KUŞ GRİBİ NEDİR ?
Dunyada yaklaşık 15 ceşit Kuş Gribi turu kanatlıları enfekte edebilmektedir. Manyas’da tespit edilen tip H5N1’dir, bu virus kanatlılar arasında cok cabuk bulaşır ve kanatlıları oldurebilir. Kuş gribinin diğer ceşitlerinin aksine H5N1 insanlara bulaşabilir. Bu bulaşma insanların Kuş Gribi enfeksiyonu cok yoğun olduğu ortamda ve gerekli koruyucu giysiler olmadığında gercekleşebilir. Cok uzun yıllardır mevcut olduğu duşunulen H5N1, Hong Kong’da yaklaşık 8 sene evvel tam olarak tespit edilmiştir. Bu 8 yıl zarfında Kuş Gribinden olen insan sayısı 65’dir. Diğer taraftan Dunya Sağlık Orgutu, WHO verilerine gore her yıl normal gripten dunyada 150.000 ila 300.000 insan hayatlarını kaybetmektedir.
NEDEN KUŞ GRİBİ SALGINI ENDİŞESİ VARDIR ?
Oncelikle bilimsel otoriteler olası salgınlara karşı gecmişe kıyasla cok daha duyarlıdır. Grip virusleri oldukca dengesizdir, şekil değiştirebilir, ve bir cins hayvandan diğerine atlama potansiyeline sahiptir. Bilim insanlarının endişelerinin temeli Kuş Gribi virusunun hasta bir insanda şekil değiştirerek bir başka insana bulaşacak potansiyele gelmesidir. Bu değişim ancak şu şekilde meydana gelebilir: Normal grip hastası olan bir insanın vucuduna bir şekilde Kuş Gribi virusunun girmesi, bu iki virusun birleşerek mutant virus yaratmaları, bu virusun yuksek patojenitede olması, yani insanların bağışıklık sistemlerinin ustesinden gelemeyeceği tipte olması ve bir insandan diğerine cabuk atlayabilme potansiyeline sahip olmasıdır. Bu olasılıklar gercekleştiği takdirde bir salgın olması endişesi vardır.
KUŞ GRİBİ NASIL BULAŞIR ?
Kuş Gribi bir kanatlıdan diğerine gocmen kuşların ve arka bahcede serbest dolaşan kaz, ordek gibi kanatlıların dışkıları ile bulaşabilir. Normal dezenfektanlar kullanılığı takdirde virus olur. Virus 20C derecede yaklaşık 4 gun yaşayabilir.
Kuş Gribi ile enfekte bir kanatlı surusu icerisinde bulunan koruyucu giysi kullanmayan bir insana hava yolu ile bulaşabilir. Ağız maskesi, goz koruyucusu ve bir kullanımlık giysiler insanı enfeksiyondan korur.
Dunya Sağlık Orgutu, WHO verilerine gore Kuş Gribinin insandan insana bulaşarak oldurmesine dunyada rastlanmamıştır.
KUŞ GRİBİ ET İLE BULAŞIR MI ?
Kuş Gribinin et ile bulaştığı tespit edilememiştir. Fakat guvence acısından virus normal pişirme şartlarında, 70C derecede zaten yok olacağından, normal pişirme yontemlerine uyulması en doğrusudur.
İNSANDA KUŞ GRİBİ BELİRTİLERİ ?
Kuş Gribinin insanlarda normal gribe benzer belirtileri vardır. Bu belirtiler insandan insana değişmekle beraber oksuruk, boğaz iltihabı, kas ağrıları, goz enfeksiyonu, akut solunum sorunu gibi belirtilerin biri veya birkacı olabilir.
KORUNMA VE TEDAVİ ?
Piyasadaki Kuş Gribi ilacları hem koruyucu hem de tedavi amaclı kullanılabilmektedir. Virus Amantadine ve Rimantadine isimli eski ilaclara direncli gozukmektedir. Fakat Tamiflu ve Relenza isimli yeni ilaclar Kuş Gribi virusune karşı koruma ve tedavi yonlu etkin olarak calışmaktadır.
Kuş Gribinin aşısı henuz piyasada yoktur, ilac firmaları bu konuda yoğun olarak calışmaktadırlar. Diğer taraftan insanların normal grip aşılarını yapmaları cok onemli bir tavsiyedir. Normal gribe karşı direncli insanlarda Kuş Gribi’niden etkilenme ve diğer insanlara yayma etkisinin yok olacağı duşunulmektedir.
alintidir
Dr.Ruhi Cakır