Menenjit Nedir?

Menenjit beyni saran zarların iltihabıdır. Bu iltihaba mikroplar neden olur. (virusler veya bakteriler). Menenjit geciren coğu kişi bu hastalıktan tamamıyla kurtulurken, bazen olumle de sonuclanabilir. Ya da hastalık sonrası sakatlıklar kalabilir.



Kan zehirlenmesi nedir?

mikropların kan dolaşımında uremeye başlamaları ile oluşur. Yalnız başına ya da menenjit ile birlikte gorulebilir. Menenjite neden olan mikrop (meningokok) aynı zamanda kan zehirlenmesine de neden olur. Kan zehirlenmesini oluşturan başka mikroplar da vardır. Mesela; pnomokok



Menenjitin belirtileri

Cocuklar ve erişkinler

Menenjitin en cok gorulen belirtileri aşağıda sıralanmıştır. Bunlar birlikte gorulebildiği gibi tek tek de oluşabilirler.

· yuksek ateş

· baş ağrısı

· kusma

· uyuşukluk

· ışık veya sese karşı hassasiyet

· kas ağrısı

· cocuğun altının bezi değiştirilirken bacakları yukarı kaldırıldığında ağrı oluşması ve bunun sonucunda ağlaması,

· ense sertliği (cene goğse değdirilmeye calışıldığında)

Aynı zamanda ‘ense krampı’ olarak da adlandırılan ense sertliği, menenjitin diğer bir adı değil, sadece belirtilerinden biridir.

Hastalık genellikle birkac gun icinde ilerler.



Bebekler

Bebeklerde gorulen belirtiler normalden farklı olabilir:

Ense sertliği gorulmeyebilir, vucut ısısının normalin altına duşmesi, bıngıldağın şişmesi, donuk bakışlar, uyku hali, ağır hasta ve soluk gorunum, duyarlılık, iştahsızlık, dokunulduğunda veya altı temizlenmeye calışıldığında cocuğun huzursuz olması, ağlama, sızlanma.



Kan zehirlenmesinin belirtileri

Menenjitin belirtileri aynı zamanda kan zehirlenmesinde de gorulebilir. Bunun yanısıra kasların kuvvetsizliği (yığılıp kalma) ve sıklıkla vucutta (mor) lekeler gorulur;

Bu lekeler once toplu iğne başı buyukluğunde olup, uzerine basıldığında (mesela bir cam bardakla), kaybolmazlar. Kısa zamanda buyuyerek deri altı kanamalarını oluştururlar.

Kan zehirlenmesinin en cok goze carpan ozelliği, cok hızlı ilerlemesidir: 4 –24 saat arası. Mesela cocuk oğleyin dışarıda koşup oynarken, akşama cok hasta olabilir.


Dikkat: Kan zehirlenmesinde genellikle ense sertliği GORULMEZ.


Menenjit ve kan zehirlenmesi



Menenjit (beyin zarlarının iltihabı) başlangıcta ağır bir grip gibi kendini gosterir. Ense sertliği genellikle bu goruntuye eşlik eder, fakat bulunmadığı durumlarda olabilir. Hastanın durumu bir iki gun icerisinde gittikce ağırlaşır. Olumle sonuclanan vakalar azdır.

Kan zehirlenmesi de ilk başta ağır bir grip gibi başlar. Bu yuzden ev doktorları tarafından da zorlukla tanınır. Ne zaman ki vucutta dokuntuler oluşur, o anda hangi hastalıkla karşı karşıya bulunulduğu anlaşılır. Bu dokuntuler hastaların % 80’ninde gorulur.

Kan zehirlenmesinin en onemli ozelliği cok hızlı ilerlemesidir. Sağlıklı bir durumdan ağır hasta duruma gecilmesi an meselesidir. Cocuk oğlen 2’de dışarıda koştururken, akşam saat 6’da ağır hasta durumda olabilir. Bu nedenle tıbbi tedaviye hızlı başlanması cok onem taşımaktadır. Ama ne yazık ki hızlı tedaviye rağmen olumle sonuclanan vakalar gorulmektedir.



Menenjitin ceşitleri

Bakteriyel menenjit
bakteriyel menenjitin en onemli nedeni Hib bakterisidir.1993 yılından itibaren uygulanan aşı programı sayesinde Hollanda’da bu hastalık hemen hemen hic gorulmemektedir.

Hollanda’da menenjite neden olan diğer mikroplar: meningokok ve pnomokok’tur. Bebeklerde gorulen menenjite neonatal menenjit denir ve etkenleri grup B streptokoklar, E. koli ve nadiren listerya’dır.

