Larenks (gırtlak), boğazın arka bolumunu soluk borusuna bağlar. Ses telleri gırtlak icerisinde bulunurlar. Larenkslerin iltihaplanmasına larenjit adı verilir ve gırtlakta cok sık rastlanan bir durumdur.

Akut larenjit genellikle viral bir enfeksiyona bağlı olarak gelişir. Soğuk algınlığı ile beraber ortaya cıkarak 1-2 hafta kadar surebilir. Larenjit, 40 yaş altındaki yetişkinlerde ve 3 yaş altındaki cocuklarda yaygındır.

Kronik larenjit, surekli devam eden akut larenjit'e bağlı olarak gelişir ve sigara kullananları daha cok etkiler.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Akut larenjit belirtileri oldukca hızlı ortaya cıkar ve 2-3 gun icinde daha da kotuleşir. Larenjit genellikle 1 hafta icinde gecer. Belirtiler arasında;

Ses kısıklığı
Konuşmada gucluk
Boğaz ağrısı
Hafif ateş
Baş ağrısı
Oksuruk
Surekli boğazı temizleme isteği yer alır.
Bazı insanlar oluşan ses kısıklığından dolayı hic konuşamazlar ya da fısıldayarak veya hırıltılı bir şekilde konuşmaya calışırlar. Hastalıklı gun sayısı artıkca, bu durum daha da kotu bir hal alır ve ses tellerinin iltihaplanmış olmasından kaynaklanır. Diğer tum belirtiler gecmesine rağmen, catallı ses tonu 1 hafta kadar devam edebilir.

Larenjit, genellikle soğuk algınlığı, grip, boğaz ağrısı veya tonsillit gibi başka hastalıklara bağlı olarak geliştiğinden boyunda şiş bezeler, burun akıntısı, yutkunmada ağrı ve kırgınlık hissi gibi belirtiler de gorulebilir.

Kronik larenjit'in oluşması daha uzun surer ve haftalarca, hatta aylarca devam edebilir. Larenkslerde oluşan harabiyete bağlı olarak kalıcı ses kısıklığı oluşabilir. Profesyonel şarkıcılar, oğretmenler gibi sesini gereğinden fazla veya yanlış kullanan kişilerde hastalık surekli kendini yineleme eğilimindedir.

Larenkslerin şişmesi zaman zaman nefes almada gucluklere de sebep olabilir. Bu durum yetişkinler arasında pek yaygın değildir. Soluk borusu daha kısa ve dar olan cocuklarda bazen gorulebilir. Nefes almada zorluk cekiyorsanız en kısa zamanda doktorunuza başvurunuz.

SEBEPLERİ NELERDİR?

Akut larenjit, genellikle soğuk algınlığı ve ust solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen, virus kaynaklı bir hastalıktır. Larenjit aynı zamanda bronşit, pnomoni, grip veya kızamık durumunda da ortaya cıkabilir.

Kronik larenjit ise, ses tellerinin tahriş olmasına ve surekli ses kısıklığına neden olan uzun sureli sigara kullanımı sebebiyle oluşan bir durumdur.

Ses kısıklığı, gırtlak kanserinin ilk belirtisi olabilir. 4 haftadan uzun suren ses kısıklıklarında mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Larenjit veya ses kısıklığının diğer sebepleri;

Enfeksiyonlar
Kirlilik
Aşırı alkol tuketimi
Şok veya travma gecirmek
Alerjiler
Aşırı veya yanlış ses kullanımı
Astım ilaclarının kullanılması
Gastrointestinal hastalıklar
Tahriş edici veya kimyasal maddeler
Bir diğer sebepte ses tellerinde iyi huylu kist oluşmasıdır.

NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Larenjit'te ses kısıklığı, ağrı, oksuruk ve konuşmada gucluk meydana gelir. Akut larenjit genellikle doktora gitmeye gerek kalmadan kendiliğinden gecer.

Eğer;

Belirtileriniz cok şiddetli ise ve 2-3 haftadan fazla suruyorsa
Hastalık belirtileri yokken boynunuzda kitle oluştu ise veya
Hastalık gectikten 2-3 hafta sonra bile boyundaki kitleler gecmiyorsa doktorunuza başvurunuz.
Belirtiler 2-3 hafta icinde ortadan kalkmıyorsa, Kulak Burun Boğaz uzmanı larenksleri muayene edebilir. Bu muayene sırasında larenksin icini gormek icin laringoskopi adı verilen bir aletle direkt goruntulu yontem veya hava yollarına ayna ile bakılarak indirekt yontem uygulanır. Larenks mukusla kaplı, kırmızı ve şişmiş olarak gorulebilir. Ses telleri se daha kalın veya sert ve yuvarlak gorulur.

Eğer ses tellerinde bir nodul bulunursa, ileri tetkik ve tedavi gerekebilir.

TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Akut larenjit genellikle 1 hafta icinde iyileşir. Bu sureyi kısaltmak icin sigara icmemek veya icilen ortamda bulunmamak, bol bol sıvı tuketmek ve sesi dinlendirmek gerekir.

Vucudun susuz kalmaması icin, her ne kadar yutmakta zorluk cekseniz de bol bol sıvı, ozellikle su tuketmeye dikkat ediniz.
Guc olmasına rağmen, ses tellerinin tahriş olmaması icin, cok fazla yutkunmayın veya oksurmeyin.
Parasetamol gibi ağrı kesiciler duzenli aralıklarla kullanıldığında baş ağrısı ve ateş belirtilerini azaltırlar.
Gargara ve pastil kullanımı tam olarak gırtlağa ulaşmamakla beraber, boğaz ağrısının hafiflemesine yardımcı olabilir.
Mentol soluma ve hava nemlendiriciler, hava yollarının acılmasını sağlayabilir.
Sesinizi dinlendirip, uzun sure bağırmaktan, şarkı soylemekten ve konuşmaktan kacının. Ses telleri iltihaplı durumdayken sesinizi gereğinden fazla kullanırsanız enfeksiyonun suresi uzar ve sesinizin normale donmesi gecikir.
Sigara icmeyiniz.
Larenjit coğunlukla virus kaynaklı olduğu icin antibiyotik tedavisi gerektirmez. Larenjit'in şiddetli olduğu ve bakterilere bağlı olarak geliştiği durumlarda antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır.