Akut barsak infeksiyonları ve gıda zehirlenmeleri gunumuzde tum dunyada onemli bir sağlık sorunudur.


Gelişmekte olan ulkelerde, ozellikle infeksiyoz ishaller cocuk olumlerinin onemli nedenlerindendir. Dunyada bir yılda 3-5 milyarı bulan ishal olgusu meydana gelmekte ve cogunlunu cocukların oluşturduğu 5-8 milyon kişi ishale bağlı gelişen ikincil problemler nedeniyle kaybedilmektedir.
Akut barsak infeksiyonları ve gıda zehirlenmeleri genel olarak ishalle karşımıza cıkar.


İshal; sıklık olarak gunde 3-4 kezden ve miktar olarak yaş ve beslenme faktorlerine bağlı olarak değişmek uzere 200 gramdan fazla, normal dışı sulu dışkılama olayı olup, artmış sıvı ve elektrolit kaybına neden olan bir durumdur. Sıklıkla gelişen olumlerin nedenide ;bahsettiğim sıvı ve sodyum, potasyum gibi elektroilitlerin hızla kaybı nedeniyle gercekleşir.


Bahar mevsiminin gelmesi ve sel olaylarının gorulmesiyle su ile bulaşan paraziter hastalıkları artırabilir. Bir gercek vardır ki; dışkı ile kirlenmiş gıdaların ve suyun alınması ishale neden olan en onemli etkendir. Parazitlerin neden olduğu ishal vakalarının mart ile haziran ayları arasında daha yaygın olarak gorulur, burada karların aniden erimesi sonucu icme suyu kaynakları başta olmak uzere tum su kaynaklarının kontamine olması en onemli faktorlerin başında gelmektedir.
Ani başlayan ishal cok kez bulantı, kusma, karın ağrısı ve ateşle birlikte seyreder. .


İshal mevcutsa cok rahat davranmayın ve belirtilerini sakın hafife almayın. Fazla gucu olmayan bir virus ya da bakteri soz konusu ise alınacak onlemler ile hastalık birkac gun icinde gecer. İnat eden sorunu mutlaka paylaşın ve hekim goruşu alın. Bu koşullarda onerimiz doğrultusunda antibiyotik ya da ishal kesici ilac kullanmanız gerekebilir.


Ellerinizi yıkayın


Nasıl mı korunuruz? Elbette su ve sabun ile. Her yemekten Once ve sonra ellerinizi sabunlu su ile yıkayın. Ellerimizi her yıkayışta on kolu da yıkamalıyız. Yıkama suresi en az 20- 30 saniye boyunca devam etmelidir. Şayet kullanılan havlu kirli ise yapılan her şey boşa gitmiş demektir.Bunu asla ihmal etmeyin. Tuvalet temizliğini de su ve sabun ile tamamlamak mutlak gereklidir. Bebek ya da yaşlı hastaların altını değiştirirken de aynı ozen gosterilmelidir. El temizliği yanında besin sanitasyonuda onemle dikkat edilmesi gereken bir kuraldır; ozellikle yeşil yapraklı bitkiler bol suyla yıkanmalıdır, hazırlanmadan once bir miktar sirke eklenmiş suda bekletmek faydalı olabilir. Bununla beraber su kesintisi ardından gelen ilk suyun ve su kesintisi sırasında kullanılmak uzere biriktirilen suyun kalitesinde bozulma olması nedeniyle bu suların icilmemesi yada besin temizliğinde kullanılması sakıncalı olabilir.



Her tur ishalin tedavisinde ilke: kaybedilen su ve minerallerin yerine konulmasıdır. Ne turden olursa olsun eğer ishal var ise tedavisi icin diyet esastır.Bunun icin oncelikle bol miktarda su icmek gerekir. Su yerine ayran, olculu olmak kaydı ile maden suyu, ve benzeri elektroilit iceren diğer sıvılar kullanılabilir. Eczanelerde bu amac icin hazırlanmış tuz, mineral ve şeker karışımı paketler de mevcuttur. Meyve suyu ve sekerli cay gibi, tuz icermeyip, yuksek seker iceren sıvılar hiperozmolariteye yol acarak ishali şiddetlendirebilir, ayrıca kahve; icerdiği kafein sebebiyle hucre icinde bazı enzim yapılarını arttırarak ishal sırasındaki sıvı kaybını artıırabilir. Yağlı, sutlu, lifli gıdalardan kacınıp, bakliyat ve etli gıdalara yonelmek doğru bir yaklaşım olabilir.Beslenmenin sık aralıklarla alınan kucuk porsiyonlar şeklinde olması uygundur. En onemli uyarı ise; Eğer doktorunuz onermediyse ishal kesici ilac, kesinlikle kullanmayın. Yerli yersiz ishal kesmek, son derece olumsuz gelişmelere yol acabilir.