​
Retina Yırtıklarının veya Deliklerinin Sebebi Nedir?
Retina gozun icini kaplayan vitreus jeli ile temas halindedir. Sağlıklı bir gozde vitreus jeli homojendir, sıkıdır, retinayı destekler ve retinayı alttaki koroid ve sklera gibi gozun dış kat dokularına doğru iter. Vitre jelinin bu viskoz kıvamı, homojen yapısı bazı ozel durumlarda bozulabilir. Yuksek miyop, goz travması, intraokuler inflamasyon gibi hastalıklar vitreus jelinin sıvı kıvama gecmesini kolaylaştırır. Sıvı kıvama geciş, catı gorevini goren vitreusun destekleyici ozelliğini yitirmesine neden olur. Retinaya yapışık olduğu yuzeyden ayrılmaya baslar. Bu ayrılma sırasında bazı durumlarda retinayı ceker ve yırtık meydana gelir. Sıvı kıvama gelmiş vitreusun bu yırtık bolgesinden iceriye girmesi retina dekolmanına neden olur.

​
Retina Dekolmanı Neden Acil ve Tehlikelidir?


Retina dekolmani korluğe kadar ilerleyebilecek bir hastalıktır. Retinanın yapışık olduğu tabakadan yırtılarak ayrılması, beslenmesini bozacaktır, hucrelerin olmesi ile sonuclanacaktır. Retina dekolmanı makulaya ilerlemesi merkezi gormenin kaybolmasına neden olur. Retina başarılı bir şekilde yerine oturtulsa bile, zaman kaybı olması kaybolan hucrelerin yerine gelmesini imkansız hale getirir. Boyle bir durumda eski gormenin aynen kazanılması en başarılı operasyonda bile imkansızdır.


Retina Dejenerasyonu Olan Olgularda Tedavi Gerektiren Durumlar


Diğer gozde retina dekolmanı varsa Ailede retina dekolmanı oykusu mevcutsa Retina dekolmanı riski taşıyan diğer hastalıkların bir arada olması Retina incelme bolgesinde yırtık varsa Goz cerrahisi planlanıyorsa Goz veya baş travması riski yuksek olan bir mesleğe sahip olmak




Retina Dekolmanı Nedir?

Retina dekolmanı her yıl 10.000 de 1 kişide gozlenen, gormeyi ciddi şekilde tehdit eden bir goz problemidir. Orta yaş ve uzerinde daha sık olmak uzere her yaşta ortaya cıkabilir. Acil olarak tedavi edilmezse, kısmi veya tam gorme kaybına neden olabilir Retina dekolmanı, retina sinir tabakasının altındaki pigment epitelin tabakasından ayrılmasıdır. Coğunlukla retinada oluşan yırtık veya delikler yuzunden, bu iki tabakanın arasına sıvı sızmasıyla gelişir. En sık, yuksek miyop hastalarında gorulur. Retina tabakası gozun on-arka capı arttıkca gerilir ve uzerindeki gerilme alanı incelmeye ve bozulmaya başlar. Bazı ailesel veya dejeneratif hastalıklarda ve enfeksiyonlarda da retina cevresinde yer yer incelme ve bozulmalar oluşabilir. Bu arada aynı sebeplerle vitreus jeli de homojenliğini kaybetmeye ve bozulmaya başlar, jel kıvamı değişir ve yavaş yavaş retinadan ayrılır. Bu ayrılmaya vitreus dekolmanı denir. Bu arada buzulen ve yer yer opaklaşan vitreus dokusu gozun icinde gorme aksından gectikce, kişi tarafından gozun onunde ucuşan sinek veya sis perdesi olarak algılanır.




Retina Dekolmanı Sebep ve Belirtiler


Retina dekolmanı, retina sinir tabakasının altındaki pigment epitelin tabakasından ayrılmasıdır. Coğunlukla retinada oluşan yırtık veya delikler yuzunden, bu iki tabakanın arasına sıvı sızmasıyla gelişir. En sık, yuksek miyop hastalarında gorulur. Retina tabakası gozun on-arka capı arttıkca gerilir ve uzerindeki gerilme alanı incelmeye ve bozulmaya başlar. Bazı ailesel veya dejeneratif hastalıklarda ve enfeksiyonlarda da retina cevresinde yer yer incelme ve bozulmalar oluşabilir. Bu arada aynı sebeplerle vitreus jeli de homojenliğini kaybetmeye ve bozulmaya başlar, jel kıvamı değişir ve yavaş yavaş retinadan ayrılır. Bu ayrılmaya vitreus dekolmanı denir.

