​

Ayak Başparmağı İncinmesi
Ayak başparmağı incinmesi sporcuların başına sık gelen sakatlanmalardır. Cok daha kotu sakatlanmalar var olsa da ayak başparmağı etrafındaki yumuşak dokunun sakatlanması bir oyuncuyu oyun dışında bırakabilir ve bir danscının haftalarca sahneye cıkmasını engelleyebilir. Bu sakatlık daha ziyade suni cim sahada futbol oynayanlarla ve danscılarla alakalı bir sakatlık olarak kabul edilse de, aynı sakatlığı yaşamanız icin yıldız bir sporcu veya profesyonel balerin olmanız gerekmez. Ayak başparmakları normal olanın otesinde esneyen herkesin başına gelebilir.




​
Belirtiler
Ayak başparmağı incinmesinin en yaygın belirtisi ayak başparmağının dibinde bir sakatlanma sonucu aniden ortaya cıkan ağrıdır. Şiş de olabilir. Bazen sakatlanma sırasında bir “kırt” sesi duyulabilir. Genellikle butun eklem sakatlanmadan etkilenir ve başparmak hareketleri sınırlanır.

Sebepler
Ayak başparmağı incinmesi ayak başparmağı etrafındaki, yukarı ve aşağı hareketlerde bir menteşe gorevi goren bağ dokuların incinmesidir. Ayak başparmağınızın hemen arkasında, parmağınızı hareket ettiren tendonların icine gomulmuş olan iki tane bezelye bicimli kemik bulunur. Sesamoit denilen bu kemikler tendon icin bir makara gorevi gorur ve koşarken ve yururken kendinizi yukseltmenizi sağlar. Ayağa binen yuku taşımaya da yardım eder.

Yururken ve koşarken her adımda topuğunuzu kaldırıp vucut ağırlığınızı ayağınızın on tarafındaki cıkıntıya verirsiniz. Belli bir noktada ayak başparmağınızın yardımıyla kendinizi one iter ve ağırlığınızın diğer ayağa kaymasını sağlarsınız. Eğer ayak başparmağınız herhangi bir nedenle yuzeyde kalır ve sizi itmek icin kalkmazsa, eklemin birden sakatlanma ihtimali vardır. Ya da calım yaparken one duşerseniz ve bu sırada parmağınız duz kalırsa, etki parmağınızı normal limitinin ustunde zorla elinizle arkaya bukmekle aynıdır. Bir keresinde guclu bir şekilde veya zaman icinde birbiri ardına ayak başparmağının bu şekilde zorlanması eklemi cevreleyen bağ dokulara hasar verebilir.

Genellikle bu sakatlanmalar ani olur. En cok cimden daha sert olup ayakkabı tabanının yapışmasına neden olabilen suni sert yuzeylerde mucadele eden sporcularda gorulur. Eğer giyilen ayakkabı ayağa gerektiği gibi bir destek vermiyorsa, cim gibi yumuşak zeminlerde de meydana gelebilir. Bu sakatlanma ayak başparmağının sonuna kadar bukulmesine izin veren yumuşak ayakkabı giyen sporcu ve danscılarda da gorulur.





Teşhis​
Doktorunuz muayene sırasında size sakatlanmanın ayrıntılarını, mesleğinizi, spor yapıp yapmadığınızı, giydiğiniz ayakkabının ceşidini ve daha onceki ayak sorunlarınızı sorar. Ayağınızı inceler, herhangi bir şiş var mı diye bakar ve sağlıklı ayak başparmağınızla sakatlanmış olanı karşılaştırır. Doktor kırık gibi bir sakatlanma ihtimalini elemek icin bir rontgen cektirir. Bazı durumlarda doktorlar kemik taraması, MR taraması, tomografi taraması gibi diğer tarama testlerinin yapılmasını isteyebilir.

bundan sonra fiziksel muayenenin ve tarama testlerinin sonuclarına bakılarak konur.

Tedavi

Bu incinmeye en temel yaklaşım sakatlanmaya iyileşmesi icin vakit tanımaktır, yani ayağınızın dinlendirilmesi gerekecektir. Doktor ağrınızı dindirmek ve iltihaplanmayı azaltmak icin recetesiz satılan ağrı kesicileri tavsiye edebilir. Ayak başparmağı, uzerindeki baskıyı azaltmak icin yandaki parmağa bağlanabilir ya da ayak alcıya alınarak veya parmağın hareket etmesini engelleyen ozel botlar giyilerek hareketsiz kılınır. Doktorunuz sakatlanmış noktaya ağırlık bindirmemeniz icin bir sure koltuk değneği kullanmanızı isteyebilir.

Ağrının dinmesi genelde iki ila uc hafta arasında surer. Eklem uclarının sabitlenmesinden sonra bazı hastalar sakatlanmış parmağın eski hareketini, gucunu kazanması icin fizik terapiye ihtiyac duyabilir.
​
Onleme
Tedavinin amaclarından biri sakatlanmanın nicin meydana geldiğini değerlendirmek ve yeniden olmasını engellemek icin adımlar atmaktır.

Ayak başparmağı incinmesini onlemenin yollarından biri de ayak parmağı ekleminin cok bukulmesini onleyen, ayağı destekleyen ayakkabılar giymektir. Doktorunuzun tavsiye edebileceği, ozel parmak koruyucu şeyler de takabilirsiniz.

Bir fizik terapist veya spor sakatlanmalarında uzman bir doktor, yuruyuşunuzde sakatlanmaya yol acacak bozuklukları duzeltmeye ve sakatlanma ihtimalini azaltmak icin antrenman teknikleri oğrenmenize yardım eder.

Kaynak:hemen sağlık