Adet oncesi sendromu yaşayan bayanlar! Şikayetlerinizi minimuma indirmek sizin elinizde, bunun icin belli noktalara dikkat etmeniz gerekiyor. Şikayetci olmakla, isyan etmekle kendinizi yıpratmayın, cozum arayışınıza gidin. Beslenmenize dikkat ederek herşey daha kolay olacak goreceksiniz…
Menstrual donem, gebelik donemi, doğum, emziklilik donemi, menapoz… Kadın vucudunu farklı fizyolojik, psikolojik ve metabolik sureclere sokan, sadece kadına has surecler… Hepsi de birbirinden ozel surecler!
Bu sureclerin, fiziksel ve ruhsal sağlığın korunarak gecirilebilmesi icin; beslenmeye normalden daha fazla dikkat edilmelidir. Bu sayede; doğru beslenme davranışı ile yaşam kalitesini arttıracak, bu ozel sureclerin yaşamanın acısını cekerek değil, tadını cıkartarak yaşanabilecektir.
Ergenlik yıllarından, orta yaşın sonlarına kadar suregelen sağlıklı bir kadının yaşadığı menstrual donem, diğerlerinden her ay yaşaması bakımından farklıdır. Bu surec icerisinde, hatta oncesinde ve sonrasında da vucutta oluşan fiziksel, kimyasal ve ruhsal değişimler yaşantımızı coğu zaman olumsuz etkilemektedir. Sosyal hayatı derinden etkileyen Premenstrual donem (PMS) uzerinde durmak istiyorum.
PMS (Premenstruel Sendrom) nedir?
Premenstrual sendrom (PMS), kadınlarda adet oncesi donemde başlayan ruhsal ya da fiziksel birtakım belirtileri ifade eden bir terimdir. Bu belirtiler genellikle adetin başlamasından 7-10 gun once ortaya cıkar ve genellikle adetin gorulmesiyle birlikte birkac gun icerisinde kaybolur.
PMS ’nin fizyolojik belirtileri nelerdir?
Abdominal (karın bolgesinde) kramplar
Cilt bozukluğu (Akne, ucuk gibi)
İştahın artması( tatlı veya tuzluya aşırı duşkunluk )
Cok sık yemek yemek ihtiyacı
Bel ağrısı
Goğuslerde duyarlılık, şişlik
Hantallık hissi
Kabızlık veya ishal
Seksuel isteklerde değişiklikler (coğu zaman artış)
Baş donmesi veya baygınlık
Halsizlik, bulantı, kusma
Sık idrar yapma
Baş ağrısı
Bel ağrısı
Sıvı tutulumu ve şişkinlik hissi – Ozellikle de karında şişlik
Kilo atışı (2 kg ’a kadar)
Bu donemde gorulen ruhsal belirtiler nelerdir?
Ağlama nobetleri
Agresyon (saldırganlık)
Anksiyete (sinirlilik)
Depresyon veya uzuntulu ruh hali
Duyarlılık
Duygudurum değişiklikleri
Konsantrasyon gucluğu
Ani ortaya cıkan uzuntulu ruh hali
Gerginlik, Ofke hali
Unutkanlık
İnsanlardan uzak kalma isteği
PMS ’nin Nedenleri Nelerdir?
PMS'nin nedeni tam olarak belli değildir. Vucutta meydana gelen fiziksel, kimyasal değişikliklerin bir yansıması olarak duşunulebilir.
 Mineral yetersizliği (ozellikle magnezyum, cinko),
 Meydana gelen hormonal dengesizlikler (progesteron hormonu yetersizliği),
 Vitamin yetersizlikleri (Ozellikle A, B vitaminleri),
 Vucutta aşırı sıvı tutulumu,
 Prostaglandin ve Norotransmitter adı verilen kimyasal maddelerin dengesizliği,
 Psikolojik nedenler
 Bastırılmış cinsel arzu
 Psikosomatik nedenler belirtilerin ortaya cıkmasında etkin roller ustlenmektedirler.
Doktorlar PMS tanısı koymak icin kişide aşağıdaki maddelerin mutlaka var olması gerektiğini soyluyor:
 Belirtiler duzenli olarak ortaya cıkmalı ve kaybolmalıdır: adet dongusunun ikinci yarısında ortaya cıkan belirtilerin şiddeti giderek artmalı,
 Belirtiler adet goruldukten sonra uc gun icinde kaybolmalı,
 Her adet dongusunde en az 10 gun suren belirtisiz bir donem varolmalı,
 Belirtiler arka arkaya en az uc adet dongusunde gorulmuş olmalı,
 Belirtiler iş yaşamı, sosyal yaşamı ve kişisel ruhsal dengeyi etkileyecek duzeyde olmalıdır.
