Kanser Nedir?
Kanser, gunumuzun en onemli sağlık sorunlarından birisi. Sık gorulmesi ve olduruculuğunun yuksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunu.

Ulkemizde 1970’li yıllarda sebebi bilinen olumler arasında 4. sırada yer alan kanser, son yıllarda kardiyovaskuler sistem hastalıklarından sonra 2. sıraya yukseldi.

Kanserin sebebi nedir?

Cevresel ve icsel nedenler olarak ikiye ayrılabilir. Cevresel nedenler (kimyasal, radyasyon, viruslar gibi) ve icsel nedenler (hormonal, bağışıklık bozuklukları, kalıtsal mutasyonlar ve diğer genetik nedenler gibi) birlikte veya ardışık olarak hucreleri etkileyerek uzun yıllar icinde kansere yol acabilirler.

Hangi organlarda kanser olur?

Kanser tek bir hastalık olmayıp, vucuttaki tum doku ve organlarda kanser gelişebilir.

İyi huylu ve kotu huylu tumor ne demektir?

İyi huylu tumorler kanser değildir. Başka bolgelere yayılmazlar. Tamamen cıkartıldığı zaman genellikle tekrarlamazlar. Kotu huylu tumorler ya da kanser ise komşu organ ve dokulara yayıldığı gibi, lenf ve kan yoluyla uzak organlara da yayılır. Uzak organlardaki yayılımına metastaz (yayılma) denir.

Kanser ne sıklıkla gorulen bir hastalıktır?

Erişkinlerde her yıl 100 bin nufus icin 150-300 kişi kansere yakalanır. Ulkemizde her yıl 150 bin kişinin kansere yakalandığı tahmin edilir.

Kanserden korunmak mumkun mu?

Sigara ve alkol kullanımı ile gelişen kanserlerin onlenmesi mumkun. Bu maddelerin kullanılmaması ile tam koruma mumkun olur. Ayrıca guneş ışınlarından korunma ile deri kanserinden cok yuksek oranlarda korunmam mumkun. Kanserden korunmada beslenmenin de rolu buyuk.
Kanserden nasıl korunabilirsiniz?

Sigara icmeyerek, beslenme alışkanlıklarına ve yaşam tarzına dikkat ederek, guneş ışınlarından korunarak kanserden korunmak mumkun.
Sigara ve tutun kullanımından kacınmak:
Sigara ve tutun urunlerinin akciğer kanseri, ağız, yutak (farinks), soluk borusu (larinks), yemek borusu, pankreas, rahim ağzı (serviks), bobrek ve idrar torbası (mesane) kanserlerine yol actığı kesin olarak biliniyor. Bu nedenle sigarayı icmeyerek bu kanserlerdenkorunubilirsiniz.
Sadece sigara icenler değil, pasif sigara icicileri de bu hastalıklara karşı risk altında bulunur.
Beslenme ve diyet:
Bitkisel kaynaklı besinlerin fazla tuketilmesi, ozellikle hayvansal kaynaklı yuksek yağlı gıdaların sınırlandırılması, bitkisel yağların tercih edilmesi, fiziksel olarak aktif olup, egzersiz yapılması ve ideal ağırlığın korunması, alkol tuketiminin sınırlandırılması kanserden korunmada etkin rol oynuyor.
Guneş ışınlarından korunma:
Bazal ve skuamoz hucreli deri kanserleri guneş ışınlarına maruz kalma sonucunda ortaya cıkıyor. Bu nedenle guneş ışınından korunulması ile bu kanserlerin gelişimi engellenebilir.

Erken tanı işe yarar mı?

Kişilerin kendi kendini muayenesi, kontrol muayeneleri ve taramalar ile erken tanı mumkun. Boylece hastalığı daha erken tanı konulabildiğinden tedavi şansı da yukseliyor. Buradan hareketli hic şikayeti olmayanlar bile duzenli doktor kontrolleri yaptırmaları oneriliyor.
Erken tanı icin bazı oneriler:
Meme kanseri:
40 yaş ve uzerindeki kadınlar her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalı, yılda bir kez doktor muayenesi ve mamografi yaptırmalı. 20-39 yaşındaki bayanlar ise her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalı, 3 yılda bir de mamografi yaptırmalı.
Kalın Bağırsak Kanserleri:
50 yaşından sonra dışkıda gizli kan testi, belirli aralıklarla sigmoidoskopi, kolonoskopi ve bağırsak filmi cekilebilir. (Ayrıntı icin doktorunuza danışınız.)
Rahim kanserleri:
Cinsel olarak aktif olanlar ve 18 yaşın uzerinde olanlar yılda bir kez PAP testi ve pelvik muayene yaptırmalı. Ardışık uc muayene normalse daha seyrek yapılabilir.
Prostat kanseri:
50 yaş ve uzerindeki erkekler yılda bir kez doktor muayenesi ve PSA (prostat spesifik antijen testi) yaptırmalı.

Kanserin başlıca belirti ve bulguları nelerdir?

Kanserin belirti ve bulguları koken aldığı doku ve organlara gore değişir. Hatta bazen hic belirti ve bulgu vermeden kontrol muayenelerinde kanser tanısı konulabilir.
Aşağıdaki belirtilere dikkat edin:
Dışkılama ve idrar alışkanlıklarında değişiklikler
Uzun suren, iyileşmeyen yaralar
Beklenmeyen kanama ve akıntılar
Meme veya başka organlarda elle hissedilen şişlikler
Yutma gucluğu veya hazımsızlık
Siğil ve benlerde belirgin değişiklik
Uzun suren ses kısıklığı ve oksuruk

Bu bulgular her zaman kanser demek değildir. Ancak nedenlerinin belirlenmesi icin mutlaka bir doktora başvurulması gerekir. Kanser bulaşıcı bir hastalık olmayıp, erken tanısı ve tedavisi mumkun bir hastalık grubudur.

Kanser nasıl tedavi edilir?

Cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hormonoterapi, immunoterapi başlıca tedavi yontemleridir.

Kanserden kurtulmak ne oranda mumkundur?

Tum kanser turleri birlikte değerlendirildiğinde erişkin kanserlerinde % 60, cocuk kanserlerinde ise % 77 oranında iyileşme mumkundur. Ancak hastalığın cinsi, yaygınlığı, uygulanan tedavi gibi bazı faktorler tedavi şansını doğrudan etkiler