​
Kış aylarıyla birlikte soğuk havaların da artması, birtakım hastalıklara yol acabiliyor.
Kış aylarıyla birlikte soğuk havaların da artması, birtakım hastalıklara yol acabiliyor. Soğuk hava ve ruzgar ozellikle yuz bolgesindeki sinirleri olumsuz yonde etkileyerek yuz felcine sebep olabiliyor. Bunun sonucunda da ağızdaki kaslar ve beyin fonksiyonları bozulabiliyor.
Noroloji Uzmanı Uzm. Dr. Mehmet Emin Cakır, "Yuz felci hızlıca ilerler. Birkac saat veya gun icerisinde dahi maksimum seviyeye ulaşabilir. Yuz felcinde ilk 3 gun en onemli donemdir" diyor.


Yuz felcinin en buyuk nedeni soğuk hava

Yuz hareketlerini yapabilmek icin yuz bolgesindeki sinirlere beyinden komut gelmesi gerekir. Eğer bu sinirlerde herhangi bir sorun yaşanırsa yuz felci gelişebilir. Yuz felci, kulak arkasındaki kemiğin (temporal kemik) icinden gecen yuz sinirinin (fasial sinir) etrafında odem veya enflamasyon olması sonucunda oluşur. Yuz felci icin yaş ve cinsiyet farkı yoktur, her kişide gorulebilir. Ozellikle soğuk ve ruzgarlı havalar bu hastalığa zemin hazırlayabilir. Hasta soğuk sebebiyle istemsizce kendini kasabilir veya korunmasız olarak dışarıya cıkabilir. Bu nedenle kış aylarında yuz felcinde artışlar gozlemlenir. Yapılan araştırmalarda da yuz felcinin en buyuk nedenlerinden birinin soğuk hava olduğu belirlenmiştir.

Her kişide aynı derecede kendini belli etmeyebilir

Yuz felci olan bir hastada en belirgin bulgu yuzdeki kasların calışmaması, kulak arkasında beliren ağrı ve uğultudur. Yuz felci her kişide aynı derecede kendini belli etmeyebilir. Bazı hastalarda hafif derecede olabilir. Bu tip hastalarda kişinin yuzunun bir tarafındaki mimik ve kaslarda hareketsizlik olur. Hasta aynı taraftaki gozunu kapatamaz, dudağı sağlam tarafa kayar, ıslık calmakta zorlanır ve salgılar gozlemlenir. Yuz felci olan bolgede, dilin yarısında tat duyusu da kaybolabilir. Hastalığın daha ağır seyrettiği durumlarda ise; yeme ve icmede zorlanma, konuşmada bozukluk, aşırı sese duyarlı olma, gozyaşında ve tukuruk salgısında belirgin derecede artmalar gorulebilir. Ayrıca istemsizce goz kapamak-kırpmak, kaşları oynatmak da diğer belirtilerdir.




Romatizmal hastalığı olanlar daha cok etkileniyor

Soğuk ve nemli havalarda insan vucudunda genel bir enflamasyon olabilir. Soğuk havayla birlikte ruzgar da yuzdeki sinirlerde gerilme ve kasılmalara yol acabilir. Hissizleşme sonucu da yuz bolgesi ve cilt elastikiyetini kaybederek savunmasız kalabilir. Romatizmal hastalıkları olan kişiler, genellikle soğuk ve nemli havalarda daha fazla rahatsızlık hissederler. Bu nedenle yuz felcine coğunlukla boyle havalarda daha fazla rastlanabiliyor.

Yuz bolgesi haricinde kulakta korunmalı

Yuz felci bazen, kulak-boğaz enfeksiyonlarından sonra ya da soğuk ve ruzgara maruz kalınan tarafta da oluşabilir. Soğuk, kulağın arkasındaki kemiğin icinde bir odem yani sıvı birikmesine ve iltihaplanmaya sebep olur. Bu durumda aynı tarafta yuz felci ile sonuclanabilir. Toplumuzda yuz felcine en sık rastlanma sebebi de kulakta oluşan bu iltihaplanmadır. Bu duruma bell paralizisi adı verilir. Ani sıcak-soğuk hava değişimleri ve nem de yuz felcini tetikleyebilir. Aşırı sıcak bir ortamdan soğuk bir alana cıkıldığında yuz bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Bu sebeple yuz bolgesini korumak oldukca onem taşır.

