Parmaklarınızı kıtlatıyor musunuz?
Uzmanlar, bircoğumuzun alışkanlık haline getirdiği parmak kıtlatmayı (cıtlatmayı) onermiyor. Eklemleriniz harap olabilir, kalıcı sorunlar oluşabilir.

Cunku The Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics ’da yayımlanan parmak kıtlatması araştırmasından hic de iyi sonuclar cıkmadı.


Yumuşak dokuda zedelenme, kavrama kuvvetinde azalma



Okan Universitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bolumu ’nden Yrd. Doc. Dr. Gamze Şenbursa, parmak kıtlatması alışkanlığının yan etkileri hakkında yapılan araştırmada elde edilen bulgular hakkında şu bilgileri verdi:
“Bu araştırmada parmaklarını kıtlatan 300 kişinin eklemlerindeki harabiyet incelendi. Eklemi kıtlatmayı alışkanlık haline getirenlerde yumuşak dokuda zedelenme, kavrama kuvvetinde azalma gibi sonuclar tespit edildi. Harabiyet eklemi cevrelen bağları hızlı ve tekrarlı bir şekilde gerilmesinin sonucudur. Profesyonel beyzbol atıcılarında da benzer yaralanmalar gorulmektedir ancak yaralanmalar daha ciddi seviyededir ve atış icin kullanılan koldaki daha fazla eklemi etkiler.”

Baloncuklar patlar ve eklemlerimizden ses gelir


Yrd. Doc. Dr. Şenbursa, parmaklarınızı birleştirip dışarıya doğru buktuğunuzde eklemlerinizden sesler gelirken, eklem icinde olup bitenleri şoyle anlattı:


“Eklemler iki kemiğin birleşim yerinde bulunur, yumuşak doku ve bağlar tarafından cevrelenir. Vucudumuzdaki butun eklemlerde sinoviyal sıvı da denilen kalın, berrak eklem sıvısı vardır. Eklemlerinizi kıtlatmak icin parmaklarınızı esnettiğinizde, eklemdeki kemikleri birbirinden ayırmış olursunuz. Boylece eklemi cevreleyen yumuşak doku kapsulu de esner. Kapsulun esnemesiyle eklem icindeki hacmi artırırsınız. Bir fizik kuralı olarak ‘hacim artarsa, basınc azalır ’. Eklem sıvısının basıncı duştuğunde sıvı icinde cozunmuş halde bulunan gazlar baloncuk haline gelir. Eklem yeterince esnediğinde kapsuldeki basınc duşer ve baloncuklar patlar. Bu patlama eklemlerinizden sesler gelmesine neden olur.


Gazların sıvıda tekrar cozunmesi 25-30 dakika surer ve bu sure icinde eklemlerden ses gelmez. Gazlar cozunduğunde eklemleriniz tekrar kıtlatılabilecek hale gelir.”



Kıtlatınca rahatlıyoruz ama...


Şenbursa, eklemleri kıtlattıktan sonra insanların rahatlama hissetmelerinin sebebini ise şoyle acıklıyor:
“Eklemlerden ‘cıt ’ sesinin alınmasından sonra eklem hareketinin arttığına dair kanıtlar bulunmaktadır. Eklem manipule edildiğinde eklemdeki hareketi algılayan reseptorler uyarılır ve eklemi cevreleyen kaslar gevşer. Eklemleri kıtlattıktan sonra insanların rahatlama hissetmelerinin sebebi budur.”
Bu arada, yapılan araştırmayla, parmak cıtlatmanın kireclenmeye sebep olmadığı da belirlendi.(milliyet)


Bazı insanlar her iki elinin parmaklarını birbirine gecirerek ve onları gererek ses cıkartırlar, yani cıtlatırlar. Coğumuz buradan gelen sesin kemiklerden geldiğini sanırız. En cok ve kolaylıkla cıtlattığımız yerler vucudumuzda en cok bulunan surtunmeli eklem yerleridir.
Bu tip eklem yerlerinde, meselÂ, parmaklarınızda, iki kemiğin birleştiği yerde bir bağlantı kapsulu vardır. Bu kapsulun icinde, kemiklerin hareketleri sırasında, buraları yağlayan bir sıvı vardır. Bu sıvının icinde erimiş halde oksijen, nitrojen ve karbondioksit gazları bulunur.

Vucudumuzda en kolay cıtlatabileceğimiz eklem yerlerimiz parmaklarımızdır. Parmaklarımız gerilince ve eklem yerlerimiz duzleşince bu kapsul de gerilir. icindeki sıvının basıncı azalır ve gaz kabarcıkları patlamaya baslar. iste kulağımıza gelenler bu seslerdir. Patlayan kabarcıklar neticesinde gazlar bu sıvıyı terk eder, sıvı daha da genlesir ve eklem yerinin hareket kabiliyetini arttırır. şuphesiz ki eklem yerinin gerilmesi, bu kapsulun boyu ile sinirlidir.
Eğer parmaklarınızı cıtlattığınız anda rontgeninide cekmiş olsanız, eklem icinde oluşan gaz kabarcıklarını gorebilirsiniz. Bu olay eklem yerindeki hacmi yaklaşık yuzde 15-20 arttırır. Ayni parmağınızı arka arkaya cıtlatamazsınız. Bir sure beklemeniz gerekir, cunku gaz kabarcıklarının sıvı icerisinde tekrar oluşması biraz zaman alır. Tum bu acıklamalar, deneylerle ispatlanmasına rağmen, yine de bu kadar kucuk gazin, bu kadar buyuk bir ses cıkartabilmesinin nedeni hÂl anlaşılmış değildir. Bu sorunun tatmin edici bir cevabi da henuz yoktur.

Ayrıca detaylı calışmalar gostermiştir ki, cıtırdama sırasında iki ayrı ses duyulmaktadır. Birincisinin gaz kabarcıklarının patlaması olduğu biliniyor.ikinci sesin ise kapsulun uzama sınırına vardığında cıktığı sanılıyor.

Parmaklarımızı cıtlatmak vucudumuz icin zararlı midir?

Surekli olarak bunu yapanlarda ve bunu alışkanlık haline getirenlerde, eklemler etrafındaki yumuşak doku zarar gormekte, parmaklar şişmekte, dolayısı ile elin kavrama gucu azalmaktadır