Teknolojiyle birlikte bel ve boyun fıtıklarındaki artışa rağmen tedavi yontemleri de bir o kadar gelişmiş durumda. Ozellikle son yıllarda kansız, tam kapalı, endoskopik fıtık ameliyatıyla hasta aynı gun taburcu edilebiliyor..




Gelişen teknoloji sonucu insan yaşamı kolaylaştıkca bel ve boyun fıtıkları daha sık gorulur oldu. Beyin Omurilik ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Cezmi Uk ile Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Başak Oğut Perktaş “Buna karşın gelişen teknoloji sayesinde daha cok hastayı ameliyat etmeden tedavi edebiliyoruz” diyor. Ozellikle son 10 yıldır uygulanan PELD (tam kapalı endoskopik diskektomi) sistemi sayesinde, hastaya diğer cerrahilere gore cok daha duşuk riskle, kansız ve hastanede yatmasına gerek kalmadan şifa verilebiliyor. Her hastalıkta olduğu gibi bel ve boyun fıtıklarında da doktorun ayrıntılı muayenesi gerekiyor. MR, rontgen grafileri, sinir olcumleri ve kan tahlilleri tanıyı kesinleştirici yardımcı teşhis metotlarının en onemlileri arasında bulunuyor. Bunların yeterli olmazsa tanıyı kesinleştirmeye yarayan sintigrafi, diskografi, myelografi gibi ek tetkikler gerekebiliyor.






AMELİYATSIZ TEDAVİ MUMKUN MU?

Bel ve boyun fıtıklarının bazı şartlar dışında coğu zaman ameliyatsız tedavi edilmesi mumkun olabiliyor. Disk yırtılıp dışarı akmadıysa ve bu durum sinirlerde hasar yaratmadıysa tedavi coğu zaman ameliyat dışı yontemlerle gercekleştiriliyor. Yeni gelişen teknolojiler hastaların ameliyatsız tedavi olma oranlarının her gecen gun artmasını sağlıyor. Cerrahi tedavi kacınılmaz olduğunda bile coğu zaman hasta cok sınırlı bir mudahaleyle tedavi edilip gunler icinde normal hayatına donebiliyor.




TEDAVİ YONTEMİ HASTAYA GORE DEĞİŞİR

Uzmanlar “Hastalık yoktur, hasta vardır. Cok buyuk fıtığı olan bir hastaya oncelikle medikal tedavi, bazen de kucuk bir fıtığa cerrahi mudahale onerebiliyoruz” diyor. Hastanın yaşı, işi, sosyal durumu, hastalığının suresi ve eşlik eden rahatsızlıklar verilecek tedavi kararında etkin olan faktorler arasında bulunuyor. Bel ve boyun fıtıklarının tedavisinde bugun gelinen noktada cok gerekmedikce cerrahi mudahale yapılmaması, mutlaka cerrahi gerekiyorsa da bu işlemin hastaya en az zarar verecek duzeyde, kontrollu ve sınırlı olması tercih ediliyor. Orneğin artık fıtık icin neredeyse hic acık cerrahi onerilmediği gibi coğu zaman PELD (tam kapalı endoskopik fıtık ameliyatı) bile yeterli olabiliyor. Kansız ve hastanede yatmayı gerektirmeyen bu yontem sayesinde hasta birkac gun icinde işine ve sosyal yaşamına donuş yapabiliyor.

En onemli şeyin doğru tedavinin doğru zamanda yapılması olduğu belirtiliyor. Doğru teşhisle, doğru zamanda, doğru yapılmış bir ameliyatta başarı oranı yuzde 90'ları buluyor. Bel ve boyun fıtığı ameliyatlarından sonra yuzde 4-7 hastada nuks oluşabiliyor.




Bu noktada cerrahların, hastanın operasyonu sırasında, ozellikle de mikroskopik ya da endoskopik ameliyatta, diskin tumunu cıkarmalarının imkÂnsız olduğunun unutulmaması gerekiyor. İceride kalan materyal, yerinden koparak yuzeye doğru yer değiştirip sinire tekrar basabiliyor. Bu durum bu tip hastaların ikinci ya da ucuncu kez opere edilmek zorunda kalmalarıyla sonuclanabiliyor.



CERRAHİ DIŞI TEDAVİLER

Tedavi metotlarında son 10 yılda cok onemli gelişmeler sağlandığı belirtiliyor. Bunlar cerrahi dışı ve cerrahi olmak uzere 2 gruba ayrılıyor. Ceşitli ilaclar, istirahat, bel-boyun eğitimi ve egzersizleri birinci basamak tedavileri oluşturuyor. ŞikÂyeti suren hastalara ceşitli muayene ve tetkikler yapılıyor. Bir sorun tespit edilememesi halinde 4-6 haftalık bir alternatif tedavi programı uygulanıyor. Bu tedaviler şoyle sıralanıyor:

Fizik tedavi

Manuel tedavi

Fıtık icine ceşitli madde enjeksiyonları (Ozon, steroid, vs)

Omuriliğe ilac enjeksiyonla

Noralterapi

Proloterapi

Lazer tedavisi

Radyofrekans tedavisi




CERRAHİ TEDAVİLER

Klasik diskektomi (acık ameliyat): Genel anestezi altında geniş bir kesiden o bolgedeki kemik, kas ve dokular alınıyor.

Mikrodiskektomi (kapalı ameliyat): Genellikle spinal anestezi altında, birkac santimetrelik bir kesiden diğer dokulara minimal zarar verilerek mikroskop altında uygulanan bir yontemdir.

PELD (tam kapalı endoskopik fıtık ameliyatı): Lokal ya da spinal anestezi altında ince bir kanulle direkt diske girilip hicbir dokuya zarar vermeden yapılıyor.




FİZİK TEDAVİNİN YERİ TARTIŞILMAZ

Bel ve boyun fıtıklarında acil bir durum yoksa ve hastanın fıtığı yırtılıp kopmamışsa, fizik tedavi mutlaka yararlanılması gereken bir tedavi yontemi olarak goruluyor. Doğru secilmiş hasta grubunda, 2-4 hafta suresince uygulanan fizik tedavi seansları doğru medikal tedavi ve eğitimlerle birleştiğinde cok başarılı sonuclar veriyor.

Fizik tedavi sadece fıtık tedavisinde değil, cerrahi tedavi sonrası oluşan ağrı ve odemin cozulmesi ile kas ve eklemlerin eski gucune getirilmesinde de uygulanıyor.

Standart fizik tedavi uygulamalarına ek olarak son zamanlarda hastalarda tedavi alternatifleri arasına giren manuel terapi, proloterapiler ve bantlama tekniklerinden de başarılı sonuclar alınıyor.


Kaynak:f5


​