Yatak yaraları yatağa bağımlı yada hareket kısıtlılığı olan hastalarda korkulu ruya haline gelebiliyor. Yatak yaralarının acılmasında ise gerek hastaya bağlı gerekse cevreden kaynaklı bircok etken rol oynayabiliyor.



​
Gunumuzdeki yaş ortalamasının yukselmesine bağlı olarak demans ,alzheimer gibi bircok kronik hastalıklar nedeni ile yatağa bağımlı hasta nufusu oranında artışlar gorulmuştur bu orana paralel olarak yatak yaralarının da arttığını belirten Yara Bakım Hemşiresi Deniz Yahcı, yatak yaraları konusunda onemli noktalara değiniyor.

Yara tedavisi konusunda bircok branşın aynı anda kuvvet vermesi sayesinde kronik yara tedavisinde başarının arttığını belirten Deniz YahcıYatak yaralarını onleme adına ise şunları sıralıyor;

Yatak yaralarından onemli noktalardan biri hastaya pozisyon verilmesi
"Yatak yaralarından onemli noktalardan biri hastaya pozisyon verilmesi. Yatak yaraları hastaların ozellikler dirsek, kuyruk sokumu, topuklar, kafa arkası ve sağ veya sol bolgelerinde kemik cıkıntılarının olduğu bolgelerde daha cok goruluyor. Kas dokusunun daha az olduğu bu bolgeler uzun sure basıya, oksijensizliğe maruz kaldığı icin yatak yaraları oluşuyor.

Dokular iyi beslenemediği icin canlılığını kaybetmeye başlıyor. Olu dokularda ise enfeksiyonlar daha hızlı yayılıyorlar. Hastalar ise coğu zaman 1 gecede kocaman bir yara acıldı bu nasıl oldu gibi problemlerle karşı karşıya kalıyorlar. Bu problemi cozmek adına o bolgedeki basıyı ortadan kaldırarak dokunun beslenmesinin sağlanması gerekiyor.

Hastanın pozisyonunun en fazla 2 saatara ile değiştirilmesi gerekiyor. Hastalar pozisyonlarını değiştiremedikleri ve uzun sure aynı pozisyonda kaldıkları icin hızlı bir şekilde yatak yaraları oluşuyor. Boyle durumlarda oradaki basıncı azaltacak ozel donanımlı yataklar, ozel urunler kullanabilir ya da hastayı 2 saatte bir ceşitli acılarda pozisyonlayarak yatak yaralarını onleyebiliriz.

Bu pozisyonların acıları donem donem değişebiliyor. Hastanın yatağa temas eden vucut bolgeleri ve yan yatan hastada dizler gibi vucudun birbirine temas eden bolgeleri kızarıklık acısından sık sık kontrol edilmelidir. Gecmeyen kızarıklığın basınc ulserinin başlangıc aşaması olduğu unutulmamalıdır.

Hasta sırt ustu pozisyonda ya da oturur pozisyonda ise topuklardaki basıyı ortadan kaldırmak icin mutlaka bacakların altına, yan yatan hastada ise dizlerin arasına yastık konulmalıdır." diyor.




Yataklarda hava akımı onemli
Basınc azaltıcı bircok modern yatakların artık mevcut olduğunu acıklayan Deniz Yahcı;"Eskiden baklava dilimli havalı yataklar onerilirken artık onları onermiyoruz. Araştırmalar sonrası bu yatakların bası yaralarında yararı olmadığını oğrendik. hastanın hava sirkulasyonu olan bir yatakya yatması gerekiyor. Boru tipi yataklarda hava dolaşımından dolayı kan dolaşımınında artmasıyla yaraların acılması bir nebze engelleniyor. Bu demek değildir ki havalı yatak aldık ve yatak yarası oluşmayacak.
Yara acılmasında cevre en buyuk etkenlerdendir,
•Basınc
•Surtunme
•Yırtılma
•Isı
•Nem (cildin ıslak kalması)
•Temizlik eksikliği
•Bakım ve davranış hataları (yatma ve oturma pozisyonunun yanlış olması)
•Yardımcı malzemeler
•İlaclar


etmenler yuzunden bası yaraları oluşabilir.
Yatak yaralarının tedavisinde bir ya da bircok kombine tedavi yontemi kullanıldığını belirten Deniz Yahcı, bu yontemlerin yaraya ve hastaya gore değiştiğini soylerken, Negatif basınc, modern yara bakım urunleri ve kok hucre tedavisinin ise bunlardan birkacı olduğuna acıklıyor.


Kaynak: pembenar