Yumurtalık Kanseri Nedir?
Yumurtalık kanserleri ciddiye alınması gereken, kişiyi olume kadar goturebilecek cok riskli bir kanser turudur. Olumcul olan bir kanser turudur. Amerika ’daki, kadınlarda ortaya cıkan kanser turleri arasında beşinci sırada yerini alır. Bunların yanında kanser sebepli olumler arasında da 5.sırayı alan bir kanser turudur. Yumurtalık kanseri erken donemlerde belirti vermeyebilen bir hastalık olduğu icin, sık sık kontrol yaptırmak erken teşhis acısından oldukca onem teşkil eder. Yumurtalık kanseri teşhisi koyulan kadınların beş senelik yaşama oranı ise yuzde otuz beş civarında seyretmektedir. Şayet kanser yayılmamış, yani kanser belirli bir bolgede kalmış ise hastaların buyuk bir kısmı beş seneden daha uzun yaşayabilir.

Her yaşta kişinin yakalanabileceği bir kanser ceşidi olan yumurtalık kanseri coğunlukla 45 ’li yaşlardan sonra ortaya cıkmaktadır. Ozellikle menopoz sonrası donemde ortaya cıkma ihtimali artmaktadır. Menopoz donemi ardından yaş ilerledikce yumurtalık kanser riski de artar. 70 yaşından sonra yumurtalık kanseri icin risk, en yuksek seviyeye erişmektedir.

Yumurtalık kanseri, koken aldığı dokunun turune bağlı olarak iki farklı ceşide ayrılır. Bu turlere bağlı olarak da ortaya cıkma ihtimali ve başlama yaşı değişir. En yaygın gorulen ceşidi ise yuzey epitelyum hucrelerinden koken alan kanserdir.




Yumurtalık Kanseri Sebepleri
Yumurtalık kanserine yol acan bazı nedenler bilinmektedir.. Bu sebeplerin icinde en etkin olan faktorler ise doğum yapmamış olmak ve ailede bulunan yumurtalık kanseri gecmişidir. Az doğum yapan kadınlarda ya da hic doğum yapmamış kadınlarda bu kanserin ortaya cıkma ihtimali daha fazladır. Hamileliği engelleyici ilacların uzun bir sure kullanılması kanser riskini ufak bir oranla azaltmaktadır. Yani bu ilacların kansere karşı bir koruyucu bir ozelliği mevcuttur. Bunların yanında genc yaşta gebe kalmak, riski azaltan diğer bir unsurdur. Yumurtalık kanserlerinin sadece neredeyse %10 unun ailesel olmasına rağmen, hatalı genlerin tespit edilmesi, kanserin molekuler sebebine yonelik bircok bilginin edinilmesine yol acmıştır. Birinci derece akrabalarında yumurtalık kanser gecmişi bulunan kadınlarda ise kanser gorulme oranı daha fazla olmaktadır.

Bunların yanında hormonların ve cevresel faktorlerin yumurtalık kanserinin meydana cıkmasında etkili olduğu sanılmaktadır. Menopoz donemi ardından kadınlık hormonu olan ostrojenin tek başına verilmesi kanser riskini arttıran bir faktordur. Bu sebeple bu donemde ostrojen ile beraber progesteron hormonu da verilmektedir.





Yumurtalık Kanseri Belirtileri
Tum yumurtalık kanserleri erken donemde semptom ve belirti vermezler. Bu sebepten dolayı da kişi surekli tetikte olmalıdır. Aralarında buyuk yapısal farklılıklar bulunmasına karşın, yumurtalık kanserlerinin klinik belirtileri birbirlerine oldukca benzerdir. Yuzey epitelinden koken alan yumurtalık kanserleri yeterli buyukluğe erişinceye dek coğunlukla belirti vermez. Ancak buyurse karın ağrısı, sık sık idrara cıkma ihtiyacı, karında şişlik, hazımsızlık gibi sindirim sistemine ait belirtiler verir.

Yumurtalık kanserlerinin neredeyse %30 ’u jinekolojik muayene esnasında tesadufen fark edilir. İleri donemde ise vajinal kanama, karında fazla şişlik, karında asit birikimi gibi problemler kendini gosterir.

Yumurtalık kanseri Turkiye ’de rahim ici kanseriyle beraber en yaygın gorulen ve en riskli sonucları olan jinekolojik kanser turudur. Yumurtalık kanserinin belirtileri, yalnızca yumurtalık kanseri belirtilerini icermiyor. Kısacası, coğunlukla sindirim sistemi ve mesane problemleri dahil, diğer bircok yaygın hastalığın belirtilerini taklit eden bir hastalıktır. Hastalar bu sebeple doktora gitmeyi gerekli gormezler ve doktora başvurmakta gec kaldıkları icin hastalık tanısı konulduğunda kanserin ileri evrelerine coktan gelinmiş olmaktadır.
Yumurtalık kanserinin teşhisi genellikle tesadufi olarak ve rutin jinekolojik muayenelerde ortaya cıkıyor. Bu sebepten dolayı, kadınların en az yılda bir kez rutin jinekolojik muayene ve pelvik ultrason yaptırmaları yaşamsal onem teşkil edecek kadar ciddiye alınması gereken bir durumdur..

