Burun estetik kaygılarımıza en fazla maruz kalan organımızdır. Coğu insan guzel gorunumlu bir buruna sahip olmak ister ve bunu gercekleştirmeye calışır.
ANCAK, onemli fizyolojik fonksiyonları olan bu organ bazı insanlarda goruntuden daha ciddi bir soruna neden olur: Rinit
Rinit burun ic kısmını doşeyen ve mukoza adı verilen dokunun inflamasyonudur (iltihabi reaksiyonu). Rinitlerin yaklaşık yarısı allerjiye bağlıdır.
Rinit sık gorulen bir hastalıktır. Toplumun ortalama %10 ‘unda allerjik rinit vardır. Bu oran diğer allerjik hastalıklarda olduğu gibi her gecen yıl artmaktadır.
Allerjik ya da değil, rinitler her yonuyle onemli hastalıklardır.

RİNİTLER ONEMLİ HASTALIKLARDIR
1. Rinit belirtileri (burun akıntısı, hapşırma, burun kaşıntısı, burun tıkanıklığı, koku almada azalma, konjunktivit&#8230 gunluk yaşamı olumsuz etkiler.
2. Yorgunluk, algılama gucluğu, uyku bozukluğu gibi dolaylı rinit belirtileri de gunluk yaşamı olumsuz etkiler.
3. Tedavi masrafları de onemlidir. Doğru tanı konulmayan hastalarda tekrarlayan ve gereksiz antibiyotik tedavileri maliyeti artırmaktadır.
4. Birlikte bulunabilen hastalıklar (sinuzit, orta kulak iltihabı, polipler ve astım) rinitlerin onemini artırmaktadır. Ozellikle astım ve rinit birlikteliği en fazla onemsenmesi gereken durumdur.

KAC CEŞİT ALERJİK RİNİT VARDIR??
MEVSİMSEL Allerjik Rinit
Halk arasında SAMAN NEZLESİ ya da YAZ NEZLESİ olarak ta bilinir. Ağac poleni, cayır poleni ve yabani ot polenlerine karşı allerji gelişmesi sonucunda ortaya cıkar.
Şikayetler bu allerjenlerin atmosferde yoğun olduğu donemlerde belirgindir.
Hastalığın yıl icindeki suresi, yaşanılan coğrafi bolge ve iklim ile yakından ilişkilidir.
Polen mevsimi dışında hastalar genellikle rahattır.
Ancak polenlerin atmosferde yoğun olduğu ilkbahar aylarında gunler boyu devam eden ve yaşam kalitesini bozan allerjik rinit şikayetleri vardır.
YIL BOYUNCA DEVAM EDEN (SUREKLİ) Allerjik Rinit
Allerjenlere temasın yıl boyu devam ettiği ve şikayetlerin genellikle tum yıla yayıldığı allerjik rinit şeklidir.
Neden olan allerjenler ev tozu akarları (mite), hamambocekleri, ev hayvanı allerjenleri (kedi, kopek, hamster gibi), ve mantar sporlarıdır (kuf).
MEVSİMSEL ARTIŞ GOSTEREN SUREKLİ Allerjik RinitAllerjenlere temasın yıl boyu devam ettiği ve şikayetlerin genellikle tum yıla yayıldığı allerjik rinit şeklidir.
Neden olan allerjenler ev tozu akarları (mite), hamambocekleri, ev hayvanı allerjenleri (kedi, kopek, hamster gibi), ve mantar sporlarıdır (kuf).
MESLEKSEL Allerjik RinitCalışma ortamındaki allerjenlere ya da irritan (tahriş edici) maddelere bağlıdır.
Hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi allerjik rinit bulguları calışma ortamına girdikten sonra ortaya cıkar.
Hastalar hafta sonlarında ve tatillerde rahattır.
Allerjik Rinitlerde Şikayetleri Tetikleyen Faktorler
MEVSİMSEL ALLERJİK RİNİTLERDE:Polenlerin turu, şikayetlerin sure ve şiddetini belirler.
* İlkbaharın erken donemlerinde ortaya cıkan allerjik rinit genellikle ağac polenlerine bağlıdır.
