Boğazda, kucuk dil arkasında, bademciklerin olduğu bolgenin (farenks) iltihaplanması. Faranjiti oluşturan nedenlerin başında virusler ve bakteriler gelir. Cocuklarda faranjitlerin yuzde 95’i viruslerdir. Erişkinlerde ise yuzde 3-5 oranında bakterilerdir. Bu tur mikroplarla oluşan faranjitlere akut faranjit denir.

Burnun mekanik olarak tıkanıklığı, kemik eğrilikleri ve burundaki etlerin buyuk olması, alkol, sigara, alerji, beslenme bozuklukları, iklim değişiklikleri ozellikle ust solunum yollarının diğer hastalıkları gibi faktorler faranjitin gelişmesini kolaylaştırır. Hastalık, vucutta lokal ve genel belirtiler gosterir. Lokal belirtiler; boğazda ağrı, yanma, batma hissi, oksuruk, yutma zorluğu ve boğazın o bolumunde şişlik ve kızarıklık ile kendini belli eder. Bunlar lokal belirtilerdir.

Genel belirtiler; ateş yukselmesi, boyundaki lenf bezlerinin şişmesi, iştahsızlık, hÂlsizlik, yorgunluk gibi belirtilerdir. Hastalığın tedavisi mutlak surette istirahat, kalorisi yuksek gıdalar, ayrıca ilac, vitamin ve nefes acıcı ilaclarla olur. Eğer akut faranjit tam tedavi edilmez ve kolaylaştırıcı faktorler hÂlen devam ediyorsa hastalık kronikleşebilir. Ayrıca kronikleşmede şu etkenler de sayılabilir: Ailevî yatkınlık, dolaşım sistemi hastalıkları, bobrek hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin hastalıklar ve gayrisıhhî ortamlarda calışma hastalığın kronikleşmesine yardımcı etkenlerdir. Bir başka neden de farenkse komşu organların kronik hastalıklarıdır. Kronik faranjitin şekillerini hekim saptar.

Bunlar şoyle sıralanabilir: Basit tipte kronik faranjit, daha cok genclerde gorulur. Muayenede farenks mukozasında kırmızılık ve uzerinde ufak tipte kabarcıklar hÂlinde lenf bezleri gorulur. Yine bu bolgede kurumuş ifrazat vardır ve hasta bunu cıkarmak icin gıcık şeklinde oksurmek ister. Hypertrofik şeklinde lenfler biraz daha buyumuştur. Dolayısıyla farenks mukozası kalınlaşmıştır ve hasta, genzinde tutkal gibi yapışık ifrazat olduğunu soyler. Lateral faranjitte ise farenksin yan duvarlarında, yani bademciklerin arka tarafında yukarıdan aşağıya inen şerit şeklinde kalınlaşmış mukoza ve lenf bantları gorulur.

Hasta, sabah kalktığı zaman boğazında ağrı ve sanki yabancı cisim varmış gibi bir durumun olduğunu hisseder. Atrofik faranjit de farenks mukozası incelmiş, pembe gorunumunu kaybetmiş, soluk bir durumdadır. Hastanın boğazında kuruluk ve sertlik hissi, yapışkan kabukların bulunması, nefesinin kokması şikÂyet konusudur. Mukozanın gorunumu cilalı gibidir. Kronik faranjit ve faranjitlerin tedavisi; akut faranjitlerin doğru tedavi edilmesi, ilacların doğru alınması ve tam istirahattir. Eksik tedavi, hastalığı uzatır. Hastanın ailevî yatkınlığı varsa, kronikleştiyse, mevcut hastalığı kolaylaştırıcı faktorlerin ortadan kaldırılması gerekir. En onemlisi, burunda solunumu engelleyen bir kemik eğriliği veya et varsa duzeltilmesi gerekir. Buyuk kentlerdeki hava kirliliği de faranjit nedenidir.



