Topuk catlakları, deride gorulen ince, derin yarıklardır. Bunlar derinin en ustteki kalın boynuzsu tabakasından, en derin tabakalarına kadar uzanabilirler. Catlaklar ayak derisinde en fazla topuklarda ve yan yuzeylerde oluşurlar. Sağlıklı deri elastik, puruzsuz ve yuke direncli bir yapıda iken, catlamış topuk derisi kuru, gevrek, puruzlu bir yapıdadır ve en ustteki olu hucrelerden oluşan boynuzsu tabakası kalınlaşmıştır. Topuk catlakları son derece ağrılı olabildiklerinden, yurumeyi, sporcuların faaliyetlerini sekteye uğratırlar; kişinin gunluk yaşantısını onemli olcude kısıtlarlar.

Topuk catlamasının nedenleri :

Esnekliği azalmış ayak derisinin aşırı gerilime maruz kalması, catlakların ortaya cıkmasına neden olur. Bu duruma yol acan bir cok sebep vardır:

· En onemli nedenlerin başında ayak mantarı, egzema, sedef gibi deri hastalıkları gelir.

· Sıvı alımının yetersiz olması veya ure eksikliğine bağlı cilt kuruluğu

· Kışın soğuk hava veya ic mekanlarda havanın kuru olması, yazın acık ayakkabılarda ayak derisinin tozlu zeminlerle yakın teması deriyi kurutur.

· Kadınlarda menopoz sonrası ostrojen eksikliğine bağlı olarak veya daha ileri yaşta her iki cinste yaşlanma surecinde deri kuruması.

· Demir veya B vitamini eksikliği

· Şeker hastalığı, tiroid yetmezliği veya bobrek hastalıkları başta olmak uzere ceşitli metabolik hastalıklar.

· Ayaklarda yapısal şekil bozuklukları veya ayak yapısına uygun olmayan ayakkabıların surekli surtunmesi

· El ve ayak derisinde kalınlaşma ve sertleşme ile seyreden bazı genetik deri hastalıkları

· Cok sık yıkanma, ayakların banyo-abdest alma sonrası yeterli kurulanmaması, ıslak bırakılması

· Aşırı kiloya bağlı veya aşırı yurume-koşma sporuna bağlı olarak ayak tabanlarının fazla basınc altında kalması

Topuk catlaklarının tedavisi:

Catlak tedavisinde ilk aşama, ağrıyı azaltmaktır. Bunun icin oncelikle ayak derisinin ılık suda yumuşatılmasından sonra catlak cevresindeki kalınlaşmış keratin tabakanın temizlenmesi gerekir. Bunun ardından ure iceren merhemler surulur ve iyileşene kadar topuk derisinin olabildiğince basınc altında kalmaması icin onlem alınır. Derin topuk catlaklarının aynı zamanda mantar ve bakteriler gibi ceşitli mikropların uremesine uygun bir zemin hazırladığı unutulmamalıdır. Yara haline gelmiş derin catlaklarda akşamları yara ustune ureli-antibiyotikli bir merhem surdukten sonra hava almayacak şekilde bandajlanması iyileşmeyi hızlandırır. Catlak oluşumunu tetikleyen yukarıda sayılan hastalıklardan herhangi biri mevcut ise bunun da birlikte tedavisi gerekir. Ozellikle şeker hastalarının kan dolaşımı da yavaş olduğundan ayak hijyenine ve en ufak yaranın dahi hızlı tedavisine ozen gostermelidirler. Ayaklara uygun ayakkabı kullanmak, şekil bozukluğu varsa basıncı azaltacak silikon tabanlıklardan destek almak gerekir. Vitamin veya demir eksikliği , ağız yolundan alınan takviyelerle giderilmelidir.

Topuk catlaklarında hangi bakım urunleri onerilir :

Yakın zamana kadar deriyi yağlayan merhemlerin kuru ve catlamış deri icin en iyi bakım urunu olduğu duşunulurdu. Ancak gunumuzde yağlı merhemlerin deri gozeneklerini tıkadığı ve ter salgısını kısıtladığı bilimsel olarak belirlenmiştir. Buna karşılık ure iceren merhem ve losyonların gozenekleri tıkamadan derinin su tutucu kapasitesini arttırdığı biliniyor. Boylece deri tabakalarının icerdiği nem oranı arttığından, cildimizin esnekliği de artıyor ve darbelere karşı daha direncli hale geliyor. Ure iceren urunler her eczanede ve parfumeride bulunmaktadırlar.

Topuk catlaklarının onlenmesi:

Puruzsuz, esnek, catlaklara direncli bir ayak ve topuk cildine sahip olmak icin, haftada bir kez ayak cildinin ponza taşı veya ayak torpusu ile temizlenmesi gerekir. Metal torpuler, zaten hassaslaşmış olan derinin zedelenme riskini daha da arttıracaklarından bunlardan kacınılmalıdır. Bu sırada olası catlaklara paralel yonde hareket ettirilmelidir. Torpunun catlaklara dik gelecek şekilde kullanılması catlakları derinleştirecektir. Topuklar torpulendikten sonra, uygun bir topuk kremi, masaj ile yedirilmelidir.

Catlamış ciltte ise ayaklar , haftada bir kez değil, her gun kremle ovulmalıdır.

ALINTIDIR..