Tanının konması ve Tedavi yontemleri icin; Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı ’nıza başvurmalısınız. Tanının doğru konabilmesi ve tedavinin doğru bir şekilde verilebilmesi icin komple bir jinekolojik sorgulama, muayene ve bazı destekleyici laboratuvar tetkikleri gerekebilir. PMS ’nin tedavisi icin pek cok yontem mevcuttur, Doktorunuzdan ayrıntılı bilgiyi alabilirsiniz.
Yaşamsal stresin azaltılması (bunun icin psikologlardan yardım isteyebilirsiniz, meditasyon ve yogaya başlayabilirsiniz): duzenli egzersiz yapılması, doğru beslenme davranışı PMS belirtilerini hafifletmede etkili bulunmuştur. Egzersiz ile birlikte beyinde endorfin seviyesi artacak ve boylece vucut gevşeyecek, rahatlayacaktır. Endorfin, vucudun salgıladığı mutluluk hormonudur.
PMS ve Beslenme ilişkisi uzerinde kendi uzmanlık alanım olması sebebiyle daha ayrıntılı duracağım. İşte bu konuyla ilgili merak edilen sorular ve yanıtları:
PMS Doneminde Neden Kilo Alınırsınız ?
Bu donemde alınan kiloların sebebi odem(sıvı tutulumu) ’dir. Yani bu kiloların buyuk bir kısmı bu donemde bazı (progesteron ve ostrojen)hormonların değişen dengeleri sonucunda vucutta biriken sıvı ’dır.
Toplanan sıvı genellikle karın bolgesi, goğusler ve yuz cevresindedir.Gozle gorebileceğiniz bu şişkinlikle beraber goğuslerde aşırı hassaşlaşma, gerginlik hatta acı duyma, vucutta su toplanmasının sonucunda oluşur.
Bu donemde yine, hormonal değişimler sonucu, sindirim sisteminin olumsuz etkilenmesi sonucu gorulen kabızlık da, vucuda şişkinlik hissi verir. Bu şişkinlik hissi sizi kilo aldığınızı duşundurerek etkiler. Adet donemi bitmesiyle, bağırsakların normal calışma durumuna donmesi sonucu, kabızlık sona erer ve aynı zamanda hormonların normal dengeye ulaşmasıyla birlikte vucutta biriken fazla sıvı da atılır, vucudunuzu şişiren odemden kurtulursunuz. Aynı zamanda aldığınız fazla kilodan da.
Ah şu tatlı krizleri… Ne yapmalı?
Tatlı yeme eğiliminizi de ağır, şerbetli, hamurlu tatlılar yerine daha hafif, daha az kalorili ve besleyici ozellikteki sutlu tatlıları veya meyve tatlılarını tercih edebilirsiniz. Sutlac, gullac, muhallebi, pelteler, ayva-armut-elma tatlıları gibi. Tatlılarınızı tatlandırıcı kullanarak da hazırlayabilirsiniz.
Aslında meyve tuketerek de tatlı ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Meyvelerin icerdiği fruktoz(meyve şekeri) sayesinde kan şekeriniz yukselecek ve tatlıya olan eğiliminize cozum olabilecektir. Orta buyuklukteki bir armut, 3-5 adet kuru kayısı, 1avuc uzum, 10-15 adet cilek, 1 orta buyuklukte portakal meyvelerden tercih edebileceklerinizin sadece kucuk bir kısmı. Boylece gereksiz yere kalori alımından kurtulup, daha sonra pişman olacağınız bir davranış sergilememiş olacaksınız.
PMS Doneminde yaşanan ‘tatlı krizi ’nin sebebi nedir ?
Bircok kadın, adet donemi oncesinde ‘tatlı krizi ’ yaşar. Cikolata ve bunun gibi tatlı, şekerli yiyecekleri yemek isteğinin nedeni, ostrojen hormonunun vucutta dolaşımının azalmasıdır. Ostrojen, kadınlar icin 'uyarıcı ' bir hormon niteliğindedir. Ostrojen hormonunun azalmasıyla, kan şekerindeki duşme eğilimi artar ve bunun sonucunda da kendimizi tatlı yeme ihtiyacı icerisinde hissederiz. Magnezyum mineralinin duzeyindeki azalma da bu tatlı isteğini tetiklemekte.

ALINTIDIR..