğu, yemek borusu, boyun, pankreas, mesane, bobrek, mide ve kan kanserine, alkol kullanımı ise karaciğer ve yemek borusu kanserine yol acar. 20 yaşın uzerindeki tum bayanlar ayda bir kez kendi meme kontrollerini yapmalıdır. Bunun icin en ideal yontem, kadınların 'kendi kendilerine elle' yapacakları muayenedir. Kadınlar kendi kendilerine elle yapacakları kontrollerde, memelerinin dokusu ve yapısı konusunda fikir sahibi olacakları icin memelerinde oluşacak herhangi bir değişikliği hemen fark edeceklerdir. Kadınlar kendi kendilerine meme muayenelerini, adet bitim tarihinde yapmalıdır. Cunku regl (adet) doneminde meme dokusu yumuşak olur ve herhangi bir kitlenin varlığı kolayca fark edilir. Adetten doğal ya da cerrahi nedenlerle kesilme hali soz konusu ise bu muayene her ayın aynı gunu tekrarlanmalıdır. Hormon tedavisi alan kadınlar ise bu muayene icin en uygun gunun hangisi olduğu konusunda doktorlarına danışmalıdır. Kadınlar kendi kendilerine meme muayenelerini ayna karşısında dikkatli bir gozlemle yapmalıdır. Ayna onunde yapılan kontrollerde; memede ele gelen sertlik veya kitle, meme başlarının pozisyonlarında değişiklik, kalınlaşma, kızarıklık veya yara olması, memenin rengi, dokusu veya şeklinde değişiklik, meme derisinde kalınlaşma, şişme veya renk değişikliği, meme ucundan akıntı, meme veya meme başında iceriye doğru cekilme durumu tespit edilirse derhal bir hekime başvurulmalıdır."

"KENDİ KENDİNE ELLE MUAYENEYİ OĞRENİN"

Acıklamada, kadınlarda ileri yaşın meme kanseri acısından risk faktorlerinin başında yer aldığı vurgulanarak, 40 yaşa gelmiş her kadının kontrol amaclı mamografi cektirmesi gerektiği bildirildi.

Turkiye'de şişmanlığın ozellikle bayanlarda gorulme sıklığının gittikce arttığı ve sağlık uzerindeki etkilerinin de ciddi boyutlara ulaştığı vurgulanan acıklamada, şişmanlığın kan basıncını ve kolesterolu yukselttiği ve kalp damar hastalıkları, felc, şeker hastalığı, bazı kanser turleri, solunum yetersizlikleri
ile kemik ve eklem hastalıklarının ortaya cıkış hızını arttırdığı kaydedildi. Beslenmede yağlar konusunda olculu olunması ve doymamış yağların tercih edilmesi onerilen acıklamada, 40 yaş uzerindeki bayanlara yonelik şu uyarılar yer alıyor:

"Yağlar konusunda olculu olun ve doymamış yağları tercih edin. Tereyağı, diğer hayvansal yağlar ve margarinlerin coğu doymuş yağlardır ve kolesterol duzeyini artırırlar. Aycicek, soya, mısırozu gibi bitkisel yağların coğu ise doymamış yağlardır ve kolesterol icermezler. Bu nedenle yemeklerin doymamış yağlarla birlikte zeytinyağı ile pişirilmesi ve tuketimi, sağlık acısından daha yararlıdır. Gunluk protein ihtiyacınızı hayvansal ve bitkisel kaynaklı gıdalardan dengeli olarak alın. Besinler yoluyla alınan
kolesterole dikkat edin. Kolesterol miktarı, kırmızı et, sakatat gibi hayvansal gıdalarda yuksektir. Bu besinler tuketilirken kolesterol icerikleri goz onunde bulundurulmalıdır. Posalı besinleri sıkca tuketin. Posanın kan kolesterolunu duşurucu etkisi vardır. Sebze ve meyveler posa, vitamin ve mineral iceriği zengin olan besinlerdir.

Bunun yanında kuru baklagiller, yulaf, mercimek, mısır, buğday ve ekmek gibi posa yonunden zengin besinler gunluk beslenmede yer almalıdır. Şekerli icecek ve tatlı tuketiminizi azaltın, şeker iceriği az olan besinleri tercih edin. Şekerler saf karbonhidrattır ve yoğun enerji kaynağıdır. Bu besinlerin fazla miktarda tuketimi, vucut ağırlığının artmasına ve besleyici değeri yuksek olan besinlerin tuketiminin de azalmasına neden olur. Tuz tuketimine dikkat edin. Tuz tondi kendilerine elle yapacakları kontrollerde, memelerinin doku uretimi ile yuksek tansiyon arasında yakın bir ilişki var. Ayrıca fazla tuz tuketimi idrarla kalsiyum atılmasını artırarak kemiklerden kalsiyum kaybına neden olur.

Tuz tuketimini azaltmak icin; lezzetine bakmadan yemeklere tuz eklemeyin. Tuz iceriği duşuk besinler tuketin. Sebze ve meyve tuketimini artırın. Vucut ağırlığınızı dengede tutun, fiziksel aktivitenizi artırın. Vucut ağırlığının normalden az yada cok olması ceşitli sağlık sorunlarına zemin hazırlar. Bu nedenle kilonuzu normal sınırlar icinde tutmak icin yeterli ve dengeli beslenmeye ozen gosterin. Hareketli bir yaşam surmeye calışın; kısa mesafeleri yuruyun. Cok gerekmedikce asansor ve yuruyen merdivenleri kullanmamaya ozen gosterin. Her gun en az 30-45 dakika yuruyuş yapın."