Retina cevresindeki incelmiş, bozulmuş sahaların varlığında, buzulen vitreus retinadan ayrılırken, retinada cekintiler oluşabilir. Bu cekintiler nadir olarak sağlıklı retinaya sahip kişilerde de gelişebilir. Retinada cekintiler hasta tarafından “ışık cakmaları, flaş patlamaları” gibi algılanır. Bu ışık cakmaları bazen kısa sureli olabilir, bazen de gunlerce surebilir. Bazı hastalarda ise hic hissedilmeyebilir.

Vitreusun buzulmesi sonucu retina tabakasında oluşan bu cekintiler, incelmiş ve yapısı bozulmuş olan retina ceperindeki sahalarda yırtılmalara ve delinmelere sebep olabilir. Yırtılan retina tabakasından bir damar geciyorsa, bazen bu damar koparak goz icinde bir miktar kanamaya sebep olabilir. Bu durum hasta tarafından “kurum yağıyormuş” gibi algılanır.Retinada yırtık veya delik oluşmuşsa vitreus icindeki sıvı bu yırtıkların icinden gecerek,retina sinir tabakasını yapışmış olduğu pigment tabakasından ayırır.Bu durum retina dekolmanı olarak adlandırılır. Altındaki dokudan ayrılan retina bolgesinin gorme fonksiyonu kalmaz ve hasta tarafından o bolgenin tam aksinde ‘bulanıklık, kara leke veya perde hissi şeklinde goruntu kaybı hissedilir. Retina dekolmanı bazen bir bolgede sınırlı kalabilir, ama coğunlukla ilerleyicidir.

Makula (gozun gorme merkezi) altındaki dokudan ayrılınca merkezi gorme kaybolur. Uzun sureli dekolmanlarda goz ici dengeler bozulur ve goz kuresi kuculmeye başlar. Goze gelen ani, şiddetli veya delici darbeler, dekolman sebebi olabilirler. Diabet ve bazı dejeneratif hastalıklarda vitreusta retinayı ceken bantlar oluşarak traksiyona bağlı dekolmanlar gelişebilir. Nadiren dekolman bazı enfeksiyon, tumor veya ozellikle hamilelikte ortaya cıkan tansiyon krizlerinde, gozde hic yırtık olmadan da gelişebilir.

Retina Dekolmanı Teşhis
Retina cevresindeki ince bozulmuş olan sahaları, buralardaki delik-yırtıkları ve dekole bolgeleri tespit etmek icin goz bebekleri damlalar ile genişletilir.Goz hekimi ceşitli mercekler kullanarak muayene mikroskobuyla gozun icini cepecevre inceler.Bunun sonucunda goz icindeki yırtık veya dekolman tespit edilmiş olur. Gerekirse (katarakt veya kanama nedeni ile retina gorulemiyorsa) goz ultrasonografisi yapılır.



Retina Dekolmanı
Gozkuresinin icini dolduran vitreus sıvısının buzuşmesi sonucu, jel kıvamındaki bu sıvı gozkuresinin arka duvarından ayrılır. Bu duruma arka vitreus dekolmanı adı verilir. Arka vitreus dekolmanı oluşumu sırasında bazı durumlarda retina denilen sinir tabakasında yırtık oluşabilir. Retina yırtığının belirtileri, bir onceki bolumde bahsedilen arka vitreus dekolmanı ile hemen hemen aynıdır. Retina yırtığı oluştuktan sonra, gozici sıvısı bu yırtıktan retina ile altındaki duvar arasına gecer ve “retina dekolmanı” denilen hastalığa sebep olur.



Retina Dekolmanı Belirtileri Nelerdir?


