Gozlerinin guzelliğinin hakkını teslim etsek de pek kıymetini bildiğimiz soylenemez. Hatta nedense en sunturlu kufurlerimizi onun ustunden ederiz. Oysa dunyada eşeğe cok buyuk saygı duyuluyor. Eşek, geleceğin en kıymetli hayvanı olacak, demedi demeyin.



Eşek sutunun, anne sutu kadar besleyici, bazı hastalıkları iyileştirici ozelliklerini biliyordum ama insanı guzelleştirdiğini ilk defa işitiyordum. Ben farkında değildim ama antikcağdan beri -ozellikle kadınlar- bunu biliyormuş. Sezin Oney ’in, ‘Metro Gastro ’ dergisindeki makalesinden oğrendiğime gore, MO 69 yıllarında yaşayan Mısır Kralicesi Kleopatra ’nın sut banyosunda kullanılacak sutu temin etmek icin tam 700 eşek sağılıyormuş! Oney ’in makalesinde, Kleopatra ’nın banyo icin kullandığı eşek sutunun, ‘ekşitilmiş sut ’ olduğu one suruluyor. Bu iddiayı atanlar, sutteki şeker laktozunun bakteriler tarafından laktik aside donuşturulduğunu, ortaya cıkan ekşi sutun de ‘deriyi cilalama ’ ozelliğini kazandığını belirtiyor.




PAPA DA EŞEK SUTU İCİYORMUŞ

Kleopatra ’nın eşek sutuyle ilişkisini kanıtlayacak belge yok ama Roma İmparatoru Neron ’un ikinci karısı Poppea Sabina ’nın eşek sutuyle yıkandığına dair yazılı kayıtlar var. Kayıtlara gore, kralice sut banyosunun yanı sıra yuzunu de her gun eşek sutuyle yıkıyordu. Romalı tarihci Gaius Plinius Secundus ’a gore, Roma Kralicesi ’ne eşek sutunun, ‘cildini hastalıklardan ve guzelliğini bozulmaktan koruyacak bir sihir ’ olduğu soylenmişti. Eşek sutunun sihrine inanan tek kişi kralice değildi. MO 48 ile 17 arasında yaşayan İmparator Birinci Claudius ’un karısı Valeria Messalina, yuzune eşek sutu emdirilmiş ekmekle yapılmış guzellik maskesi uyguluyordu. Romalı tarihci ve doğa bilimcisi Gaius Plinius, ‘Doğa Tarihi ’ adlı eserinde eşek sutunun yararlarını şoyle sıralamıştı: “Sallanan dişleri sağlamlaştırır, zehirlerin etkisini bertaraf eder, gozlerdeki hastalık izlerini siler”.





Hindistan ’ın bazı bolgelerinde, yeni doğan cocuklar hÂl eşek sutuyle besleniyor. Bu sutun, cocukların bağışıklık sistemini guclendirdiğine ve sesini guzelleştirdiğine inanılıyor.

Papa Francis ’in gecenlerde cocukluğunda annesinin sutune ilave olarak eşek sutu de ictiğini soylemesi tum dikkatleri bu konuya cevirdi. Eşek sutunden medet umanların sayısı bu acıklamadan sonra arttı. Avrupa ’nın bircok kentinde eşek ciftlikleri kurulmaya başlandı. Eşek sutunden para kazanmaya başlayanların sayısı giderek artıyor. Bu, en cok Kıbrıs Rum Kesimi ’ndeki girişimcilerin işine yaradı. Dunyaca unlu Kıbrıs eşekleri, Avrupalı yatırımcılar tarafından kapışılıyor. Bu arada, gunde 3 litre sut veren Sicilya eşekleri de rağbet goruyor. İtalya ’daki 780 eşek ciftliğinde Sicilya eşekleri besleniyor.

Eşek sutu kolay ulaşılacak bir besin maddesi değil. Cunku pahalı. Bir eşekten gunde ancak 1-3 litre arası sut sağılabildiği icin uretim miktarı duşuk. İtalya ve Sırbistan ’da eşek peynirinin kilosu bin euro ’dan satılıyor. Fiyatın yuksek olmasının nedeni de 100 kilo sutten ancak 1 kilo peynir yapılabilmesi. İsvicre ve İtalya ’da bazı firmalar, eşek sutu tozu uretebilmek icin yatırımlar yapıyor. Yatırımcılar, eşek sutu tozunun, cocukların beslenmesinde ve kozmetik sanayiinde daha verimli kullanılacağını one suruyor.



​
TURKİYE ’DEKİ EN BUYUK EŞEK CİFTLİĞİ

Gelelim bize... Malum, gozlerinin guzelliği dışında bizde pek sevilmez eşek. En sunturlu kufurlerimizi onun ustunden ederiz. Biri sozunuzu dinlemediği zaman, ‘Eşek başı mıyım ’ deriz. Bir şeyin kıymetini bilmeyenler icin, ‘Eşek hoşaftan ne anlar ’ deyimini kullanırız. Birisinin aptallığını vurgulamak icin, ‘eşek kafalı ’ yakıştırmasını yaparız. Kotu duruma duşenlerle, ‘Eşekten duşmuşe dondu ’ diye alay ederiz... Batı ’nın onunla ilgili yatırımlar yapması, bu guzel hayvana bakış acımızı değiştirecek mi acaba?

Turkiye ’de de eşeğin kıymetini bilmeye başlayanlar var: İstanbullu uc girişimci, Tire ’de 24 donum ustune eşek ciftliği kurmuş. Şimdilik 60 eşekleri var. Girişimciler son yıllarda eşek fiyatlarının arttığını belirtiyor. Onceleri kimselerin yuzune bakmadığı bu hayvanların tanesine, şimdilerde 2 bin 500 lira istendiğini one suruyorlar.

Bursa ’nın Orhaneli ilcesindeki ciftlikse işe 24 eşekle başlamış. Ciftlik sahipleri sut siparişini karşılayamadıklarından yakınıyor. Turkiye ’deki en buyuk eşek ciftliğiyse Kırklareli ’nde. Şimdilik 230 eşekleri var. İşletmeciler eşeklerin aylık masrafının 20 bin lirayı bulduğunu soyluyor. Ciftlik yetkilileri suttozunun 100 gramının 200 liradan satılacağını belirtiyor. Sozun ozu; sutunden sağlık fışkıran eşekler, yakın geleceğin en kıymetli hayvanları arasında yer alacak. Aklınızda bulunsun.




ARAŞTIRMACILAR ANNE SUTU KADAR BESLEYİCİ OLDUĞUNU SOYLUYOR

Eşek sutunun ateşli savunucularından biri de, tıp biliminin kurucusu Hipokrat ’tı. MO 460-370 arasında yaşayan Hipokrat; ateş, burun kanaması, enfeksiyon, karaciğer sorunları, odem, zehirlenme ve yaralanmalara karşı eşek sutu oneriyordu. Araştırmacılar, eşek sutunun tedavi edici ozelliğinin, laktoz oranının yuksek olmasından kaynaklandığını belirtiyor. Buna gore eşek sutu, anne sutu kadar besleyici.


Kaynak:Hurriyet