Subakut tiroidit ,De Quervain tiroiditi veya diğer bir deyişle granulamatoz,dev hucreli tiroidit,genellikle ust solunum yollarının viruslerle oluşan iltihabını, takiben gelişen,boyun bolgesinde tiroid bezi uzerinde şiddetli ağrı ile kendini gosteren, tiroid bezinin iltihabı hastalığıdır.

Subakut tiroidit ( De Quervain Tiroditi) insan vucudunda oluşturduğu belirtiler nedir?

Hastalığın en tipik belirtisi,boyunda tiroid bezine uyan bolgede şiddetli ağrı ve tiroid bezi uzerinde duyarlılıktır ve sert bir şişmedir..Ağrı genellikle boynun bir tarafında başlar,daha sonra diğer taraflara da yayılırsa ,bir tarafta ağrı daha yoğundur.Bazen de bir tarafta ağrı hafiflerken,boynun diğer tarafında ağrı başlayabilir.Subakut tiroidit-te ağrı cok şiddetlidir,ceneye,dişlere kulağa vurabilir.Yutkunma,oksuruk, baş hareketleri,elle dokunmak,giysi teması ağrıyı artırabilir.Ağrının olduğu bolgede tiroid bezioldukca serttir. Yutma gucluğu,ses kısıklığı olabilir.Hastaların onemli bir bolumunde, ağrı gelişmeden gunler ya da haftalar once gecirilmiş ust solunum yolları iltihabı oykusu vardır,ust solunum yolu nedeni ile 2-3 kutu antibiyotik tedavisi almışlardır,

antibiyotik tedavisine iyileşmenin olmaması ve ağrının devam etmesi tipiktir.

Hastaların coğunda,halsizlik ,iştahsızlık,kemik,eklem ve kas ağrıları,uşume titreme ateş gibi belirtiler vardır.Hastalığın gidişi sırasında,hasarlanan tiroid dokusundan, depo edilen tiroid hormonlarının kan dolaşımına dokulmesine bağlı olarak,tiroid hormonu fazlalığı belirtileri gorulur. Bunlar; sinirlilik,carpıntı,terleme,titreme,sıcağa tahammulsuzluk,zayıflama gibi belirtilerdir.Hastalığın gidişi sırasında zamanla veya tedavi ile bez iyileşme donemine girer,bez kendini toparlar,normal gorevini surdurur.Hastalık genellikle 2-4 ay icerisinde iyileşme birlikte, bazı olgularda nuksler olabilmek te ve iyileşme bir yıla kadar uzayabilmektedir.Bazı olgularda da kalıcı,tiroid bezi tembelliği gelişebilmektedir.Tiroid bezi tembelliği gelişen olgularda, halsizlik, yorgunluk,kilo alma,cilt kuruluğu,uşume ,kabızlık,unutkanlık gibi belirtiler gorulebilmektedir.

Subakut tiroidit sırasında gorulen belirtiler Tablo-I de gosterilmiştir

Tablo-I Subakut tiroiditte gorulen belirtiler

Boyun bolgesindeki belirtiler

Boyun ağrısı Boğaz ağrısı Boyunda ağrılı şişlik Ağrının dişlere,ceneye kulağa vurması Yutkunma ve baş hareketleri ile ağrı Boyunda baskı hissi Yutma gucluğu Tum vucuda ait belirtiler

Halsizlik, Uşume ,titreme, ateş İştahsızlık Kas ,kemik ve eklem ağrıları

Tiroid hormon fazlalılığına ait belirtiler

Sinirlilik Carpıntı Sıcağa tahammulsuzluk Terleme Titreme Zayıflama

Subakut tiroidit ’in ( De Quervain Tiroditi) nedeni nedir?

Viruslerin neden olduğu bir hastalık olarak duşunulmektedir.Bazı yaygın virus hastalıklarından sonra ve bazı mevsimlerde (sonbahar) sık gorulmesi bunu desteklemektedir.Coğu olguda,bir ust solunum yolu enfeksiyonu sonrasında gorulmektedir.Kadınlar erkeklere oranla daha cok etkilenmektedir.

Subakut tiroidit ’in ( De Quervain Tiroditi) nasıl oluşmaktadır?

