​
Beyin, milyonlarca sinir hucresinden(norondan) oluşmuş, cok karmaşık bir yapıya sahiptir. Noronların aktiviteleri kendi kendilerini duzenleyen mekanizmaya sahiptir. Noronlar, bilinc, hareket, konuşma, bellek, heyecan, vucudun duruş şekli vb. işlevlerden sorumludurlar. Yani vucudumuzu yoneten merkez beyindir ve butun aktiviteleri beynimiz sayesinde yapmaktayız.

İşlevler, beyin hucreleri ile vucudun butun kısımları arasından akan cok az miktardaki elektrik yukleri sayesinde gercekleşmektedir. Yani beyindeki hucreler arasında elektriksel bir bağlantı vardır. İşlevlerin birinde ya da birkacında meydana gelecek gecici kesintiler veya istemsiz duzensizlikler”nobet” olarak tanımlanabilmektedir. Yani merkezi sinir sistemi hucrelerinin beklenmedik, aniden elektriksel boşalması sonucu epilepsi ortaya cıkar. Epilepsi, beynin normal elektriksel işlevlerinde, zaman zaman kısa kesintiler ve duzensizlikler meydana getiren norolojik bir durumdur. Nobet esnasında normal yapı, olması gerekenden cok daha yoğun, kesikli, elektrik boşalmaları ile bozulur. Bu durum ise, kişinin bilincini, vucut hareketlerini ve duygularını kısa bir sure icin etkileyebilmektedir.

Beyin, elektrik boşalmaları gerileyene ya da sonlanana kadar normal işlevine kavuşamaz. Genellikle birkac dakika surer ancak birkac saat surduğu de gozlenmektedir. Anormal elektriksel boşalım, nerede meydana gelirse ortaya ona ozgu bir nobet cıkar. Orneğin, sorun beyindeki hareketle ilgili bir merkezdeyse, hasta duşer, cırpınmaya başlar. Eğer gormeyle ilgili bir merkezden cıkıyorsa, duşme, bayılma olmaz ancak hasta hayaller gorur. İşitmeyle ilgili merkezden cıkan sorunda ise, hasta anormal sesler duyar. Bu şekilde nobetlerin sonsuz sayıda ceşidi vardır. Nobetler en yoğun olarak 10 ile 30 yaş arasında gorulmektedir. Bu yıllar, kişinin hayata alıştığı, yeni bir pozisyon kazandığı bir donemdir. Aynı zamanda hormonsal değişikliklerin de en yoğun yaşandığı yıllardır.


Nobetlerin en sık rastlanan turu ‘temporal lob epilepsi ’ sidir. Bu nobet, beynin yan kısımlarında meydana gelir. Hasta cok nadir olarak bayılır, mideden yukarı doğru yukselen garip bir his yaşar. Bu hissin ne olduğu tam olarak anlaşılamamaktadır, coğu zaman duygu değişiklikleri de meydana gelebilmektedir. Hastaya bir şey sorulduğunda cevap veremez ve ilgisiz bir tavır icerisinde olur. Nobet gectikten sonra kişi, olayları boluk boluk hatırlayabilir. Cunku o sırada bilinc tam anlamıyla acık değildir. Aynı ses tonunu duyduğunda nobet geciren epilepsi hastaları vardır. Orneğin bir melodi kişinin epilepsi nobeti gecirmesine sebep olabilmektedir. Bu sesi hasta her duyduğunda, beyninin o ses tonuyla ilgili bolumunde hasar olduğu icin nobet gecirir. Net bulguları olmayan, ama nobetleri psikiyatrik sorunlar yaratan hastalar da mevcuttur. Orneğin, hasta nobet anında bir anda her şeyden uzaklaşır, bilinci tam olarak kapanmaz, dışarı cıkıp bilincsiz bir şekilde gezip dolaşır, o an sorulan sorulara kısmen de olsa kısa cevaplar verebilir. O anki davranışların hic biri beyin tarafından kayıt edilmez. Bu yuzden de hasta coğu zaman ne yaptığını hatırlamaz.

Şartlar uygunsa herhangi bir beyin nobet gecirebilir. Yine de bircok kişide nobet gorulmez. Bu kişilerin beyinlerinin yuksek”nobet eşiğine” sahip olduklarından, yani nobetlere direncinin yuksek olduğundan kaynaklanabilir. Bireyler eşik değerleri acısından farklılık gostermektedirler. Bu değerler muhtemelen kişinin genetik karakterlerinin farklı oluşlarından kaynaklanmaktadır. Duşuk eşiğe sahip bir kişi, bir başkasının rahatsız olmayacağı bir durumdan etkilenerek nobet gecirebilir. Bazı bireylerde var olan nobet eşiği, beynin alışılmadık bir uyarıya (orneğin bazı haplar, belli frekansta yanıp sonen ışıklar, bazı sesler gibi) maruz kalması ya da yaralanması durumunda azalabilmektedir. Yaralanma cok ciddi ise(araba kazası, doğum sırasındaki bir travma, darbe ya da tumor gibi) epilepsi hastalığı oluşabilmektedir. Aynı zamanda epilepsi hastalığı doğuştan da olabilmektedir.


Herhangi bir insan yaşantısının herhangi bir doneminde bir kez nobet gecirebilir, ancak bu epilepsiye işaret etmez. Beyindeki noronsal işlevlerde, beyinden kaynaklanan ve kişide tekrarlama eğilimi gosteren nobetler soz konusu ise”epilepsi” den soz etmek doğru olur. Bu durum bir defadan fazla meydana gelirse yani kişi bir defadan fazla nobet gecirirse buna epilepsi hastalığı denir. Boyle bir olay beynin kendi yapısından kaynaklanabileceği gibi, kimi zaman da glukoz ya da oksijen eksikliği gibi cevresel nedenlerden de kaynaklanabilmektedir. Halk arasında”sara” hastalığı olarak bilinen epilepsi nobetler şeklinde gorulen bir rahatsızlıktır.

Epilepsi tum yaş grupları icinde insanları en cok etkileyen norolojik bir hastalıktır. Nobetler herhangi bir kişide ortaya cıkabilse de, cok kucuk yaşlarda ve genc erişkin donemlerinde daha sık olarak gorulmektedir. Epilepsinin ucte ikisi 14 yaşından once meydana gelmektedir

Dunyada yaklaşık 40 milyon sara hastası vardır. Ulkemize bu sayı 700 bin civarındadır. Dunya uzerinde her yuz kişiden birinde epilepsi hastalığı gorulmektedir. Bu veri doğrultusunda, 70 milyonluk Turkiye ’de, tam 700 bin epileptik hasta olduğunu soylemek mumkundur. Bu, hayli yuksek bir rakamdır. Toplumda sara hastalarına genelde kotu gozle bakılmaktadır. Oysaki epilepsi sadece sinirsel bir hastalıktır ve epilepsi hastaları asla deli değildir ve hastaların zek anormallikleri de yoktur.


Kaynak:Bilgi ustam