GAZİ Tıp Fakultesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Kliniği ’nden Prof. Dr. Esin Şenol, endustriyel tavuk, tavuk urunleri ve yumurta tuketilmesiyle tavuk gribinin bulaşmayacağını soyledi.

Ankara Universitesi Veterinerlik Fakultesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı oğretim uyesi Prof. Dr. Mehmet Akan da kuş gribinin Turkiye ’de insan sağlığı icin risk oluşturmadığını belirterek “Dunyada insanlara yiyecekle (tavuk, tavuk urunleri ve yumurta) bulaşan tavuk gribi vakası yok” dedi.

1997 ’den beri bilinen kuş gribinin hem kıtaları aşması hem de konak yelpazesini genişletmesinden (insanlara gecebilmesi) dikkatli olduklarını belirten Prof. Dr. Şenol, “İnsan sağlığı acısından riskli bir durumda değiliz. Halk sağlığı sorununa yol acması veya mevsimsel grip kadar yayılması riski cok duşuk, beklemiyoruz. Sadece hasta hayvanların dışkı, tukuruk ve burun salgılarıyla yoğun ve onlem almadan temas eden kişiler risk altında. Etin ve yumurtanın tuketilmesi risk oluşturmuyor. Gıda kaynaklı bir hastalık değil. Yine de hastalığın gorulduğu bolgelerde yaşayanların, tavuk etini 70 derecede, iyice pişirerek, yumurtayı da katı yemesi daha emniyetli. Endustriyel tavuk ve urunlerinde ise bu risk bulunmuyor” dedi.

YOĞUN TEMASLA GECEBİLİR
Halen ABD, Kanada, Almanya, Romanya, Bulgaristan gibi pekcok Avrupa ulkesinde de tavuk ciftliklerinde gorulen kuş gribinin, insan sağlığını tehdit etmesinin sozkonusu olmadığını belirten vurgulayan Prof. Dr. Akan, “Sadece hasta hayvanlarla yoğun ve birebir temas halinde insana kuş gribi bulaşabiliyor. Turkiye ’de 2006 ’daki kuş gribi salgınında kaybedilen 4 kişi hasta hayvanlarla gece-gunduz aynı ortamda yaşıyor, yatıyorlardı. Hasta hayvanla uzun sureli temas, virusu insanlara bulaştırmıştı” dedi.

AMBALAJLI VE MARKALI URUNLERDE RİSK YOK
Deneysel calışmalara gore H5N1 yani kuş gribi 70 derece, 2 dakikada oluyor. Dış ortamda ise 20 derecede, 7-10 gun yaşıyor. Prof. Dr. Akan, “Tavuk ve yumurta tuketicileri icin şu anda bir risk yok. Halen piyasada olan, ambalajlı ve markalı tavuk ve tavuk urunleri guvenle, nasıl isteniyorsa tuketebilir. İnsan sağlığı acısından hicbir risk yok. Kastamonu ve Edincik ’de alınan karantina ve diğer onlemler dunya standartlarında” dedi.

ASIL SORUN ACIKTA BESLENEN TAVUKLAR
Kuş gribi salgınından, hasta gocmenlerle teması olan acıkta beslenen tavukların sorumlu olduğunu one suren Prof. Dr. Akan, şunları soyledi: “Hastalık once koy tavuklarına bulaşıyor. Yasak olmasına rağmen canlı, kanatlı satışları pazarlarda suruyor. Canlı kanatlı tuketiminin atması cok sayıda bulaşmaya(hayvanlarda) neden olabilir. Tum gelişmiş ulkelerde hastalık cıktığında serbest kanatlıların hareketleri kısıtlanıyor. Tuketicilere tavsiyemiz ambalajlı ve markalı urunler tuketmeleri.”

Daha once de salgın yaptı
Turkiye ’de kuş gribi 2005, 2006, 2007 ve 2008 ’de tavuklarda salgınlarda yaptı. 2006 ’da en yuksek vaka sayısını ulaşıldı. Hastalığın bulaştığı 4 kişi kuş gribinden yaşamını kaybetti. Turkiye ’nin 2006 ’da uyguladığı grip kontrol programı uluslararası hayvan sağlığı otoriteleri tarafından uygulanan en etkili yontem olarak ilan edilmişti.





