Astım nedir ?
Astım, dunyada cocukluk cağının en sık rastlanan kronik hastalığıdır. Hastaların atak zamanları dışında genellikle şikayeti yoktur. Atak sırasında havayolları tıkanır ve nefes alıp vermekte gucluk ortaya cıkar. Astım, tekrarlayan hışıltı (goğusten gelen ıslık sesine benzer ses), nefes darlığı, goğuste sıkışma hissi ve oksuruk ile seyreder. Şikayetler gece veya sabah erken saatlerde daha sık gorulur.
Hışıltısı olan butun cocuklar astım mıdır ?
Hışıltısı olan butun cocuklar astım değildir. Astım hastalarında atak sırasında hışıltı duyulur. Astım dışında tekrarlayan hışıltı sebepleri arasında kronik sinuzit, tekrarlayan viral alt solunum yolu enfeksiyonları, bronkopulmoner displazi, pirimer silier diskinezi vs.. sayılabilir. Ozellikle 3 yaşın altındaki cocuklarda tekrarlayan hışıltı ataklarının en sık sebebi viral alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Hastaların %60’ında bu şikayetler 3 yaşından sonra duzelir.
Benim cocuğum astım mıdır ?
• Sık tekrarlayan hışıltı atakları ve nefes darlığı
• Aktiviteyle artan oksuruk veya hışıltı
• Viral enfeksiyon (nezle, ust solunum yolu enfeksiyonu) olmaksızın geceleri devam eden oksuruk
• 3 yaşından sonra devam eden şikayetler
• Cocuğun, nezle olduğu zaman goğuste hışıltı ve uzun suren oksuruğunun olması
• Astım ilaclarıyla şikayetlerinin gerilemesi
• Aşağıdakilerin varlığında şikayetlerin ortaya cıkması veya kotuleşmesi:
1. Aeroallerjenler (ev tozu akarları, polenler, hayvan tuyleri, kuf mantarları..)
2. Sigara dumanı
3. Egzersiz, aktivite
4. Viral ust solunum yolu enfeksiyonları
5. Stres
Yukarıdakilerden bir veya birkacı varsa cocuk doktoruna veya cocuk allerji uzmanına başvurulması ve değerlendirilmesi gerekir.
Astıma sebep olan risk faktorleri nelerdir ?
Astım bazı genetik (ırsi) faktorler ve cevresel faktorlerin biraraya gelmesi ile oluşur. Genetik faktorler akrabalardan birinde astım gorulmesidir. En sık gorulen cevresel faktorler ise:
• Allerjenler (ez tozu akarları, polenler, kuf mantarları, hayvan tuyleri..)
• Besinler
• İlaclar, katkı maddeleri
Astım kontrol edilebilir mi ?
Astım coğunlukla kontrol edilebilir bir hastalıktır. Ailenin ve doktorun işbirliği ve iletişim icinde olması şarttır. Aileye astım atağının belirtileri anlatılmalı, akut atak tedavisi oğretilmelidir. Risk faktorlerinden kacınılması gereği anlatılmalıdır. Korunmaya dikkat edilir ve tedavide doktor ile işbirliği icinde olunur ise astım kontrol edilebilir bir hastalıktır.