Boo James, bir aynaya doğru yuruyup, yansımanın başka biri olduğunu bile duşundu.
Bir gun bir yabancı, otobuste Boo James'e el salladı. Uzerine pek duşunmedi. Ta ki, el sallayanın aslında annesi olduğu ortaya cıkana tek.

Boo'nun nadir gorulen bir hastalığı, yuz korluğu var. Yani, ailesinin, arkadaşlarının ve hatta kendi yuzunu tanıyamıyor.
Uzmanlar şimdi, Boo gibilerinin insanları daha iyi tanımak uzere eğitilmesi umuduyla yeni bir calışma başlattı.

'Başka bir gezegendenmiş gibi'
Boo yıllarca "başka bir gezengendenmiş gibi" hissettiğini soyluyor. "Bunun uzerine oturup duşunmek, cok stresli ve duygusal acıdan rahatsız edici. Dolayısıyla, duşunmemeye calışıyorum. Cok zor bir iş. Dışarıda olduğunuz bir gunu surekli biriyle konuşup konuşmamanız gerektiğini duşunerek gecirmek, fiziksel ve duygusal acıdan tuketen bir şey" diyor.
Boo, hayatının buyuk kısmı boyunca, prosopagnozi diye de adlandırılan rahatsızlığından habersizdi ve insanları tanıyamayınca ortaya cıkan "sosyal gariplikten" kendisini sorumlu tutuyordu.

"Bu durumu acıklayacak bir yol bulmalıydım. İyi acıklayamıyordum, sadece insanların yuzunu hatırlamakla uğraşmadığım icin kendimi sucluyordum" diye konuşuyor ve ekliyor:
"Sanki bir tur tembellik gibiydi: İnsanları tanımak istemiyormuşum, hatırlayacak kadar ilgilenmiyormuşum, kusur da bendeymiş gibi duşunuyordum."

Boo, uzun sure hastalığının yeni insanlarla tanışmaya ilgi duymamasından kaynaklandığını duşundu.
Ancak Boo, kendisindeki sorunu 40'lı yaşlarının başlangıcında hastalığı televizyondan oğrenince anladı.
"Ancak o zaman, insanları tanıyamamamın, beynimdeki fiziksel bir durumdan kaynaklandığını anladım" diyor:
"Hemen kendimi daha iyi anlamaya, kendimi affetmeye ve meseleye farklı bir acıdan bakmaya başladım."
Bazen kendisini bile tanımakta zorlanıyor
Boo, cocukluğunun tanıyamadığı diğer cocuklar, bakıcılar ve oğretmenler yuzunden "travmatik deneyimlerle dolu" olduğunu anlatıyor.
51 yaşındaki Galli kadın, ailesini, eski arkadaşlarını ve hatta tatilde karşılaştığı babasını tanıyamadığını belirtiyor.
Hatta bazen, kendisini bile tanımakta zorlanıyor.
"Gecenlerde annem bilgisayarda eski fotoğraflar bulduğunu soyledi. Ekrandan bakıyordum. Fotoğraftaki birinden bahsediyorduk ve ben 'O kim?' diye sordum. 'Sensin!' dedi."

Boo'nun partneri Dewi James, film izlerken karakterleri hatırlamasına yardımcı oluyor.
Boo, partneri Dewi'yi "yuz korleri icin rehber kopek" diye tanımlıyor cunku tanıdıkları biriyle konuşuyorlarsa, gizlice kim olduklarını soyluyor.
Filmlerin konularını ve karakterlerin kimliklerini de soyluyor, cunku aksi takdirde filmlerde olanları takip etmesi imkansız hale geliyor.
"Cok nazik ve sabırlı biri. Bazen cok karmaşık hale gelirse filmi kapattığımız da oluyor" diyor.
Parca parca yuz
Peki yuz korluğu olanlar yuzleri nasıl algılıyor? Boo, bunu tanımlamanın zor olduğunu soyluyor.
"Yuzleri parca parca goruyorum. Bir burun olduğunu, gozleri, ağzı ve kulakları goruyorum. Ama beynimin bunları birleştirip ortaya bir yuz goruntusu cıkartması cok zor oluyor" diyor.

Boo, insanların giyim tarzlarını hatırlamak gibi farklı taktikler geliştirdi.
Ancak, yaşadığı zorluklara karşın Boo, kimin kim olduğunu anlamasına yardımcı olan taktik ve teknikler geliştirmiş:
"Kullanabileceğim başka veriler var, sac stilleri, birinin surekli taktığı bir mucevher, giyim tarzları, konuşmaya başladıklarında da ses tonları. Hatta bazen birinin silueti, vucudunun bicimi hatta konuşma tarzları. İnsanları arkalarından bakarak tanımakta, normal insanlardan daha iyi olduğumu duşunuyorum."
Farkındalığı artırmak
Hepsi Boo'nun yaşadığı kadar kotu olmasa da, her 50 insandan birinde yuz korluğu olduğuna inanılıyor.
Konuyla ilgili yeni bir araştırma yapan uzmanlar, coğu kişinin bunun farkında bile olmadığını soyluyor.
Swansea Universitesi'nden Psikolog Dr. John Towler, "Bunla, belki bir filmi takip etmeyi biraz zor bulan insanlar" diyor:
"Belki Taht Oyunları dizisini izliyorlardır, herkes uzun saclı ve sakallı olduğundan, ne olup bittiği hakkında bir fikirleri yoktur."


İngiliz araştırmacılar, yuz koru olanların beyinlerindeki sorunun ne olduğunu anlamaya calışıyor.
Nedeni ne?
İki tur yuz korluğu var.
Sonradan olan yuz korluğu, beynin yuz tanımayı kontrol eden kısımlarının bir yaralanma yuzunden hasar gormesiyle ortaya cıkıyor.
Gelişimsel yuz korluğu ise beynin farklı bolgeleri arasındaki iletişimin bozulması nedeniyle doğumdan itibaren goruluyor.
Araştırma ekibinden Dr Jodie Davies-Thompson, "Beynin tam olarak hangi bolumunde sorun olduğunu oğrenebilirsek, bu soruna care aramaya başlayabiliriz. Yuz korluğu olan insanlar icin bir rehabilitasyon programı uzerinde calışıyoruz. Belirli beyin bolgeleri arasındaki iletişimi ve dolayısıyla yuz tanıma kabiliyetini artırmayı umuyoruz" diyor.
bbc.com/