Bu mikroplara karşı henuz etkili bir aşı geliştirilememiştir.


Viral menenjit
Cok ceşitli viruslerin neden olduğu viral menenjit nadiren olumle sonuclanır. Hastalık genellikle bakteriyel menenjitten daha hafif gecmesine karşın, hastaların bitkin duşmesine, baş ağrısı , yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu gibi uzun suren şikayetlere neden olabilir.


Viral menenjit bakteriyelden daha sık oluşur. Bu tip menenjite karşı antibiyotik kullanımının herhangi bir yararı olmayıp, tek tedavi şekli istirahattir.

Nadiren bazı mantar ceşitleri de menenjite neden olabilirler. Bu tip menenjit genellikle kanser ya da benzeri bir hastalık nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda gorulur.


Kimler menenjit ve/veya kan zehirlenmesine yakalanır?

Menenjit ya da kan zehirlenmesine neden olan mikroplar normalde insanların boğazında yaşarlar. Bircok insan hastalığa yakalanmadan bu mikropların taşıyıcısı olarak yaşamaktadırlar. Bu mikroplar insanlar arasında oksurme, hapşırma, opme ve bağırma (orneğin; diskotekte) yoluyla yayılırlar.

0 ve 5 yaş arası cocuklar, 15 ve 20 yaş arası gencler ve yaşlılar ( 55 yaş uzeri) risk gruplarını oluştururlar.

Nicin bazı kişilerin hasta olup da diğerlerinin hastalığa yakalanmadıkları henuz bilinmemektedir. Hastalığı kolaylaştırıcı etkenler hava sıcaklığında ani oluşan değişiklikler, bağışıklık sisteminin zayıflaması, cocukların bulundukları ortamda sigara icilmesi olarak sıralanabilir. Bazı durumlarda ise irsi olarak bu hastalığa karşı bir yatkınlık soz konusudur.


Hastalığın bırakabileceği sakatlıklar
Coğu kişi bu hastalığı tamamen atlatarak birkac ay icinde gunluk yaşamlarına devam edebilecek duruma gelirler. Fakat bazı kişilerde uzun sureli sakatlıklar kalabilir. Menenjitin neden olduğu sakatlıklar: sağırlık, davranış bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, koordinasyon bozukluğu, yorgunluk, hareket kısıtlılığı.

Bazı şikayetler zamanla duzelse de, bazıları kalıcıdır. Sağırlık omur boyu surebilir.

Menenjit kişinin yaşamını tamamıyla değiştirebilir.

Mesela cocuklarda menenjitten sonra aşırı hareketlilik, oğrenme problemleri gorulebilir. Erişkinler sosyal yaşamlarını ve iş yaşantılarını etkileyen problemlerle karşılaşabilirler. Bazı kişiler ise hastalıktan onceki işlerini eski duzeylerinde yurutemezler. Kalıcı şikayetler oluşması halinde uzmanların yardımına mumkun olduğu kadar cabuk başvurmanın onemi buyuktur.


Kan zehirlenmesi % 20 oranında olumle sonuclanabilir. % 20 kadar hastada ise kalıcı sakatlıklara neden olur. En cok gorulen sakatlıklar: uzuvların kısmen veya tamamen kesilmek zorunda kalınması, vucutta kalıcı yara izleri, damar duvarlarında oluşan iltihaplanmalar, cocuklarda gorulen buyume bozuklukları. Kan zehirlenmesi hastanın yaşantısını tamamıyla değiştirebilir. Bir kısım hastada ard arda ameliyatlar yapılması gerekir. Bazı hastalar ise vucutlarında oluşan buyuk sakatlıklar nedeni ile psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilirler.



Hastanın olmesi durumunda ise geride kalanları zor gunler beklemektedir. Yaşama yeniden, kaybedilen kişi olmadan devam etmenin yollarını aramak gerekmektedir. Herkesin bu kayba bakış acısı, bulduğu cozum farklıdır.

Akrabalarla ya da arkadaşlarla bu konu hakkında konuşmak insanı rahatlatsa da her zaman bir cozum değildir. Cunku hastanın zihinlerde kalan son goruntusu bu olayı yaşamamışlar icin anlaması cok guc olan birşeydir. Bu yuzden başlarından boyle bir olay gecmiş insanlarla konuşmak daha rahatlatıcı olabilir. Bu ortamda herkesin birbirini anlaması daha kolay olup, coğu şeyleri anlatmak icin birkac kelime dahi yeterli olmaktadır.

Alıntı