Farenjit Belirtileri

- Boğazda ağrı, yanma, kuruluk hissi, kaşınma,
- Yutkunurken zorlanma.
- Oksuruk,
- Ateş, ses kısılması,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Burnun akması,
- Toz ve yiyeceklere karşı hassasiyet gelişiyor,


Kimilerinde Farenjit uzun sureden beri vardır ve cok fazla rahatsız edici şikayetler gozlenmez. Bu durumda farenjit hastalığı kronikleşmiştir. Muzmin farenjit denilen durum ortaya cıkar. Farenjit Hastalığın cok şiddetli olduğu ve yeni yeni gorulduğu durum ise akut farenjit adını alır. Farenjit hastalığınız olup olmadığını oğrenmek icin uzman bir hekime danışmalısınız.


Akut Farenjit :

Hastanın şikayetleri daha belirgindir. Boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu, boğazda kuruluk,yanma veya kaşınma hissi, ateş, oksuruk gibi şikayetler olur. Boyunda beze, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, halsizlik, kırgınlık, ses kısıklığı gibi şikayetlerde gorulebilir. Akut farenjit herkesde gorulebilir

Kronik Farenjit :

Kronik farenjit te ateş, halsizlik ve kırgınlık gibi şikayetler belirgin olarak gorulmez. Boğaz ile ilgili şikayetler daha hafiftir ama bu şikayetle hic kaybolmaz ve yahut sık sık ortaya cıkar. Boğazda kuruluk hissi, gıcık, yanma, kuruluk, yabancı cisim hissi, takılma, hafif yutkunma zorluğu gibi şikayetler olur.

Gıcık oksuruğu şeklinde bir oksurukte eşlik edebilir. Hastalar boğazını temizleyerek rahatlayacakları hissine kapılırlar ve surekli temizleme hareketi yaparlar. Ancak bu coğu zaman boğazı daha fazla tahriş etmeye neden olur.

farenjit hastalığın bazı belirtileri girtlak kanseri hastalığı belirtileri ile benzerlik gostermektedir. Ornegin ;Ses kısıklığı, boğazda takılma ve Kulak ağrısı Girtlak Kanseri hastalığınında da gorulebilir, Bu sebebden uzun suren problemlerinizde ornegin uzun sureli ses kısıklığında (uşutmeden oluşan ses kısıklığı birkac gunde gecer ) mutlaka konusun da uzman bir hekime danışılmalıdır. Erken teşis icin bu cok onemli




Farenjit ' den Korunma Yolları

Farenjit ' den korunmak icin sigarayı bırakmak gerekir. Boğazı tahriş eden aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kacınılmalıdır. Boğazı temizlemek de tahriş edici olduğu icin yapmamak gerekir. Tozlu ve kirli ortamlardan, kapalı yerlerden uzak durmak gerekir. Elleri sık yıkamak ise enfeksiyonu onlemeye yardımcıdır. Eğer alerjiniz varsa buna neden olan şeylerden korunmalısınız. Mide asidinin boğaza kactığı reflu gibi bir sorununuz varsa cay, kahve, alkol, kola gibi icecekleri azaltmak.

Duzgun bir yaşam, duzenli yapılan spor ve vitaminsiz kalmamak farenjit ' den korunmayı sağlayan durumlardır.





Nasıl Farenjit Oluruz?

Boğazın arka kısmı mikroplara, toza, ısıya karşı hassastır. Hem akut farenjit hem de kronik farenjit ' in nedenleri birbirine benzese de arada kucuk farklar bulunur.

Kronik farenjit ' te virusler rol oynamasına rağmen genellikle bogazı tahriş edici bir faktor vardır. Sigara ve alkol kullanımı, kuru hava, aşırı sıcak ya da soğuk yiyecekler ve asitli icecekler sebep olabilir. Bir de burun tıkandığında farenjitin olması iyice kolaylaşır.

Akut farenjit te ise sebep genelde virus ya da bakteridir. Yine tahriş edici nedenler de farenjit ' in oluşmasında rol oynar. Mevsimler, farenjit oluşumunda etkendir. Kapalı ortamlarda gorulme sıklığı fazladır.


