Hangi benler kanser habercisi
Medical Park Bahcelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Canan Aslan merak edilen soruları yanıtladı.
Medical Park Bahcelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Canan Aslan merak edilen soruları yanıtladı:


Vucuttaki her renkli noktayı ya da kabarıklığı ben olarak adlandırmamak gerekiyor. Gercek benler deriye renk veren melanosit denilen hucrelerin bir araya toplanıp derinin ust tabakalarına goc etmesiyle oluşur. Bunlar, doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya cıkabilir. Oluşumlarında genetik faktorlerin yanı sıra guneş ışığı ya da solaryum gibi dış etkenler de neden olabiliyor. Bağışıklık sistemini baskılayan ilac kullanımı ve gebelik gibi hormonal faktorler de ben artışında buyuk rol oynuyor.

Solaryumdan uzak durun

Benleri olan kişilerin guneşten iyi korunmaları cok onemli. Doğuştan olan benleri onlemek mumkun olmasa da sonradan cıkan benlerde, sayılarının artmaması ve tehlikeli olmaması icin guneşten iyi korunmak, guneş yanığı gecirmemek, solaryuma da girmemek gerekiyor. Ote yandan kemer, sutyen, ayak tabanı, avuc ici gibi tahriş olması mumkun bolgelerdeki benlere daha cok dikkat edilmeli.

Hızlı buyuyen benler riskli

Genetik faktorlerin etkili olduğu benler doğumda ya da yaşamın ilk iki yılında ortaya cıkıyor. İlerleyen yaşlarda oluşan benlerde ise guneş yanığı gecirmek, surekli guneşe maruz kalmak hem benlerin sayısının artmasına hem de şekillerinin bozulmasına neden oluyor. Kenarlarda duzensizlik, ani buyume, renkte koyulaşma, uzerinde kanama ve yara olması ya da benin icinde birkac rengin bir arada olması gibi nedenler sizin icin bir uyarı niteliği taşımalı. Boyle durumlarda mutlaka dermatolojik muayeneden gecmelisiniz. Ayrıca gerekli durumlarda şuphe edilen benin cıkarılarak patolojik incelemeye de gonderilmesi gerekiyor.

Ben haritanızı cıkarın

Belli aralıklarla da olsa kişilerin benleri icin muayeneden gecmeleri ve kendilerinin sık sık benlerini kontrol etmeleri şart. Cunku kanser turlerinden olan malign melanom lezyonlarının onemli bir kısmı ben uzerinde oluşuyor. Bu kanser turu hızlı bir şekilde tum vucuda yayıldığından, erken teşhis edilmediğinde tedavi şansı buyuk olcude ortadan kalkıyor. Ancak erken evrede tanı ile hastalığın tedavi edilmesi mumkun. Ozellikle cok sayıda beni olanlar, beyaz tenliler, ailesinde benle ilgili problem yaşayanlar mutlaka benlerin haritasını cıkartmalı. En az yılda bir kez de kontrolden gecmeli.

Yanlış inanışlar tedaviyi engelliyor

Benlere cerrahi girişim uygulandığında kotu huylu bir şekle donuşebileceği veya yayılabileceği inanışı oldukca yanlış. Benin riskli gorulduğunde ya da kanserleşme durumunda cerrahi yontemle cıkartılması gerekiyor. Bu cıkartma işlemi lokal anestezi ile yapılıyor ve hastanın gunluk hayatını etkilemiyor.

Bu belirtileri onemseyin

* Yapısı asimetrikse,

* Kenarlarında duzensizlik varsa,

* İcinde birden fazla renk bulunuyorsa,

* Capı buyukse

* Yuzeyinde, boyutunda ve şeklinde değişiklik oluşmuşsa,

* Uzerinde kanama veya kaşıntı başlamışsa

* Uzerinde yara varsa (milliyet)

Benler cilt kanserinin haberini veriyor olabilir
KADİNLARKULUBU 12 KASIM 2012 0

Benler genellikle cildimizdeki kahverengi lekeler olarak tanımlanıyor ve fark etsek de etmesek de hayatımız boyunca onlarla birlikte yaşıyoruz.

Son yıllarda cilt kanserlerinde gorulen artış ve hekimlerin de bu konuyu daha fazla gundeme getirmesi benlere olan ilgiyi artırdı.

