Anemi nedir, kimlerde gorulur?


Kırmızı kan hucreleri ve hemoglobin miktarının yaş ve cinse gore normal değerin %10undan fazla azalması durumuna anemi denir.Anemiye yol acan bircok klinik neden mevcuttur.Her yaş ve cinste anemi gorulebilir.

Anemi belirtileri nelerdir?

Başlıca anemi belirtileri,halsizlik,yorgunluk,cabuk yorulma,soluk gorunum,carpıntıdır.Anemi ileri derecede ise nefes darlığı,baş donmesi,duşuk tansiyon,bayılma,goğus ağrısı olabilir.

Aneminin nedenleri nelerdir?

Anemi nedenleri 3 ana başlıkta toplanabilir:

1.Kan kaybı (yaralanma,menstruel periodlar,kanser vb..)

2.Kırmızı kan hucrelerinin yetersiz yapımı (Demir eksikliği,B12 vitamin eksikliği,kronik hastalıklar,kemik iliği bozuklukları,hemoglobin bozuklukları:talasemiler)

3.Kırmızı kan hucrelerinin yıkımında artış (Hemoliz(kan hucresi yıkımı) yapan hastalık ya da durumlar:ilaclar,infeksiyonlar,genetik nedenler)

Demir eksikliği anemisinin sebepleri nelerdir?

Demir eksikliği,beslenmeyle yetersiz demir alımı,demirin mide ve barsaktan yetersiz emilimi ya da kronik kan kaybına bağlı olarak gelişebilir.

Buyume cağındaki cocuklar,gebeler ve emziren annelerde demir ihtiyacı artar.Beslenme ile ihtiyacı karşılayacak kadar alınmazsa demir eksikliği gelişir.

Vejeteryan diyet yapanlarda yetersiz alım sozkonusudur.

Mide ve barsak ameliyatları sonrası,gluten enteropatisi (Colyak hastalığı),Pika sendromu(toprak,kil ,buz,kuru kahve cay vb..yeme alışkanlığı) demir emiliminde azalmaya neden olur.

Aşırı lifli beslenme,fazla miktarda cay tuketimi de demir emilimini azaltır.

Kronik kan kaybı ile oluşan demir eksikliğinin en sık nedenleri menstruasyon periodları,mide ulseri,gastrit,inflamatuar barsak hastalıkları,aspirin alma alışkanlığı,sindirim sistemi kanserleridir.

Anemi tedavisinde hangi yontemler kullanılır?

Anemi tedavisinde onemli nokta oncelikle anemiye yol acan nedeni ortaya cıkarmaktır.Tedavi şekli aneminin nedenine ve şiddetine gore değişir.

Ani kan kaybına bağlı anemilerde hastaya kan verilmesi gerekir.Demir,B12 vitamin eksikliğine bağlı anemilerde eksik olan maddenin yerine koyulması ile tedavi edilir.Kronik hastalıklara bağlı anemilerin tedavisi ilgili hastalığın ya da hastalığa bağlı anemi oluşturan nedenin tedavisi ile mumkundur.

Kansızlıktan korunmak icin nasıl beslenmeli?

Beslenmeye bağlı olarak oluşan anemilerin en sık gorulen tipi demir eksikliği anemisidir.

Gunluk diyet ile alınan ortalama demir miktarı 10mg dır.Bunun%10-15 ’i (yaklaşık 1 mg) emilir.Karaciğer,baklagiller,kırmızı et demir acısından zengin besinlerdir.Tahıl urunleri,yeşil sebzeler,meyveler,halk arasında bilinenin aksine pekmez,ıspanak demir acısından zengin gıdalar değildir.Demir iceriği zengin olan besinlerin dengeli olarak tuketilmesi,bunun yanı sıra emilimi azaltacak ya da onleyecek fazla cay tuketimi,aşırı lif iceren beslenmeden kacınılmalıdır.

Bebekleri demir eksikliğinden korumak icin annelere duşen gorevler nelerdir?

Bebeklerin demir eksikliğinden korunması icin oncelikle annelerin kendi demir ihtiyaclarını karşılamaları onemlidir.Zira gebelik ve emzirme donemlerinde demir ihtiyacı normale gore daha fazladır. Bebeğin anne sutu alması demir eksikliğ anemisinekarşı koruyucudu.Anne sutu yerine inek sutu verilen bebeklerde demir eksikliği gelişir.Anne sutu icindeki demirin emilimi inek sutune gore daha fazladır.