Viruslerin etkilemesi sonucu,tiroid bezi hasarlanmaktadır,bu sırada tiroid bezinin uzerinde ağrı,duyarlılık oluşmaktadır.Hasarlanan tiroid dokusundan kan dolaşımına tiroid hormonlarının dokulmesi sonucu,gecici bir tiroid hormonu fazlalığı ( Hipertiroidi) oluşmakta,buna bağlı olarak sinirlilik,carpıntı,terleme,titreme,sıcağa tahammulsuzluk, zayıflama gibi belirtiler ortaya cıkmaktadır.Bu donemden sonra tiroid bezi kendini onarmakta iyileşme olmaktadır.Ancak % 5-10 olguda bez kendini toparlayamamakta hasar kalıcı olmakta ,tiroid hormonu eksikliği (hipotiroidi ) olabilmektedir. Tiroid hormonu eksikliği gelişen olgularda,halsizlik, yorgunluk,kilo alma,cilt kuruluğu,uşume kabızlık,unutkanlık gibi belirtiler gorulebilmektedir.

Subakut tiroidit ’e ( De Quervain Tiroditi) nasıl tanı konulur, laboratuar testleri nasıldır ?

Boyun bolgesinde ,tiroid bezinde muayenede ,ağrılı cok sert, şişlik saptanır.Hastaların coğu ağrılı bolgeye dokundurmak istemez.Bu olgularda kanda sedimentasyon yuksekliği cok tipiktir.Olguların coğunluğunda sedimentasyon değeri 50-100mm/saat civarıdır.Kan beyaz kurelerinde ( Lokosit-WBC ) ve CRP de hafif yukseklik saptanabilir.Kanda tiroid hormon duzeyleri,serbest T3,serbest T4 duzeyleri yuksek ,serum TSH duzeyi duşuk olarak saptanır,ayrıca serum tiroglobulin duzeyi yuksektir.Hastalığın iyileşmesi birlikte ,kanda tiroid hormonları ve sedimentasyon yuksekliği normale doner.Kalıcı tiroid bezi tembelliği gelişen olgularda tiroid hormonları serbest T3 ve serbest T4 duzeyleri duşuk ,TSH duzeyi yuksek olarak saptanır.Hastalığın başlangıcında,karaciğer testlerinde ( ALT,AST,GGT ) hafif yukseklik bulunabilir.

Tiroid ultrasonografisinde,tiroid bezinin hasta olan bolgesinde eko azlığı ( hipoekojen ) ve eğer tiroid sintigrafisi cekilmişse,tiroid bezinde duzensiz tutulum,hasta olan bolgede de verilen radyoaktif maddenin tutulmadığı gorulur.

Nukleer tıp testlerinden ,tiroid iyot tutulum testi ( I 131 uptake testi ) yapıldığında,tutulumun az olduğu ( yuzdelerin duşuk olması ) saptanır.

Subakut tiroidit ( De Quervain Tiroditi) nasıl tedavi edilir ?

Hastalık cok ağrılı olduğundan, ağrı kesiciler,orneğin Aspirin gunde 3-4 kez,yada steroid yapısında olmayan ağrı kesiciler kullanılır.Cok ağrılı olan olgularda, Glukokortikoid ( kortizon ) ilaclar,orneğin prednizon 40mg/gun kullanılır.Bu ilacla birlikte ağrı 24-48 saat icinde gecer,daha sonra ilac dozu azaltılarak kesilir.Bazı olgularda ,ilac dozu azaltılınca hastalık tekrarlayabilir,bu olgularda duşuk doz tedaviye bir sure daha devam etmek gerekebilir.Tiroid hormonu fazlalığı nedeni, hasarlanan dokudan dolaşıma gecen tiroid hormonları olduğu icin,tiroid hormonu yapımını azaltan ilaclar (Propycil,Tyramazol gibi ) kullanılmaz.Tiroid hormon fazlalığı belirtileri fazla olanlarda, beta-bloker ( Dideral gibi ) ilaclar duşuk dozda kullanılabilir.Kalıcı tiroid bezi hormonu eksikliği olan olgularda, tiroid hormonu tedavisi başlanır.Subakut tiroiditin tedavisinde cerrahi tedavinin yeri yoktur.

Subakut tiroidit ’in ( De Quervain Tiroditi) , gidişi nasıldır,nasıl izlenir ?

Subakut tiroidit ’in ( De Quervain Tiroditi) başlangıcta gurultulu olarak başlasa da,gidiş olarak oldukca iyi olan, kendiliğinden iyileşebilen hastalıktır.Ağrı glukokortikoid tedaviye iyi yanıt verir.Tiroid hormonu fazlalığı gecicidir,takipte bunların normale donduğu,gorulur,ağrı ve tiroid hormon fazlalığı belirtileri zamanla ortadan kalkar.Cok az olguda ( %5-10 ) kalıcı tiroid hormonu eksikliği olabilmektedir.

Bu olgularda,tiroid hormonu ile kolayca tedavi edilebilmektedir.

ALINTIDIR..