Sorularla kuş gribi
Kuş Gribi nedir?

- Başta hindi ve tavuklar olmak uzere kanatlı hayvanları etkileyen ve bu hayvanlarda olume neden olan bir hastalıktır. Hastalığın etkeni H5N1. H5N1 ’in yer aldığı Influenza A virus grubu, kanatlı surulerinde cok hızlı yayılıyor. Kontrolu oldukca zor ve bir ulkeden diğerine goc eden kuşlarla taşınıyor. Kanatlılarda tedavisi yok ve şiddetli olumle seyrediyor.


H5N1 ’in ozelliği ne?

- Hindi ve tavuklar icin yuksek duzeyde hastalık gucune sahip. İnsanlar icin değil, tavuk ve hindiler icin onemli. Olumcul ifadesi, kanatlı hayvanlar icin kullanılıyor. Formalin ve iyodlu dezenfektanlar ile kısa surede oluyor. Duşuk ısıda uzun sure yaşıyor. 22 derecede 4 gun, 0 derecede 30 gunden fazla canlı kalabiliyor.

İnsanlara nasıl bulaşabiliyor?

- İnsanlara cok zor bulaşıyor. Hasta hayvanların vucut cıktılarına cok uzun sure temasla gecebiliyor. Hasta hayvanın eti veya yumurtasıyla insana bulaş henuz bildirilmedi. Tavuk eti ve yumurtayı yiyebilirsiniz.

Kuş gribi insandan insana bulaşabilir mi?

- Şimdiye kadar boyle bir bulaş bildirilmedi.

İnsana bulaşırsa hangi belirtileri gosterir?

- Ateş, oksuruk, boğaz ağrısı, kas ağları gibi klasik grip virusu belirtileriyle seyrediyor. Genellikle 48 saat icinde hasta kotuleşiyor. Ponomoni ve akut solunum sıkıntısı gelişiyor. Hastaların ortalama yuzde 50-70 ’i kaybediliyor.

İnsan sağlığına tehdit yok
SAĞLIK Bakanlığı Turkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanı Prof. Dr. İrfan Şencan, şu anki kuş gribi salgınının 2006 ’da yaşananla kıyaslanmayacak kadar lokal olduğunu soyledi. Prof. Dr. Şencan, “Şu an icin insan sağlığı acısından bir tehlikesi yok” dedi. Tavuk eti ve yumurta yenmesinde bir sakınca olup olmadığıyla ilgili sorumuzu Prof. Dr. Şencan, “Oğlen tavuk eti ikram edildi, yedik” diye yanıtladı.

BEYAZ ETCİLER: KUŞ GRİBİ BİZDE YOK
BEYAZ Et Sanayicileri ve Damızlıkcıları Birliği (BESD-BİR) Başkanı Sait Koca, Bandırma Edincik ’te saptanan kuş gribi vakalarının yumurta ureticileri ile ilgili olduğunu; beyaz et ureticileri ile ilgili bir vakanın bulunmadığını soyledi. Reuters ’a yaptığı acıklamada Koca, “Tespit edilen vakalar beyaz et ureticilerinde değil, yumurtacılarda. Yumurta ureticileri tek tek işletme şeklinde faaliyet gosteriyor. Biz ise entegreyiz. Entegre tesislerde zaten ciddi guvenlik tedbirleri uygulanıyor. Ama bu vakalardan sonra entegre tesislerde de tedbirler daha da artırılıyor” dedi. Bolgenin kuşların goc yolu uzerinde bulunması nedeniyle riskli bir bolge olduğunu belirten BESD-BİR Başkanı Sait Koca, “Goc eden kuşlar vasıtasıyla acık alanda beslenen tavuklara kuş gribi bulaşabiliyor. Zaman zaman bu tur vakaların meydana gelmesindeki temel sebep bu” diye konuştu.



Kaynak: Hurriyet