Yuz felcinden korunabilmek icin sadece yuz bolgesini değil, kulağın arkasındaki kemiği de korumak gerekir. Cunku bu kemiğin icinde oluşan odem sebebiyle yuz felci oluşur. Soğuk havalarda kalın giyinerek, kaşkol veya eldiven takarak beden korunabilir ancak yuz bolgesi icin bu durum daha farklıdır. Yuz bolgesi direk olarak havayla temas ettiğinden dışarıdan gelen herhangi bir mudahaleye karşı daha hassastır. Bu nedenle yuz felci en cok soğuk havayı sever ve kendini iyi koruyamayan kişileri secer.

Islak sacla dışarıya cıkmayın

Kış aylarında soğuğun fazla hissedildiği saatlerde dışarıya mumkun olduğunca cıkmamak gerekir. Yuzun direk olarak ruzgar veya cereyanda kalmamasına ozen gosterilmelidir. Ayrıca banyo sonrası hemen dışarı cıkılmamalıdır. Ozellikle saclar ıslak bırakılmamalı ve iyice kuruduğundan emin olunmalıdır. Aşırı soğuk hava ve ruzgardan korunabilmek icin kar maskesi, bere gibi aksesuarlar kullanılmalı ya da kapşonlu montlar tercih edilmelidir. Kaşkol veya atkıyla boyun ve yuz bolgesinin buyuk bir kısmı da korunmalıdır.

Yuz felci hızlı ilerler

Yuz felcinin seyri (prognoz) genellikle cok iyidir. Ancak yuz felci hızlıca ilerler. Birkac saat veya gun icerisinde dahi maksimum seviyeye ulaşabilir. Yuz felcinde ilk 3 gun en onemli donemdir. Her hastalıkta olduğu gibi yuz felcinde de erken teşhis ve tedavi onem taşır. Bu nedenle yuz felci belirtileri yaşayan bir hastanın vakit kaybetmeden noroloji uzmanına başvurması gerekir. Hastaların yuzde 80'i cerrahi tedaviye ihtiyac duyulmadan bir kac gun veya 1 hafta icinde tamamen iyileşme gosterir. Ancak hastanın mevcut olan başka bir rahatsızlığı varsa bu durum da goz onunde bulundurulmalıdır. Yuz kasları icin yapılan masaj ve egzersizler tedaviyi buyuk olcude hızlandırır.

Halk arasında yuz felci olan bir hastaya genellikle sakız ciğnemesi onerilir. Oysa bu rahatsızlıkta yuzun mimik kasları etkilenir, ciğneme kasları sağlamdır. Yani sakız ciğneyerek ciğneme kaslarımızın egzersizini yapmış oluyoruz. Dolayısıyla yuz felcinde sakız ciğnemenin bir anlamı yoktur. Ayrıca yuz felci nadir de olsa tekrar edebilir. Bu oran yaklaşık olarak yuzde 5 ile 10 civarındadır. Tabi bu durumun oluşabilmesi icin altta yatan başka bir hastalık veya risk faktorunun olup olmadığı tespit edilmelidir.

Aracta cam acık gitmek, terli olmak sakıncalı

Aracta cam acıkken seyahat etmek ya da arac kullanmak yuz felcine zemin hazırlayabilir. Ozellikle terliyken yuzun direk olarak ruzgar ve cereyan ile temas etmesi bu durumu kolaylaştırır. Aynı risk arac icinde klima acıkken seyahat ederken de gecerlidir. Uzun sure soğuk havaya maruz kalmak yuz felci riskini artırabilir. Bu nedenle araba camları uzun sure acık bırakılmamalı, klima acılacaksa da yuz bolgesine yonlendirilmemelidir. Ayrıca aşırı soğuk havalarda kulakları ve kulak arkasındaki kemiği korumak da cok onemlidir.

Kimler risk altında?

Yuz felcinde soğuk hava haricinde hastanın yaşı da oldukca onemlidir. Bu sebeple yuz felci genellikle cocuklarda daha az rastlanır. Daha onceden yuz felci gecirenler, kulak enfeksiyonu olanlar, bağışıklık sistemi baskılananlar ve ameliyat gibi buyuk bir operasyon gecirmiş olan kişiler daha fazla dikkatli olmaları gerekir. Bunların haricinde diyabet hastaları, gebeliğinin son 3 ayında olan hamileler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar risk grubundadır. Ayrıca stres, depresyon, duzenli beslenememe ve uyku problemleri de yuz felcine yakalanma oranını yukseltir.

Kaynak:caferuj