Suda eriyen vitaminler arasında yer alan B1 vitamini vucutta depolanmaz ve kullanılmayan bolumu yemekten 3 saat sonra bobrekler yoluyla tamamen dışarı atılır. B vitamini gunluk olarak ihtiyac duyduğumuz vitaminler arasında gelir. Diğer B vitamini kompleksleri ile birlikte alındığında tek başına yapacağı etkiden daha fazla etki oluşturur.

Yararları

Vitamin B1 ya da Tiamin, diğer B grubu vitaminlerle birlikte vucudun, ozellikle beynin, enerji uretiminimde gerekli bir vitamindir. Bu vitamin oncelikle şekerhastalığı, doku sertleşmesi, sinirsel hastalıklar onlenmesinde kullanılır ve yaşlı insanların zihinsel fonksiyonların surdurebilmesine yardımcı olur. Merkezi sinir sistemi sağlığını korumakta onemli bir rol oynar. B1 vitamini kan hucrelerinin oluşumu ve sağlıklı bir dolaşım sistemi icin gerekli olan hidroklorik asidin uretiminde rol oynar. Ayrıca karbonhidratlardan enerji uretiminde, kalp ve sindirim sistemi kaslarının tonusunun korunmasında anahtar rolu vardır.

Hangi besinlerde bulunur?

Buğday başağı, kepek, bira mayası, sebzeler gibi bir cok besinde bol miktarda bulunur. Sebzelerin pişirilmesi, sutun kaynatılması yada sterilize edilmesi cok onemli miktarda tiamin kaybına neden olur, bu nedenle pastorize olmuş sutte az bulunur. Kuru fasulye, yumurta, butun hububatlar, kahverengi pirinc ve deniz urunleri B1 kaynaklarıdır. Sut ve sut urunleri, sebze ve meyveler B1 acısından cok zengin kaynaklar olmasalar da yuksek miktarlarda tuketildiklerinde yeterli B1 vitamini sağlayabilir. Besinler haricinde alınan ek vitamin preperatlarında B1 genellikle B2, B3, B6, pantetonik asid ve folik asit ile birlikte bulunur.

Gunluk ihtiyacınız nedir?

Yaklaşık 1,5 mg dır.

Eksikliği nelere yol acar?

B1 vitamini eksikliği durumunda Wernicke-Korsakoff sendromu hastalığı gorulur. Ciddi bir beyin hastalığı olan bu sendrom alkol kullanımı ve tiamin eksikliği birleşiminde gorulur. Hafif dereceli tiamin eksikliği ise yorgunluk ve depresyon ile sonuclanır. B1 duzeylerindeki yetersizlik ise gozlerde gucsuzluk, zihin bulanıklığı ve fiziksel koordinasyonda bozukluğa sebep olur. Ayrıca iştah azalması, sindirim bozukluğu, kabızlık, yorgunluk, başağrısı, sinir ve dolaşım sistemi hastalıkları, kas krampları, odem gibi sorunlara yol acabilir.

B1 vitaminin uzun sure eksikliklerinde Beriberi adı verilen ve merkezi sinir sistemini yıkıcı ve bazen olumcul derecede etkisi olan bir hastalık oluşabilir. Beriberi'ye beslenme duzeyleri yeterli olan ulkelerde pek rastlanmaz. Ancak uzun sureli alkolizm vakalarında bu hastalığa ratlanabilmektedir. B1 duzeylerini ağızdan alınan antibiotikler, sulfa grubu ilaclar, antiasitler ve doğum kontrol hapları da etkileyebilir. Ayrıca karbonhidratı yuksek diyetle beslenen kişilerde B1 ihtiyacı artabilmektedir.

Cocuklardaki eksiklik

Buyume doneminde sinir sisteminin gelişimi ve hızlı metabolizma icin B1 vitaminine ihtiyac vardır. Ozellikle gelişmiş ulkelerde besinlerin aşırı kaynatılması icindeki B1 vitamininin buyuk olcude yitirilmesine neden olur. Eksikliğinde kusma, iştahsızlık, huzursuzluk, nefes almada zorluk, kalp carpıntısı, morarma, kalp yetmezliği, merkezi sinir sistemi bozuklukları, emziren annede sutteki thiamin eksikliğine bağlı olarak bebekte gorulen kalp yetmezliği, ses kaybı, gorme refleksi eksikliği ile karakterize infantil beriberi hastalığı gorulebilir
kaynak:saglik.turk.net