BİLİNC:

1.Kişinin kendisinin, yaşantısının, cevresinin, diğer kişilerin, bir butun olarak icinde yaşadığı dunyanın farkında olmasıdır.

2.Duygularına, algılarına, bilgilerine ve kavrayışlarına bağlı olarak kendini anlama, tanıma ya da bilme yetisidir.

Bu durumda, bilinc kaybı dediğimizde kastettiğimiz şey yukarıdaki farkında olma ya da bilme yetilerinin kaybolması halidir.

Ancak ilkyardımda bilmeniz gereken bir noktaya değinmek istiyorum. Bilinc kaybı karşınıza iki şekilde cıkabilir: 1-Bayılma, 2-beyin hasarı.

1.BAYILMA: Kendinden gecme olarak bilinir. Bayılmanın ozelliği gecici olmasıdır, o nedenle cok kısa surer.

2.BEYİN HASARI: Duşme, vurma, carpma, yuksek kan basıncı nedeniyle beyin kanaması gibi durumlarda beyin hasarı oluşabilir. Bilinc kaybı gelişir. Burada sorun gecici değildir, coğunlukla ilacla ya da hastanede tedavi edilmeden duzelmez. Hastada, bayılmada olduğu gibi bilinc kaybı gelişir ve tumuyle kendinden gecebilir; yani hicbir şekilde sizi duymaz, gormez, anlamaz, kendisine ne olduğunun farkında olmaz. Ya da bilinci bulanabilir: garip konuşabilir/ davranabilir; sizi-bulunduğu yeri-zamanı hatırlayamaz (sevdiği arkadaşı olduğunuz halde size abla/abi diyebilir, evde olduğu halde hadi evimize gidelim diyebilir vs).

Aslında bilinc kaybı sağlık personelinin değerlendirmesi gereken bir durum olduğu icin siz en iyisi ”kendinden gecti” veya “bayıldı” diye tanımlarsanız daha doğru olur.



BAYILMA DURUMUNDA İLKYARDIM

Aclık(kan şekerinin duşmesi), tansiyon duşmesi, havasızlık, ani sevinc-uzuntu-korku-acı-ağrı gibi nedenlerle beyne kısa sureli kan(oksijen ve/veya şeker) gitmediği icin kişinin kendinden gecmesidir (bilincinin kapanmasıdır). Kişinin tum kasları gevşer ve kişi yığılır kalır. Kısa surer. Bayılan kişi uyarılara hassastır, yani bir koku koklatıldığında ya da ellerine –yuzune kolonya surulduğunde, elleri ovuşturulduğunda beyin bunu fark eder, kişi daha cabuk kendine gelebilir.

Yani bir hastalık sonucu olmayıp, anlık bir sorundur. Yapılacak ilkyardım cok basittir:

Kişi eğer bayılacakmış gibi hissediyorsa ve halen bilinci yerindeyse hemen oturtulursa kendine gelir.

Kişi kendinden gecmişse (bayılmışsa);

- Kesinlikle yurutulmeye ya da oturtulmaya calışılmaz; hemen sırt ustu yatırılır.

- Ayakları kalp hizasının ustune cıkacak şekilde bacaklardan tutularak yukarı kaldırılır.


En kolayı bir sandalye varsa hemen cekilir ve ayaklar sandalyenin ucuna yerleştirilir. Kişiye bir şey koklatılması, ellerin ovuşturulması şart değil, zaten yatırıldığında beyne kan gideceğinden cok cabuk kendine gelir.

Yurutulmeyip-oturtulmayıp yatırılmasının nedeni beynine kan gitmesini sağlamak icindir.

- Baygın kişiye kesinlikle yiyecek icecek verilmez.

Bayılan kişi saniyeler icinde (en gec 1-2 dakikada) kendine gelir. Kendine geldiğinde kişi oturabilir; bayılma nedenine gore yardımcı olunur:

- Ac ise, tatlı yiyecek icecek verilir.

- Tansiyonu duşmuşse, tuzlu ayran, limonata verilebilir.

- Sorun havasızlıksa, ortam havlandırılır, kişide sıkı giysiler varsa gevşetilir.

- Sorun korku, sevinc, uzuntu ise, soğuk havalarda sıcak - sıcak havalarda ise soğuk icecek verilebilir. Ve duyguları paylaşılır

- Ağrı nedeniyle bayılmışsa, kendine geldiğinde hastaneye goturulmesinde yarar var.