Reflu Farenjit ilişkisi

Reflu hastaların bazılarında asidin yemek borusunda neden olduğu hasar sebebiyle midede veya goğus kafesi arkasında yanmalar oluşabilir. Ancak, farengolarengeal reflusu olan hastaların coğunda bu şikayetler gorulmez. Sebebi; tahrişe neden olan asidin yemek borusunda cok uzun sure kalmamasıdır. Bu asitin daha hassas olan gırtlak ve bogaza kadar geldiginde bu bolgeler kolaylıkla tarhiş olduğunda mide ve yemek borusu şikayetleri olmadan ses ve yemek borusu ile ilgili şikayetler ortaya cıkmaktadır. , Sık sık farenjit veya larenjit sorunu olan kişilerin onemli bir kısmında reflu hastalığına da gorulmuştur.





Farenjit Tedavisi


Farenjit icin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar;

- Uykusuz kalmamak , yorgun duşulmemeli.

- Yatmadan ağız gargarasıyla temizlik yapmak dişleri fırcalayarak agızda bakteri oluşturacak yemek artıklarını siş aralıklarından temizlemek.

- Gece uyuduğunuz odada kalorifer varsa, odayı mutlaka nemlendirin, kalorifer peteğine su askısı takın, odanın nemli durmasını sağlayın.

- Sigara ve alkol almamak , Koyu cay ve kahveden ve asitli icecekler den kacınmak.

- Tozlu yerlerde ve kirli havada bulunmamak

- Aşırı sıcak ve soğuk gıda almamak , Bol Baharatlı, acı yemeklerden ve Kabuklu bogazı tarhiş edici yiyeceklerden kacınmak

- Uşumemeye calışmak

- Bol, bol sıvı alın, terli iken korunmaya dikkat edin.

- Alerjiye neden olan faktorlerden uzak kalmak , hangi maddeye karşı alerjiniz olduğunuzu mutlaka oğrenin, alerjinin arttığı donemlerde, faranjitin azması muhtemel, bu nedenle alerjinizi kontrol altında tutun.

- Vitamin gereksinimlerini karşılamak , ozellikle c vitamin.

- Ağız yoluyla değil burundan nefes almak, cunku agız direk olarak ortam daki tozu ve bakterileri bogaza gondermekte, burun ise toz ları suzer ve soludugumuz havayı nemlendirerek cigerlerimize gondermekte.

- Boğazı temizlemeye calışmamak


Farenjit insanda bir anda oluşmuyor belli surec icerinsinde oluşmaktadır, tedaviside uzun sureli gecmektedir hastalık kendisini 45-50 gunde tekrarlayabilir.


Farenjit tedavisine başlanırken ilk once hastanın "boğaz Kulturu" alınıyor , bu kultur sayesinde hastalığın mikrobik olup olmadığı belirlenir.


Akut Farenjit ' in Tedavisi:

Akut farenjit te sıcak sifalı cay icilmesi iyi gelir. Akut farenjite viruslerin neden olduğu duşunulduğunde antibiyotik verilmesi gerekli değildir. Ancak sıklıkla viruslerin yaptığı iltihaba bakterilerde eklendiğinden antibiyotikler hastalığın iyileşme suresini kısaltmaktadırlar. Antibiyotik olarak penisilin turevleri, sefalosporin veya makrolidler kullanılabilir. Antibiyotiklerin yanısıra, ağrı kesici-ateş duşurucu ilaclar, alerji duşunulen hastalarda antihistaminikler, burun acıcı spreyler, oksuruk kesiciler ve ağız gargaraları (tuzlusu ile gargara olabilir) kullanılabilir.

Kronik Farenjit ' in Tedavisi:

Kronik farenjit icin tedavi uzun surer.Tedavide nicin kronik farenjit olunduğu araştırılır.Kronik farenjit e sebep olan etkenlerden uzak durulmalıdır. Farenjit adacayı, okaliptus, aItırı, hatmi, mirra ve papatya cayı icilmesi azda olsa rahatlatıcı ozeliklere sahiptir. Kronik farenjitin tedavisi oldukca zordur. Hastanın bazı durumlara dikkat etmesi gerekmektedir. Ancak yine de kronik farenjit coğu zaman tam olarak ortadan kaldırılamaz. Tedaviyi belirlemek icin kronik farenjiti ortaya cıkaran başka bir faktor olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer bulunursa once onun tedavisi gerekir.