Retina dekolmanı, gorme kaybı ile sonuclanabilen ve aciliyet gosteren bir hastalıktır. Bu yuzden belirtileri onem taşır. Bu belirtiler şunlardır:

Goz acık ya da kapalı iken hissedilen ışık cakmaları (arka vitreus dekolmanında olduğu gibi) Daha fazla sayıda ucan cisimlerin ani olarak ortaya cıkması Gorme alanı icinde herhangi bir yonden gelişen gri-siyah perde Gozkırpma ile gecmeyen gorme bulanıklığı ya da kaybı Eğer yukarıdaki belirtilerden bir ya da birkacı mevcut ise, vakit kaybetmeden bir retina muayenesinden gecilmelidir.





Retina Yırtığının Tedavisi Nedir?
Retina yırtığının erken saptanması ve retina dekolmanı gelişmeden tespit edilip tedavi edilmesi son derece onemlidir. Retina yırtığının belirtileri ışık cakmaları ve ucuşan cisimlerdir. Bu belirtiler olduğu takdirde, mumkun olduğu kadar cabuk bir retina muayenesinden gecilmelidir.

Eğer muayene sırasında bir retina yırtığı saptandı ise ve bu yırtığın retina dekolmanına sebep olabileceğinden şuphe ediliyorsa tedavi edilmesi gereklidir. Tedavide yırtık laser ile kapatılmaktadır.

Retina Dekolmanı Tedavisi Nedir?
Retina dekolmanı geliştiyse, cerrahi mudahele yani ameliyat gereklidir. Ameliyat yontemi, retina dekolmanına sebep olan retina yırtığının sayısına, buyukluğune, yerine, şekline ve retina dekolmanının suresine gore değişebilmektedir.

Dıştan cokertme yontemi (skleral cokertme yontemi):
Dekolman cerahisinde kullanılan en eski yontemdir. Retina yırtığı bolgesine denk gelecek şekilde, gozkuresinin dış duvarına sert silikondan bir parca konarak cokertme uygulanır ve dıştan bu uygulama ile retina yırtığı kapatılır. Retina yırtığı dıştan yapılan bu mudahele ile kapandığı takdirde, retina dekolmanı sıvısı (retina altında biriken sıvı) goz tarafından kısa bir sure icinde emilir ve iyileşme tamamlanır.

Vitrektomi:
Eğer retina dekolmanına sebep olan yırtıklar cok sayıda ise, buyukse, yerleşimleri alışılandan farklı ise, yırtık saptanamıyor ise, eşlik eden başka hastalıklar varsa (gozici kanaması gibi) ya da uzerinden zaman gecmiş ise vitrektomi ameliyatı uygulamak gerekebilir. Vitrektomi ameliyatında retina dekolmanına gozun icinden mudahele edilir. Bunun icin gozkuresine kucuk delikler acılarak, birtakım kesici ve aspire edici cubuklar (prob) ve ışık kaynakları yardımıyla vitreus sıvısı temizlenir, retina altında biriken sıvı aspire edilir, yırtıklar kapatılır, laser tedavisi uygulanır. Ameliyatın sonunda, uygulanan laser tedavisinin yırtık bolgesini yapıştırması ve bu etkinin devam etmesi icin gozicine bir tampon maddesi vermek gerekir. Duruma gore bu tampon maddesi hava ve benzeri gazlar, ya da silikon yağı olabilir. Ameliyat sonrası hastanın bir sure koruyucu gozdamlası kullanması ve belirli bir baş pozisyonunda yatması gereklidir.

Retina Yırtığı ve Retina Dekolmanı Riski Acısından Kimler Retina Muayenesi Olmalıdır?
Gozunde ışık cakması ve ani ucuşan cisimler beliren kişiler mutlaka retina yırtığı acısından muayene olmalıdır. Ozellikle yuksek miyopisi olanlar, gozune darbe almış kişiler, onceden katarakt ameliyatı gibi goz ameliyatı gecirmiş olanlar, ailesinde retina yırtığı sebebiyle laser tedavisi ya da retina ameliyatı oykusu olanlar, diğer gozunde retina yırtığı sebebiyle laser tedavisi ya da retina ameliyatı oykusu olanlar bu tip ışık cakması ve ucuşma şikayetlerini ciddiye almalı ve mutlaka en kısa zamanda retina muayenesinden gecmelidir.

Kaynak:sağlığım icin

​