1. Atopik dermatit nedir, nasıl bir hastalıktır?
Atopik dermatit, bebeklik ve cocukluk doneminde oluşan, ancak yetişkinlerde de gorulebilen, yinelemelerle karakterize, kronik, kaşıntılı bir deri hastalığıdır. Cocukluk doneminde başlayan atopik dermatit, hastaların %90’ından fazlasında, ergenlik donemi sonrasında da devam eder. Sıklıkla kişisel ve ailesel atopik dermatit, alerjik nezle ya da astım hastalığı oykusu ile birlikte bulunur.
2. Semptomları nelerdir?
Atopik dermatitin klinik gorunumu ve belirtilerin dağılımı hastanın yaşına ve hastalığın şiddetine gore değişiklik gosterir. Akut belirtiler kızarıklık ve kaşıntı şeklindedir. Akut atopik dermatit sıklıkla bebeklerde gorulur ve yuzu, saclı deriyi ve kol ve bacakların dış yuzeylerini etkiler. Buyuk cocuklar ve yetişkinlerde, deride kalınlaşma ve deri cizgilerinde belirginleşme ile karakterize, kronik atopik dermatit ile karşılaşılır. Belirtiler boyun, goz kapakları, dirsek onu ve diz arkası gibi bolgelerde yoğunlaşır. Hastalığın her doneminde deri kuruluğu mevcuttur. Atopik dermatitli hastalarda virus, bakteri ve mantar hastalıkları daha sık gelişir. Kaşıntı olmaksızın atopik dermatit tanısı konamaz. Atopik dermatitli hastalarda kaşıntı gun boyu aralıklı seyrederken, genellikle akşamları ve geceleri daha şiddetlenir. Bu durum hastaların uyku duzenlerinin bozulmasına neden olabilir.
3. Atopik dermatitin ortaya cıkma sebepleri nelerdir?
Atopik dermatitin oluşmasında genetik, immunolojik ve cevresel etkenler rol oynamaktadır. Hastaların %80’inde ev tozu allerjenleri, polenler, kuf mantarları gibi hava yolu ile alınan allerjenlere ve gıdasal allerjenlere karşı antikorlar bulunur. Bakterilerin de atopik dermatitin gelişimine katkıda bulundukları duşunulmektedir.
4. Atopik dermatitin tedavi yontemlerinden soz eder misiniz? Kesin tedavisi mevcut mu? Yeni gelişmeler var mı?
Atopik dermatitin tedavisinde farklı gucte değişik yerel kortikosteroid preparatları yaklaşık yarım yuzyıldan beri derideki kızarıklığın, odemin ve kaşıntının tedavisinde kullanılmaktadır. Bu grup ilacların deride incelme, deri enfeksiyonları, deri catlamaları, kılcal damar genişlemeleri, deri ici kanamaları gibi yan etkileri vardır ve geniş yuzeylere surulduklerinde deriden emilip kana gecerek sistemik yan etkiler oluşturabilirler. O nedenle kortikosteroid kremlerinin geniş deri yuzeylerinde, goz cevresinde ve boyun, yuz, koltuk altı ve kasıklar gibi derinin ince olduğu bolgelerde doktor kontrolunde dikkatlice kullanılması gerekir. Deride infeksiyon varsa yerel kortikosteroidler uygulanmamalı, kullanım icin hekimin direktiflerine dikkatle uyulmalı ve hekimin onerisinden daha uzun sure kullanılmamalıdırlar.
Atopik dermatit tedavisinde tıbbın her alanında olduğu gibi yenilikler ve yeni tedavi olanakları ortaya cıkmaktadır. Orneğin steroid (kortizon) icermeyen bu nedenle de yukarıda sozu gecen yan etkileri bulunmayan yeni ilaclar geliştirilmiştir. Bu preparatların deriden emilimi cok az olduğundan ozellikle bebeklerde ve erişkinlerde hassas bolgeler ve geniş alanlarda bile guvenli bir şekilde kullanılabilmektedir.
5. Hastalığın ilerlemesini onlemek icin hastalar gunluk yaşamlarında nelere dikkat etmelidir? Ne gibi onerileriniz olabilir?
Duştan hemen sonra, krem ya da merhem şeklindeki nemlendiriciler uygulanmalıdır. Banyoda ılık su tercih edilmeli sabun kullanımı sınırlanmalı ya da daha iyisi sabun icermeyen temizleyiciler kullanılmalıdır. Kurulama hafifce bastırılarak yapılmalı, havlu ile kuvvetle ovarak kurulama işleminden kacınılmalıdır.
Cocukların tırnakları kısa ve temiz olmalıdır.
Atopik dermatitin alevlenmesine yol acan, sabun ve deterjanlar, kimyasal cozuculer, beyazlatıcılar, boyalar, yun ve sentetik kumaşlar, alkol iceren deri bakım urunleri, kozmetikler ve parfumler gibi irritanlarla temastan kacınılmalıdır.
Soğuk havalarda deriyi en fazla koruyacak şekilde giyinilmeli, Yazın ince ve pamuklu giysiler tercih edilmelidir.
Yataklarda, halk arasında ev tozu bocekleri olarak bilinen akarları gecirmeyen kılıflar kullanılmalı, koltuk kanepe gibi ozel kılıfla kaplanmayan yerlerde uyumaktan kacınılmalı, carşaflar her hafta 65o C’de yıkanmalıdır. 6-12 ayda bir halı, koltuk ve kanepeler icin akarları olduren temizlik urunleri kullanılmalıdır. Evde hayvan, cicek, bitki bulundurulmamalı, kuştuyu yastık, yorgan ve yunlu giysiler kullanılmamalıdır
alıntıdır