Frengi nedir ?

Frengi, Treponema pallidum adı verilen bir bakterinin (mikrop) neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde, bu bakteri zaman icerisinde vucuda yayılarak bircok organda hasara neden olur. Frenginin yaygınlığı nedir ? Frengi en sık rastlanılan cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. 1995 yılı Dunya Sağlık Teşkilatı tahminlerine gore her yıl yaklaşık 12 milyon kişi hastalığa yakalanmaktadır. Hastalık en sık Guney ve Guneydoğu Asya´da gorulmektedir. Son yıllarda Sovyetler Birliği´nin dağılmasından sonra ortaya cıkan Bağımsızlıklarını Yeni Kazanmış Devletler´de de hastalığın giderek arttığı bildirilmektedir.

Frenginin ilk belirtileri ne zaman ortaya cıkar ?

Hastalık; penis, vajina, anus (makat) ya da ağız yolu ile bulaşır. Mikrobun sağlam kişiye bulaşmasından sonra ilk belirtiler 10 gun ile 3 ay icerisinde ortaya cıkar. Hastalıkta bir veya daha fazla sayıda, ustu acık, bir santimetre boyutlarında , sert, ağrısız "şankır" adı verilen yaralar oluşur. Bu yaralar, genelde bakterinin ilk bulaştığı cinsel organlar etrafında oluşur. Mikrop daha sonra kan yolu ile butun vucuda yayılır. Kasık ve boyun lenf bezleri şişebilir. Frengi şankırı ne zaman ortadan kalkar ? İster tedavi edilsin ister edilmesin frengi şankırı birkac hafta icerisinde kendiliğinden kaybolur. Tedavi gormeden yaraların iyileşmesi hastalığın iyileşmesi anlamına gelmez. Bu devrede tedavi edilmeyen hastalarda hastalık ilerler.

Frengi, şankır doneminde tedavi edilmez ise ne olur ?

Hastalık şankır doneminde tedavi edilmez ise, yaraların ortaya cıkışından itibaren 3-6 hafta icerisinde, ellerde, ayaklarda ve vucudun diğer kısımlarında kırmızılıklar (dokuntuler) oluşur. Bu kırmızılıkların olduğu bolgelerde de bakteri bulunmaktadır. Bakteri, fiziksel temas sonucu, bu bolgelerdeki yara, sıyrık gibi kısımlardan sağlam kişiye bulaşabilir. Dokuntuler genellikle birkac hafta ya da ay sonra kendiliğinden ortadan kalkar. Dokuntuleri ile birlikte; hafif ateş, yorgunluk, baş ağrısı, boğaz ağrısı gibi belirtiler de bulunabilir. Tedavi edilmeyen vakalarda dahi, bu belitiler kendiliğinden kaybolabilir. Frenginin ikinci donemi olarak bilinen bu donem 1-2 yıl devam edebilir.


Frengi, dokuntu doneminde de tedavi edilmez ise ne olur ?

Gerek birinci, gerekse ikinci donemde tedavi edilmeyen frengi vakalarının ucte birinde, hastalık uzunca bir sure sessiz kaldıktan sonra daha ileri bir doneme gider. Bakteri kalp, gozler, beyin, sinir sistemi, kemikler, eklemler başta olmak uzere vucudun bircok yerinde hasarlara neden olur. Bunun sonucu ruhsal bozukluklar, korluk, felcler ve olum meydana gelir. Frengi gebe kadından bebeğine bulaşır mı? Tedavi edilmeyen frengili gebe kadından, bakteri hamilelik esnasında bebeğe bulaşabilir. Bulaşım riski % 70 dolayındadır. Bu gebelerin ise yaklaşık % 25´i, olu doğum ya da erken donem bebek olumu nedeni ile cocuklarını kaybederler.


Frengi kan nakli ile de gecer mi?

Hastalık mikrobu kanda da bulunduğundan kan donorlerinde frengi testi yapılır. Test sonucu hastalık bulunduğu anlaşılırsa kan başkalarına verilmez. Kontrolsuz kan nakli ile hastalık sağlam kişiye bulaşabilir.

Frengi tanısı basit midir ?

Frenginin ilk belirtileri diğer bazı hastalıklarda da bulunabilir. Bu nedenle hastalık tanısı sadece hekim tarafından konulabilir. Hekim yaralardan alacağı ornekte mikroskop altında bakteriyi gorebilir. Bunun yanında tanı koymaya yardımcı kan testleri de vardır. Ancak, ilk 3 ay testlerin yalancı negatif sonuc (mikrobu taşıdığı halde negatif sonuc cıkması) verebileceği de akılda tutulmalıdır.

Frenginin tedavisi var mıdır?

Frengi genellikle penisilin tedavisi ile kolayca iyileşir. Penisilin dozu ve uygulama şekli hekim tarafından belirleneceğinden, cinsel organları etrafında frengi şankırı olanlar kendi kendilerine ilac kullanmamalıdır. Tedavinin başlangıcından genellikle 24 saat sonra bulaştırıcılık kaybolur.


DİKKAT!

Hekim onerisi olmadan ilac kullanmayınız !
Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtilerinden kuşkulandığınızda hekime başvurunuz. Cinsel eşinizin de muayene ve gerekirse tedavisini yaptırınız. Daha once frengi gecirmiş, ya da o anda şankır belirtileri olan bir kişi iseniz kan bağışında bulunmayınız. Sağlık personelini bu konuda uyarınız.


Frengiden nasıl korunulur ?

Cinsel ilişkide kondom kullanınız. Cinsel eş sayısının artmasının, hastalık bulaşma riskini de arttırdığını unutmayınız. Hastalık belirtisi olmadan da bulaşma olabileceğini unutmayınız. Alkol ve uyuşturucunun doğru ve sağlıklı duşunmeyi engelleyerek, cinsel ilişki sırasında olumsuz davranışlara neden olabileceğini belleğinizden cıkarmayınız. Size nakledilecek kanda gerekli testlerin yapılıp yapılmadığını sorunuz. Hamile iseniz, doğum oncesi donemde duzenli sağlık kotrollerinizi yaptırınız onizleme yok



Kaynak:faydalı bilgiler