Engellenme, onemsenmeme, aşağılanma ve keyfi bir tutumla karşılaşma gibi olaylar ofke sebepleri arasında yer alıyor. Ancak bazı insanlar diğerlerine gore cok daha cabuk ofkelenip pişman olacakları şeyler yapabiliyor. Psikiyatrist Dr. Zafer Atasoy, "Ben boyleyim ne yapayım?" diyen kişilerin ofkeyi bir mizac haline getirdiğini belirtiyor.

Ofke, icinde bulunduğumuz cağın onde gelen problemlerinden biri. Koşarcasına gecirilen gunler, buyuk şehirlerin yoğun ve yorucu şartları, eşler arasındaki iletişimsizlik, maddi ve manevi tatminsizlik, sosyal ve ozel hayata zaman ayıramama gibi sebepler ofkelenmek icin yeterli. Engellenme, onemsenmeme, aşağılanma, keyfi bir tutumla karşılaşma, duygusal veya fiziksel saldırıya uğramada daha da hırcınlaşıyor, ofkeleniyoruz. Kimi zaman ofkeyi icimize atarken kimi zaman da kontrolsuz bir şekilde dışa vuruyoruz. Genellikle ailemize, en yakınlarımıza ofkemizi boşaltıyor, kontrolden cıkıp yıkıcı hale donuşuyoruz. Anadolu Sağlık Merkezi'nden psikiyatri uzmanı Dr. Zafer Atasoy 'Ben boyleyim, ne yapayım?', 'sinirli birisiyim, beni boyle kabullenin' duşuncesine sahip kişilerin ofkeyi bir mizac haline getirdiğini belirtiyor. Atasoy, ofkeye karşı kişinin kendisini kontrol etmesi gerektiğini soyluyor.

Ofke, ozellikle de aile ici ilişkilerde sonucları duşunulmeden sergilenebiliyor. Ofke iceren davranışlara şahit olarak yetişen cocuklar bu davranışları modelleyerek bebeklik donemlerinde oyuncaklarına, cocuklukta arkadaşlarına, evlendiklerinde ise eşlerine ve cocuklarına uyguluyor. Boylece engellenemeyen bir kısır dongu ortaya cıkıyor. Bu donguye son vermek icin ofkeyi oluşturan nedenler hakkında bilgi sahibi olmak, bu duygunun kontrol aşamalarını ve sonuclarını anlamak gerekiyor. Atasoy, bencil ve obsesif kişilerin daha cabuk ofkelendiğini dile getiriyor. Atasoy, "Boyle kişiler, her şeyin kendileri icin mukemmel olmasını ister. Duzenlerinin, dışarıdan gelen bir sebeple bozulmasına tahammul edemezler. Ayrıca merkezi sinir sisteminin yavaşlaması da ofkeyi artırıyor. Aşırı alkol tuketimi, bazı ilac turleri kişinin duygu kontrolunu yok ediyor. Anti-sosyal kişilikler de ofkelerini kontrol etmekte zorlanıyor." diyor. Ofkenin fizyolojik ve biyolojik değişmelerle kendini hissettirdiğini ifade eden Atasoy şoyle konuşuyor: "Ofkeli kişide bir anda gerginlik başlar, enerjiyi artıran adrenalin salgısı artar, nefes alıp verme sıklaşır, kalp atışları hızlanır, kan basıncı artar, vucut ve zihin 'savaş ya da kac' tepkisi icin hazırdır. Bu belirtiler dış goruntuye de yansır."

Ofkenin genellikle aile veya yakın cevreye sergilendiğini belirten Atasoy bazı davranışların ofke patlamasının devamlılığına sebep olduğunu ifade ediyor. Atasoy'a gore ofke kontrolu sorunu yaşayan kişiler, zaman icinde bu yonlerini bir mizac haline donuşturuyor. 'Ben boyleyim, ne yapayım?' şeklinde cumleler kurarak ofkeli olmayı kabul ediyorlar. Bu durum ise ofkeyi daha cok artırıyor. Bağırıp cağırmak, kırıp dokmek, şiddet uygulamak ise cozum yolu değil. Ofke tamamen ortadan kaldırılamıyor; ancak paylaşılarak azalabiliyor. Nicin ofkelenildiği, neler yaşanıldığı, hislerin ne olduğu, karşı tarafın nasıl algılanıldığı ofke kontrolunde cok onemli.

Sinirlenince ne yapmak gerekiyor?

Sinirlendiğinizi anladığınız anda derin nefes almak icin birkac dakikanızı ayırın. Diyaframdan yavaş ve ritmik bir şekilde derin nefes alın, nefes alıpverdiğiniz de goğus değil mide şişmeli. Doğru nefes alıp alınmadığını kontrol etmek icin sağ elin avuc icini mideye, sol eli ise goğse koyun. Nefes alındığında sağ el hareket ediyorsa doğru nefes alınıyor demektir. Derin nefes almaya başlanıldığı andan itibaren kaslar gevşemeye başlayacak ve gerginlik azalacaktır.

zaman