*Hastanın cayır poleni allerjisi varsa şikayetler genellikle ilkbaharın ilerleyen aylarında ve yaz başında ortaya cıkmaktadır.
*Yabani ot polenleri ise yaz ortasından başlayıp sonbahara kadar allerjik rinit şikayetlerine neden olur.
YILBOYU DEVAM EDEN ALLERJİK RİNİTLERDE:En onemli allerjen ev tozu akarlarıdır (mite). Hastanın yaşadığı ortamda surekli olarak akar allerjenlerine maruz kalması şikayetlerinin yılboyu devam etmesine neden olur.
Hamambocekleri de onemli bir ev ici allerjen kaynağıdır. Allerjisi olanlar, hamamboceği allerjenlerine maruz kaldıklarında rinit şikayetleri ortaya cıkmaktadır.
Diğer bir ev ici allerjen ise ev hayvanı allerjenleridir. Ozellikle kedi antijenleri cok onemlidir. Bulaştığı ortamda aylarca varlığını devam ettirebilir. Sadece ev icinde değil, okul, işyeri ve toplu taşıma araclarında da yuksek duzeylerde tespit edilmiştir.
Ayrıca mantar (kuf) allerjisi olanlarda, evici mantarlara maruziyet şikayetleri tetikleyecektir.
TUM BU ALLERJENLER DIŞINDA:
Allerjik rinitlerde, burun mukozası cok hassas bir hale geldiğinden, bircok faktor allerjen yapısında olmasa bile hastalarda şikayetleri başlatır.
Bu faktorlerin en başında sigara dumanı gelir. Bu nedenle allerjik rinitli hastalar kesinlikle sigara kullanmamalı ve sigara dumanına maruz kalmamalıdır.
İyi kokular (parfum, deodorant), keskin kokular (deterjan, sabun, camaşır suyu), kotu kokular ve hava kirliliği de allerjik rinitli hastalarda şikayetlerin ortaya cıkmasına neden olmaktadır.
Allerjik Rinitlerin Tedavisi
1. ALLERJENLERDEN KORUNMA
Tedavinin en onemli basamağıdır.
Hastaları ev ici allerjenlerden korumak buyuk oranda mumkundur (Ayrıntılı bilgi icin ).
Polen allerjilerinde ise korunma zordur. Ama yine de alınaBilecek bazı onlemler vardır:
Polenlerin en yoğun olduğu sabahın erken saatlerinde mumkunse dışarı cıkılmamalı,
Evin havalandırılması oğleden sonra yapılmalıdır.
Dış ortamdan kapalı ortama girince, burun ici ve gozler su ile yıkanmalıdır.
Mumkunse seyahat ederken araba pencereleri kapalı tutulmalıdır.
Ayrıca polen filtreleri de fayda sağlamaktadır.
2. İLAC TEDAVİSİ
Şikayet giderici ilaclar (antihistaminler):
Burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı ve burun tıkanıklığının gecici sureyle ortadan kalkmasını sağlarlar.
Tedavi edici ilaclar:
En onemlisi, cok duşuk dozlarda kortizon iceren burun spreyleridir. Burundaki allerjik reaksiyonu tedavi ederler. Bu ilaclar ağız yoluyla kullanılan kortizonlu haplardan cok farklıdır. Allerji Uzmanı hekim kontrolunde ve doğru uygulama ile uzun sure kullanılabilen, emniyetli ilaclardır.
3. AŞI TEDAVİSİ (İmmunoterapi):
Hicbir tedavi allerjik genetik yapıyı ortadan kaldıramaz. Ancak, immunoterapi yani allerji aşısı, şikayetleri başlatan en onemli faktorler olan allerjenlere karşı duyarlılığı buyuk oranda azaltılabilir.Aşı tedavisi bilgi ve tecrube gerektirir. Tedavinin EMNİYETLİ ve BAŞARILI olması icin, allerji testlerinin uygulanması, aşı kararının verilmesi, planlanması ve surdurulmesi mutlaka bu konuda ihtisas sahibi ALLERJİ UZMANLARI tarafından yapılmalıdır.
__________________