Cağımızın en korkulan hastalıklarından biri olan kanser ile ilgili yapılan son araştırmalar, tedavide kullanılan bazı ilac ve ışın tedavilerinin kalp ve damar sorunlarına yol acabildiğini gosteriyor. Uzmanlar bu nedenle kanser tedavisinde kalp faktorunu hic akıldan cıkarmamak gerektiğini belirtiyorlar ve onko-kardiyoloji'nin onemini bir kez daha vurguluyorlar.

Cağın vebası olarak adlandırılan kanser ile ilgili yaşanan onemli gelişmeler, kuvvetli ilaclar hastalıkla ilgili umutları arttırsa da tedavide kullanılan ilacların vucudun başka onemli noktalarına zarar vererek hayati tehlikeye de yol acabilmekte. Başarılı gecen bir kanser tedavisinde bile hastalar başka hastalıklardan yaşamını yitirebiliyor. Kanser tedavisinde yan etki konusuna ozellikle kalp hastalarının dikkat etmesi gerektiğini soyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Doc. Dr. Ertan Okmen, kanser tedavisinde başarıyı arttırmak ve hayati riski azaltmak icin henuz kanser tedavisi planlanırken kalp sağlığının da değerlendirilmesi gerektiğine dikkat cekiyor. Kalp hastalığı olan hastaların en kısa surede tedavi edilmesinin onemini belirten Okmen; "Cerrahi tedavi sırasındaki anestezi riskinden, ilac tedavisinin ve ışın tedavisinin yan etkilerine kadar hayati onem taşıyan olayların azaltılması, hastaya daha uzun ve kaliteli yaşam sağlanmasına yardımcı olacaktır" diyor.

Kanser kalbi yoruyor...

Kanser tedavisi boyunca alınan kemoterapi ilaclarının kalbi yorarak, kalp problemlerine neden olabileceğini belirten Okmen, "Biz bu yan etkileri kardiyotoksisite olarak adlandırıyoruz. Meme, testis kanserleri, Hodgkin lenfoması ornekleri başta olmak uzere daha pek cok kanser turu ozellikle erken evrede yakalandığında yuksek oranda tedavi edilebilmesine rağmen, bu hastaların bir kısmında tedaviye bağlı oluşan kalp problemleri uzun ve konforlu yaşam beklentisini azaltıyor" diyor.

Her dort hastadan biri kalp yetmezliği yaşıyor...

Kanser tedavisinin kardiyotoksisite gibi yan etkileri her hastada gorulmese de bu riski birkac faktor tetikliyor. Orneğin bir grup meme kanseri tedavisinde cok başarılı olan ve sık kullanılan bir ilac grubunda her 4 hastadan birinde kalp yetmezliği gelişebiliyor. Kemoterapi ilaclarının turu, dozu, veriliş şekli, oncesinde radyoterapi uygulama gibi bazı faktorler kalp uzerine yan etkilerin gelişiminde onemli. Kalp yetmezliği, damar tıkanıklıkları, ritim bozuklukları gibi etkilerin yanı sıra, hipertansiyon da oldukca sık kanser ilaclarına bağlı olarak gelişebilmekte ya da kotuleşebilmektedir. Onemli olan kanser tedavisinde cok buyuk ilerleme kat edilmesini sağlamış bu ilacları kalbe yan etkisi var diye hic başlamamak ya da kesmek değil, bu yan etkilerin farkında olmak ve hastayı bunları bilerek daha guvenli tedavi etmektir.

Kalp hastalığı olanlar daha da dikkatli olmalı...

İlaclara bağlı kalp problemi gelişme riskinin ikinci belirleyicisi ise hastanın yaşı, mevcut kalp hastalığı olması ve kalp damar hastalıkları risk faktorlerinin mevcudiyeti gibi hastayla ilişkili faktorler oluyor. Ozellikle kalp hastalığı olan, kalp krizi gecirmiş, kalp yetmezliği, hipertansiyon, kapak hastalıkları, ritim bozuklukları hastalarında kanser tedavisine bağlı ciddi kalp problemleri cok daha yuksek oranda gelişiyor. Doc. Dr. Okmen, "Bu hastalıklar kanser tedavisi esnasında tedavi başlamadan tespit edilmeli, tedavi şemasına ve kalp hastalığının turune gore takip ve tedavi planları yapılmalı. Kalp hastalığı kanser tedavisiyle ağırlaşabiliyor ve kemoterapiye ara verilmesine, bazen de kesilmesine kadar giden tedavi aksamalarına yol acabiliyor. Kanser tedavisinde kardiyologlar ve onkologlar olarak hasta icin hayati onemi olan kemoterapi ilacını kesmek ya da ara vermek en son duşunulen ve cok zorda kalınmadıkca olabildiğince kacınılmaya calışılan konu. Bazen kalbe yan etkisi ciddi duzeyde olmasına rağmen hasta icin hayati onem taşıması nedeniyle kemoterapiye devam ettiğimiz ozel hasta gruplarımız da oluyor. Bu hastalar cok yakından kardiyoloji ve onkoloji bolumleri iş birliği ile takip tedavi edilmeli" diyor.

Erken teşhisle tedavi edilebiliyor...

Kemoterapi tedavisi kanser hucrelerini oldurup olumlu sonuclar verirken yan etkileri kalp yetmezliği gibi bir başka buyuk soruna yol acıyor. Kanser tedavisinin verdiği hasarın ve acacağı kalp yetmezliğinin onceden tespit edilerek tedavi edilmesi gerektiğinin onemini belirten Doc. Dr. Okmen "Hasar, aynı kanserde olduğu gibi erken teşhis edildiğinde tedavi edilebiliyor. Ancak hasar geliştikten 6 ay sonra teşhis konulduğunda ise kalp yetmezliği geri donuşsuz olabiliyor" uyarısında bulunuyor.