Okulların acılmasına gunler kala, okul urunlerinde kullanılan kimyasal maddelerin belirlenen standartlara uygun olması ve sağlığa zararlı olmamasının gerekliliği ve bu konuda tuketicilerin dikkat etmesi gerekenler, yeniden gundeme geldi.




Tuketici Urunlerinin, Tehlikeli Kimyasal Madde İceriğine Yonelik Piyasa Gozetimi ve Denetimine İlişkin Tebliğ ile birlikte, tekstil, hazır giyim, cocuk bakım ve kırtasiye urunlerinde bulunan azo boyaları ve fitalatlar gibi tehlikeli kimyasalların kontrolleri yapıldığı gibi, kullanımına da kısıtlamalar getirilmiştir. Azo boyaları, su icinde iyi cozunduğunden, karaciğerde parcalanarak, idrar yoluyla vucuttan dışarıya atıldığından, sağlıklı bir insanda toksik duzeylere ulaşmaz. Plastik maddeleri yumuşak ve esnek yapmak icin kullanılan, yemek kapları, kozmetik urunler, duş perdeleri, oyuncaklar gibi bircok urunde yer alan fitalatlar, suda cozunurlukleri ve ucuculukları duşuk, yağda cozunurlukleri yuksek organik bileşiklerdir. Cildimizden emilebilir, plastik malzemeden sızarak kolaylıkla yemeklere bulaşabilir; hatta ictiğimiz suya ve havaya bile karışabilir. Standartlara uygun ozellikte olmayan bazı boya ve katkı maddelerinin bozulması ile toksik urunler ortaya cıkabilir.

Henuz tam olarak kanıtlanmamış olsa da, bazı azo boya maddelerinin, cok zehirli ve kanserojen metabolitlere donuşebildiği, cocuklarda hiperaktiviteye sebep olduğu ya da hiperaktiviteyi artırdığı iddia edilmektedir. Yine bazı fitalat turevi kimyasallar, hormonlar gibi etki gostererek, hormonal dengeyi bozmakta, cinsiyet gelişimi, bağışıklık sistemi ve metabolizmayı etkileyerek, buyume ve gelişim bozukluklarına yol acmaktadır. Deneysel calışmalarla, yuksek fitalatın, farelerin karaciğer ve testis dokusuna verdikleri hasarlar gosterilmiştir. Obez cocukların, fitalatlara daha fazla maruz kaldıkları duşunulmektedir. Bazı araştırmalarla, vucudunda yuksek fitalat duzeyi bulanan kişilerde, insulin uretiminin bozulduğu, insuline direnc geliştiği, diyabet riskinin 2 katına cıktığı gorulmuştur.

Okul cantaları, beslenme cantaları, kalem kutuları, pastel boya, sulu boya, kuru boya kalemleri, keceli kalemler gibi boya malzemeleri, kurşun kalem, tukenmez kalem gibi kalemler, silgiler, kalemtıraşlar, defterler, abakusler, oyuncak damgalar, kalıplar, sayı fasulyeleri, su matarası, bant, etiket gibi kırtasiye urunlerinin, sağlığa zararlı olmayan urunler olması gerekir. Okullar acılırken, okul urunlerinde kullanılabilen kimyasal madde oranlarının belirtilen ve uygun gorulen sınırlarda olması, cocuklarımızın sağlığı icin oluşturduğu risk ve tehlikeler konusunda yapılan sıkı denetimler yanında, anne babaların da daha hassasiyet gostermesi gerekir.

Kırtasiye ve okul malzemesi alışverişinde bunlara dikkat edin…

Kırtasiye urununu secerken, uretici/ithalatcısının acık adının ve adresinin bulunduğu urunleri tercih edin. Satın alınan kırtasiye urunlerinde, ozellikle boya kalemlerinde ‘EN 71 standardına uygundur ’ ibaresinin bulunup bulunmadığına bakın. Ozellikle plastik, tekstil ve deri urunlerinde renk ne kadar koyuysa o kadar cok boyar madde kullanıldığını unutmayın. Bu nedenle, kimyasal kokan koyu renkli urunlerden kacının. Yine de alıyorsanız kullanmadan once mutlaka yıkayın. Islandığında renk veren, boyası akan koyu renkli elbiselerin cilde temasının tehlikeli olduğunu unutmayın. Oyuncak şeklinde veya oyuncak niteliği taşıyan kırtasiye urunlerinde, ‘CE ’ markasının olup olmadığına ve hangi yaş grubuna yonelik olduğunun belirtilmesine onem verin. ALINTIDIR..