Himalaya mı, deniz tuzu mu, ya da hangi tuz?Son bir kac yıldır carşıda ve soframızdaki tuz secenekleri arttı. Hatta dunyanın farklı koşelerinden gelen ve farklı yontemlerle elde edilmiş ceşitli tuzlara internet uzerinden ulaşıp kolaylıkla satın almak mumkun.

Seltik tuz, koşer tuz, Himalaya tuzu ve okyanus tuzu gibi farklı tuz ceşitleri mevcut.
Bunların arasında Himalaya tuzu ve okyanus (deniz) tuzu en cok dikkat cekenler.
Hatta alışageldiğimiz klasik tuza ustun oldukları iddiaları hastalarda bu tuzlara yonelik olumlu bir algı yaratmış durumda.
Coğu hasta ve hasta yakını bu farklı tuzların klasik tuzlara gore “kalp sağlığı” acısından da iyi bir secenek olabileceğini duşunmekte veya “inanmakta”.
Bu farklı tuzların ozelliğini “kalp sağlığı” acısından değerlendirmeden once, tuzun insan bedeniyle olan ilişkisine goz atmakta yarar var.

Tuz gerekli mi?
Evet, tuz gereklidir.
Hucrelerimizin canlı kalabilmesi icin, kalbimizin kasılabilmesi icin kısacası yaşam icin tuz gerekli. İnsan vucudunda, vucuttaki sıvılarda buyuk oranda tuz var. Bu tuz sodyum klorur (NaCl) olarak bulunmakta ve kalp ve bobreğin ortak işlevi sayesinde vucuttaki tuz ve su dengesi cok hassas bir dengede tutulmaktadır.
Ne kadar tuza ihtiyacımız var ?
Sağlıklı bir erişkinin gunde 3-5 gram dolayında tuza ihtiyacı vardır ve bu miktardaki tuz doğal besinlerle zaten karşılanabilir.
Tuz ilavesi ilkcağlardan itibaren besinlerin korunması icin başvurulan bir yontem olarak insanlar tarafından kullanılmış ve damak tadı olarak benimsenmiştir. Normal şekilde beslenen ve başka sebeple tuz kaybı olmayan bir kişinin gunluk besinlerine (yemeğine) tuz ilave etmesine gereksinimi yoktur.
Tuzun zararı var mı?
Her şeyin olduğu gibi tuzun da fazlası zarardır. Fazla tuz, başta yuksek tansiyon (hipertansiyon) olmak uzere, kalp hastalığı, bobrek hastalığı ve felc riskini artıran en onemli nedenler arasındadır.
Toplum olarak tuzla aramız nasıl ?
Ulkemiz mutfağında tuz fazla kullanılmaktadır. Gunluk ortalama tuz tuketimimiz 17 gr dolayındadır. Japonya ’ dan sonra en cok tuz tuketen ulkeler arasındayız.
Yakın zamanda ulke genelinde yapılan bir calışmada tuza dikkat ettiğini soyleyen hipertansiyon hastalarının bile gunde ortalama
16 gr tuz tukettikleri bulunmuştur.

Ozetle toplum olarak tehlikeli derecede fazla tuz tuketmekteyiz.
3 gram: Hipertansiyon hastalarına onerilen gunluk azami tuz miktarı
6 gram: Sağlıklı kişilere onerilen gunluk azami tuz miktarı
17 gram: Ulkemizde bir kişinin ortalama gunluk tuz tuketimi!

Kimler tuz tuketimini azaltmalı?
Sadece hastaların değil, herkesin tuz tuketimini azaltmasında yarar var.
Vucudumuza gereken tuzu zaten doğal besinlerle karşılayabilecek durumdayız. Hipertansiyon hastalarının tuz tuketimini ozellikle azaltmaları gerekir. Bu kişiler icin onerilen gunluk toplam tuz miktarı en fazla 3 gramdır. Kronik bobrek hastalığı olanların bir kısmında idrarla tuz kaybı olabilir; doktora danışmalarında yarar var. Ancak idrar miktarı azalmış, uresi yukselmiş veya diyaliz gereksinimi olan bobrek hastalarının tuzsuz beslenmeleri gerekir. Kalp yetersizliği olan hastaların tuzsuz beslenmeleri gerekir.
Masa tuzu (rafine tuz) :
Dunyanın ceşitli bolgelerindeki tuz goletlerinden, tuzlalardan elde edilen klasik ve yaygın kullanılan tuzdur. Rafine edilmiştir; yani saflaştırılmıştır; % 97 den fazlası NaCl ’ dur.
Ulkemiz başta olmak uzere bir cok ulkede toplumdaki iyot eksikliğine karşı iyot eklenerek zenginleştirilmiştir.
Başka element veya mineral iceriği ihmal edilecek kadar azdır.
Himalaya tuzu:
Himalaya tuzu, Pakistan ’ da Khewra Tuz Madeni ’ nden uretilen tuzdur. Alıştığımız beyaz gorunumde değil; pembemsi gorunumdedir. Klasik tuza gore daha pahalıdır.
Tuzun elde edilmesinde arıtma tekniği kullanılmadığından icinde NaCl ’e ek olarak başta demir oksit olmak uzere bazı eser elementler de icerir. Daha keskin bir tadı olduğu soylenir.
Deniz (okyanus) tuzu :
Okyanus tuzu deniz suyunun buharlaştırılmasıyla elde edilir ve denizin ozelliğine gore NaCl ’ e ek olarak demir, magnezyum gibi bazı eser elementleri de icerir. İcindeki farklı elementler nedeniyle yemeklere ilave edildiğinde tuzdan farklı tatlar oluşturduğu soylenir.
Ancak deniz kirliliği riskine gore bazı ağır metalleri icerme olasılığı da vardır.

Hangi tuz kalp icin daha sağlıklıdır?
Sağlıklı tuz var mıdır ?
Bu soruya olumlu bir yanıt verebilmek zor.
Yukarıda sayılan tuzlar arasındaki farklar elde ediliş şekilleri, icerdikleri diğer mineraller ve eser maddeler ve buna bağlı olarak farklı gorunum ve olası tat ve aromatik ozellikleridir.
Kalp sağlığı ve hipertansiyon acısından, belirleyici olan “sodyum klorur” tum tuz ceşitlerinde benzerdir ve benzer miktarlarda alındığı surece dolaşım sistemi uzerindeki olumsuz etkileri de benzerdir.
İcerdikleri farklı elementler eser miktardadır ve “normal” miktarlarda tuz tuketimi ile alınabilecek bu elementlerin vucuda ek bir vitamin veya katkı olarak yararı oldukca tartışmalıdır.
Orneğin % 0,3 magnezyum iceren bir tuzdan gunluk magnezyum ihtiyacınızı karşılamanız icin 100 gr tuz tuketmeniz gerekir ki bu hemen hemen olanak dışıdır.

Gercek şu ki, tuz tuzdur ve sağlık acısından belirleyici olan vucudunuza ne kadar tuz girdiğidir. Tukettiğiniz tuz miktarı ise ne kadar duşukse o kadarı iyidir. Bunun dışında tuz ceşidinin secimi sizin damak tadınıza kalmıştır.

ALINTIDIR..