•Karında basınc hissi ve şişkinlik
•Kasıkta dolgunluk veya ağrı,
•Uzun sureli hazımsızlık, gaz veya bulantı,
•Bağırsak alışkanlıklarında kabızlık gibi değişiklikler,
•Mesane alışkanlıklarında sık sık idrara cıkma ihtiyacı dahil değişikliler,
•İştah kaybı veya hızlı bir şekilde tokluk hissi,
•Vajinal kanama,
•Kilo kaybı.





Bu sayılan belirtilere rağmen daha once bahsedildiği gibi over kanserleri ancak hastalığın ilerlemiş evrelerinde belirti veren bir kanser ceşididir. Bununla ilgili şikayeter genellikle spesifik olmamaktadır. Bu şu demektir, hastalığın kendine ozgu, tipik bir bulgusu bulunmamaktadır. Misalen, karın ağrısı, şişkinlik, mide-bağırsak sorunları gibi cok farklı turlerde hastalıklarda hatta kimi zaman normalde de ortaya cıkan ve onemsenmeyen, cok spesifik olmayan problemlere yol acabilir. İlerlemiş belirtilerde ise, karından ele gelen kitle, aşağı doğru basınc hissi, karında sıvı birikmesine yani, assit karın şişliği, cevredeki organlara baskı yapmasına bağlı idrar ve bağırsak problemleri ortaya cıkabilir.

Kimi yumurtalık kanseri turleri hormon salgılayabilir. Bununla ilgili olarak adet duzensizlikleri meydana gelebilir. Kimi yumurtalık tumorlerinde de erkeklik hormonu salgılanabilmektedir. Bu sebeple kadınlarda tuylenme, erkek tipi sac dokulmesi dahi ortaya cıkabilmektedir. Hastaların en yaygın olarak başvuru sebebi ise assit sebepli karın şişliğidir. Genellikle assit meydana geldiğinde, yumurtalık kanseri ileri evrelerdedir.

Bu belirtilerin dışında, anormal vajinal kanama; menopoz ardından cok az da olsa kanama olması normal değildir. Bunun dışında adet doneminde cok kanama olması, adet dışı ve cinsel ilişki ardından kanama olması halinde kesinlikle bir uzmana gorulmelidir. Karın, bel ve kasıklarda ağrı gorulmesi; adet donemi harici gecmeyen karın ağrısı, rahim ve yumurtalık kanserlerinin belirtisi sayılabilecek bulgulardır. Sindirim sistemine ait alışkanlıklarda farklılıklar meydana gelmesi; kabızlık, gaz, ishal, bulantı, hazımsızlık gibi problemler, bağırsak uzerine basınc yapan karın ici kitlelerinin belirtisi olabilmektedir. İdrar yolları ile ilgili değişiklikler; sık sık idrara gitme ihtiyacı, mesanede basınc hissi, idrar yaparken gucluk cekmek, karın icinde buyuyen bir kitlenin bulgusu olabilir. Genital bolgede gecmeyen yanma ve kaşıntı, genital bolge derisinde meydana gelen renk değişiklikleri, yaralar ve kabarıklıklar dış genital yumurtalık kanseri ile bağlantılı olabilir. Genital akıntı; kanlı, koyu ve kotu kokulu akıntı coğunlukla bir enfeksiyonu gostermekle birlikte, rahim ve rahim ağzı kanserinin habercisi olabilir. Bacaklarda şişme; bacakta herhangi bir sebep olmaksızın kendini gosteren şişme, bununla beraber gorunen genital akıntı ve ağrı, rahim ağzı kanseri icin belirti olabilir. Doğum ve duşuğu takip eden normal olmayan kanamalar, hamilelik dokuları ile ilgili kanserlerle ilgili olabilir. Erkek tipi sac dokulmesi ve normal olmayan kıllanma gibi androjen etkilerinin kendini gostermesi yumurtalıklardan dolayı olan tumorlerin habercisi olabilir.

Bolgesel belirtiler haricinde tum vucudu alakadar eden şikayetler de oldukca muhimdir.

• İştah kaybı; karında devamlı gorulen şişlik hissi ile beraber gorulen iştah kaybı yumurtalık kanserinin belirtisi olabiliyor.
• Halsizlik; dinlenmekle giderilmeyen ve uzun sureli halsizlikler ciddi bir hastalık belirtisi olarak kendini gosterebilmektedir.
• Ateş; 7 gunden uzun suren, sebebi bilinmeyen ateşin araştırılması gerekiyor.

Sayılan problemlerin iki ya da daha uzun sure devam etmesi durumunda kişi kesinlikle doktora başvurmalıdır. Bu belirtilerin buyuk bir kısmı, ceşitli nedenler dolayısı ile olarak ortaya cıkmış olabileceği gibi teşhis listesinde jinekolojik kanserlerin de bulunması oldukca onem teşkil ediyor.


Prof. Dr. Ateş Karateke