Gelişen pigmentasyonun, melanin veya diğer pigmentlerden kaynaklandıkkğı saptanmalıdır.

Generalize melanin hiperpigmentasyonu; Addison hastalığı, otoimmun ve metastalik hastalıklar ile tuberkuloz ve amiloidozdan dolayı adrenal korteksin yıkımı sonucu gorulur. Pigmentasyon katlantı yerlerinde ve gukkneşe maruz kalan alanlarda daha belirgindir. Ek olarak, mukoza ve tırnakkklar da hiperpigmentedir. Hipotansiyon, hiponatremi ve aşın gucsuzluğun saptanması tanıyı destekler. Hiperpigmentasyonun nedeni, adrenal steroid azlığından dolayı hipofizer bezlerin aşırı calışmasıdır. Bilateral adrenalek-tomiden sonra pigmentasyon artabilir (Nelson sendromu).

Generalize hiperpigmentasyon, akantozis nigrikansın bir parcasıdır. Bu katlantı yerlerinde daha belirgindir ve aşırı artmış deri cizgileri ve akrokordonlar (deri etiketleri) ile beraberdir.

Bronz gorunum, primer hemokromatoz da gorulur (bronz diyabet). Tukktulan organlar olan pankreas (diyabet oluşur) ve karaciğerde (siroz oluşur) demir birikir. Derideki artmış pigmentasyon ise melanizasyon artışı ve dekkmir tarafından oluşturulur. Ayrıca pigment artışı sekonder hemosideroz'da gorulebilir. Generalize hiperpigmentasyon ise, sirozda (ozellikle biliyer sikkroz), kronik bobrek yetmezliğinde, glikojen depo hastalığında ve Gaucher hastalığında gorulur. Biliyer siroz ve bobrek yetmezliğinde genellikle cidkkdi bir kaşıntı eşlik eder.

İlaclar; generalize diffuz hiperpigmentasyona ek olarak yama tarzında veya lokalize hiperpigmentasyona neden olabilir. Klasik ornekler, nadir ağır metal zehirlenmesinden dolayı gorulenlerdir. Arsenik alımını yağmur damlası şeklinde generalize hiperpigmentasyon yapar. Topikal gumuş pre-paratları, mukoza ve derinin koyu gri renk aldığı "argiriya" durumuna sekkbep olur.

Modern ilaclar da, koyulaşmaya neden olabilir. Minooksisiklin (minokksiklin) akne skarlarınm koyulaşmasına yol acabilir, ayrıca guneş goren dekkri alanlarında yama tarzında koyu pigmentasyon gorulebilir. Burada olukkşan pigmentasyon, melanin, ilac ve demir karışımıdır. Pigmentasyonun takkmamen duzelmesi mumkun değildir. Antiaritmik olan amiodaron, guneş goren deri alanlarında grimsi renk oluşturur. Fenotiyazin uzun sureli yukkksek doz kullanımında derinin guneş goren bolgelerinde, ilac ve melanin birikiminden dolayı morumsu lekelere sebep olur. Klorpromazin ozellikkkle bu pigmentasyonu yapma eğilimindedir.

Karotenemi deride beta-karoten birikiminden dolayı derinin turuncu-altın sarısı bir renk almasına yol acar. Bu durum, aşırı miktarda havuc vekkya diğer kırmızı sebze tuketenlerde de gorulur. Beta-karoten, eritropoietik protoporfirya hastalığında tedavi amaclı verilir.

Kanteksantin, benzer deri pigmentasyonunu oluşturan diğer bir karotenoidtir ve guneşte bronzlaşmayı uyarmak icin satılır. İlacı kullanan hastakkların retinasında pigment kristallerinin bulunmasından dolayı piyasadan kaldırılmıştır.

Dapson tedavisinden sonra sulfaglobinemi ve methemoglobinemi sokknucu deride gecici renk değişiklikleri gorulur.

Lokalize (Sınırlı) Hiperpigmentasyon

Hiperpigmentasyon Tedavisi

Mongol lekeleri, Ota ve İto nevuslan buyuk duz gri kahverengi lekeler olup, ezilme veya travmayı taklit edebilir. Cafe au lait lekekkleri norofibramatozun bir parcasıdır (Von Recklinghausen hastalığı bakıkknız sayfa 199). Tum deri yuzeyinde gorulebilen ve 0,5-4 cm2 arasında dekkğişen boyutlarda olan duz acık kahverengi makûllerdir ve karakteristik olarak norofibromlarla yan yana koltuk altında gorulebilir.

Peutz-Jeghers sendromunda farklı olmayan kahverengi makûller parkkmaklar uzerinde, ağız etrafında ve dudaklarda gorulur. İnce bağırsak pokkliplerine eşlik edebilir ve Albright sendromunda kemik anormallikleriyle beraber bulunabilir.

Lokalize pigmentasyonun cok yaygın bir sebebi ise kloazma'dır. Yuzkkde oluşan pigmentasyon, gebeliğin artmış pigmentasyonunun bir parcası olabilir veya bununla ilişkisiz olarak bağımsız bir şekilde bulunabilir. Yakknaklar, periokuler bolgeler, alın ve boyun etkilenebilir. Bu duruma gebekklik maskesi denir.

Postinflamatuar hiperpigmentasyon kronik egzema ozellikle atopik egzemada, epidermal kalınlaşmanın bir bolumu olarak meydana gelen melanositik hiperplaziden dolayı olabilir. Bu durum gecicidir ve gercek olakkrak deride bir hasar yoktur.

Hasar gormuş epidermisten melaninin aşağı inmesi, dermişte makro-fajlar tarafından fagosite edilmesi sonucu pigmentasyon oluşabilir. Oluşan "dovme" aylar icinde kaybolabilir. Bu durum liken planus ve sabit ilac dokuntusunde de gorulebilir