Cocuklarda ve bebeklerde kansızlık nasıl anlaşılır?

Buyume ve motor gelişmede duraklama,huzursuzluk,uykuya eğilim,oğrenme ve davranış bozuklukları,sık infeksiyonlar bebek ve cocuklarda aneminin en sık gorulen belirtileridir.

Hamile ve yetişkinlerde kansızlığı onlemek icin ipucları nelerdir?

Gebelik ve emzirme doneminde artmış demir ihtiyacının karşılanması icin demir ilacları ile destek verilmelidir.Beslenme ve kanama bozukluğu olmayan bir yetişkinde kan değerleri normal olduğu surece demir ilacı kullanılmasına gerek yoktur.Ancak uzun suren menstruasyon donemleri ya da vejeteryan beslenme alışkanlığı varsa ilac desteği ile anemi oluşumu onlenebilir.

Anemi tedavi edilmediğinde ortaya cıkan hastalıklar/riskler nelerdir?

Anemide kanın oksijen taşıma kapasitesi azalır.Dokulara giden oksijen miktarının azalması ile dokularda fonksiyon bozukluğu oluşur.Bu nedenle pek cok sistemde anemi belirtileri ortaya cıkar.Bunlardan ozellikle kalp sinir sistemi ve kaslarda oluşanlar onemlidir.Anemi nedeniyle kalpte ufurum,kalp dilatasyonu (genişlemesi),kalp kasının beslenememesi (myokardial iskemi),kalp hızında artış gorulur.

Son yıllarda aneminin seyrinde bir farklılık gozleniyor mu?

Anemi tedavisindeki olanaklar son 25-30 yılda oldukca genişlemiştir.Kan urunleri daha guvenilir olarak kullanılmakta,ozellikle kronik hastalıklar,kalıtsal bozukluklara bağlı anemi tedavileri icin yeni geliştirilen uygulamalar ile başarılı sonuclar alınmaktadır.

Vejetaryan beslenme ile anemi arasında bir bağlantı var mı?

Vejetaryan beslenmede demir acısından zengin olan kırmızı et tuketimi olmaması nedeniyle anemi oluşumu gorulebilir.

Anemi ilaclarının kilo aldırdığına dair inanışlar doğru mu?

Anemi tedavisinde en sık kullanılan ilaclar demir preparatlarıdır.Bu ilaclar eksik olan demiri yerine koyar.Kilo aldırıcı etkileri yoktur.

Anemi tedavi edilebilen bir sorun mudur, kronikleşir mi?

Anemi nedene yonelik olarak tedavi edilir.Kronik anemi ,neden olan kronik bir hastalığın sonucudur.

Kadınlar ve erkekler arasında gorulmesinde ve seyrinde bir farklılık var mı?

Demir eksikliğine bağlı anemi,menstruasyon periodları,gebelik,emzirme donemleri nedeniyle kadınlarda daha sık gorulur.Ayrıca erişkin erkeklerde depo demiriyaklaşık 1000mg iken bu değer kadınlarda daha azdır.

Anemi donemsel olarak atak yapar mı?

Demir eksikliği anemisi,mevsimsel atak gostermez ancak yaşam surecinde ihtiyacın arttığı sut cocukluğu,gebelik emzirme donemlerinde ve alımın ya da emilimin azaldığı ileri yaş doneminde daha sık gorulur.

Cocuklarda anemi tanısı alan bir kişi tedavi edildikten sonra yetişkinlikte de tekrar ortaya cıkma riski var mı?

Anemitedavi ile bağışıklık sağlanan bir durum değildir.Anemiye yol acan nedenler ortaya cıktığı surece anemi tekrarlayabilir.Demir eksikliği tedavisi alan bir kişi,beslenme ile yeterli demir almaz ya da emilim bozukluğu gelişirse tekrar demir eksikliğine bağlı anemi gorulebilir.

Kronik hastalıklara ya da genetik bozukluklara bağlı anemilerde ilgili hastalığın tedavisindeki regulasyonun bozulması ile anemi ortaya cıkabilir ya da ağırlaşabilir.

Anemi gebelik icin bir risk oluşturur mu?

Demir eksikliği anemisi olan gebelerde bebek gelişiminde olumsuzluklar,erken doğum eylemi gorulebilir.


ALINTIDIR..