Bazı ben oluşumları hayat boyu bir problem cıkarmazken, kanserleşme eğilimi olan farklı tip benlerden soz etmek mumkun ve bazı benlerde ‘malign melanom ’ gelişebiliyor. Malign melanom yuzde 70 oranında normal deriden kaynaklanırken, yuzde 30 oranında da mevcut benin zaman icinde uğradığı değişiklik sonucu ortaya cıkıyor. Bu noktada, değişimleri onceden fark etmek buyuk onem taşıyor.

Benlerin omru 50 yıl. Cok ceşitli klinik gorunumleri olabilen benlerin zaman icinde ortaya cıkan değişimlerinin insanları korkuttuğunu soyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Dermatoloji Uzmanlarından Dr. A. Esra Ozguroğlu bu değişimlerin fizyolojik olduğunu, insanların kısa zaman diliminde ve hızla oluşan değişiklere karşı dikkatli olmaları gerektiğini belirtiyor.

Dr. Ozguroğlu, Guneşe maruz kalındığında, ergenlikte, gebelik ve doğum kontrol haplarının kullanıldığı donemlerde benlerde; sayı artması, buyume, renklerde farklılaşma gibi değişimlerin olabileceğini, bunların korkulmaması gereken fizyolojik değişimler olduğunu soyluyor.

Hangi benlerde malign melanom riski var?

Kanserleşme eğilimi olan benler ikiye ayrılıyor; atipik (displastik) ben ve doğumsal (konjenital) benler…

Atipik (displastik) benler: Genellikle ailesel ozellik gosteren bu benlerde malign melanom riski normal benlere oranla yuksektir. Bu benler normal benlerden daha buyuktur. Yani boyutları 5 milimetreden fazladır. Sınırları duzensizdir, ben sanal olarak katlandığında, karşılıklı gelen uclarının simetrik olmadığı gorulur. Renginde duzensizlik vardır, renk homojenitesi bozulmuştur.

Doğumsal (konjenital) benler: Malign melanom gelişmesinde etkili olan bir diğer ben grubunu da

konjenital benler oluşturuyor ki, bunların populasyondaki oranı yuzde 1 civarındadır. Bunlar bebek doğduğu anda vucutta olan ya da ilk 6 ayda oluşan benlerdir. Konjenital benlerin riskini boyutları belirginleştirir. Bu benler boyutlarına gore kucuk, orta ve buyuk olarak sınıflandırılır. 1,5 santimden kucuk olanlar kucuk, 1,5-20 cm arasında olanlar orta ve 20 cm uzerinde olanlar da buyuk olarak tanımlanır. Buyuk konjenital benlerde %6-12 oranında malign melanom riski vardır.

Benin malign melanom riski tasıdıgını gosteren ABCD kuralları

A / Asyrmetry: Benin bir yarısı ile diğer yarısının bicimsel uyumsuzluğu

B / Border: Benin sınırlarının duzensiz olması

C / Color: Benin kendi icinde renk duzensizliğinin olması, homojenite olmaması

D / Diameter: Benin capının 6 milimetreden buyuk olması

Benler kontrol altında

Benlerde yaşanan değişimler, malign melanomun erken tespit edilmesini sağlıyor. Bu konuda dijital dermatoskoplar oldukca onemli bir devir actı. Dermatoskop aslında bu bir deri yuzeyi mikroskopisi. Pigmentli lezyonların ve benlerin tanısında kullanılıyor. Dermatoskop yardımıyla pigmentli lezyonlar 30 kat buyutulerek bazı kriterler ve matematiksel analizlerle değerlendiriliyor, ben haritalaması yapılıyor. Dijital dermatoskop ise bilgisayar ortamında ben haritalamalarının saklanmasına yardım ediyor. Boylece yeni cıkan benler ve benlerdeki değişiklikler periyodik olarak takip ediliyor. Periyodik takipler sonucunda riskli değişiklikler erken donemde tespit edilebiliyor.

Genel olarak dikkat edilmesi gerekenler

- Guneşlenirken yuksek koruma faktorlu kremler kullanılması gerekiyor.

- Benlerde, boyutlarında buyume, sınırlarında duzensizlik, renginin koyulaşması, kanama, ağrı, kaşıntı gibi değişimlere karsı dikkatli ve uyanık davranmak gerekiyor.

- Benlerin cerrahi olarak cıkarılması gereken durumlar

- Dermatoskopik analizlerde ve periyodik takiplerde riskli değişiklikler saptandıysa

- Saclı deri, genital bolge gibi takibi zor lokalizasyonlardaysa

- İc camaşırını kesen ya da surekli kravat takılan, travmatize olan bir lokalizasyondaysa

- Sosyal olarak kişiyi olumsuz etkiliyorsa